Диссертациянинг биринчи бобида тижорат банклари фаолиятини рейтинг тизими асосида баҳолашнинг назарий масалалари чуқур таҳлил қилинган

Тадқиқотнинг вазифалари:  
бюджет 
сиёсатининг 
илмий-назарий 
асослари 
ва 
ўзига 
хос 
хусусиятларининг назарий асосларини тадқиқ этиш;
Ўзбекистонда бюджет сиёсатини амалга ошириш йўналишларини аниқлаш 
ва баҳолаш;
хорижий мамлакатлардаги бюджет харажатларини амалга ошириш 
йўналишларини ўрганиш; 
бюджет сиёсати самарадорлигини белгилаб берувчи омилларни 
тизимлаштириш;
Ўзбекистонда бюджет сиёсатининг ривожланиш тенденциялари ва унинг 
амалдаги ҳолати таҳлилини амалга ошириш; 
бюджет ижросининг ҳудудий амалга оширилиш тенденцияларини таҳлил 
этиш;
Ўзбекистонда бюджет рискини бошқариш – бюджет сиёсатининг устувор 
йўналиши эканлигини асослаш;
бюджет сиёсатини шакллантиришнинг замонавий йўналишларини 
ривожлантиришга қаратилган илмий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш. 
Тадқиқотнинг объекти сифатида Ўзбекистон бюджет сиёсати 
йўналишлари танланган. 
Тадқиқотнинг предмети бюджет сиёсати йўналишларини ишлаб чиқиш 
ва амалга оширишда вужудга келадиган иқтисодий муносабатлар ҳисобланади. 
Тадқиқотнинг усуллари. Диссертация ишида илмий абстракциялаш, 
мантиқий фикрлаш, қиёсий таҳлил, динамикада ўрганиш, маълумотларни 
гуруҳлаш, таққослаш усулларидан фойдаланилган. 
Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат: 
бюджет харажатларини молиялаштиришда бюджет ташкилотлари 
фаолияти якуний мезонлари натижавийлигини таъминлаш учун оралиқ ва 
якуний мақсадларни ўзаро мувофиқлаштириш асосида бюджетлаштириш 
амалиёти таклиф этилган; 
бюджет харажатлари мақсадлилиги, муддатлилиги ва натижавийлигини 
таъминлаш учун молия хизмати ходимлари фаолият натижалари асосида 
бюджет рискини ҳисоблаш методологияси такомиллаштирилган; 
бюджет ҳисобидан молиялаштириладиган истиқболдаги харажатлар 
бўйича нарх барқарорлигини таъминлаш учун инфляция ва валюта курсининг 
тебранишини ҳисобга олишга имкон берувчи соф жорий қиймат (net present 
value)ни баҳолаш амалиётини қўллаш таклиф этилган;
«Натижага йўналтирилган бюджет» тизимини жорий этиш орқали ялпи 
ички маҳсулот таркибида илмий сиғимкорлиги юқори бўлган маҳсулотларнинг 
улуши, таълим ва тиббий хизматларнинг экспорт қилиниш миқёси ёки 
мамлакат экспортида бюджет муассасаларининг ижтимоий хизматлари улуши, 
фан харажатлари яратилган илмий ишланмаларнинг тижоратлаштирилганлик 
даражаси ёки бюджет харажатларига нисбатан тижоратлаштирилган 
қийматнинг юқорилиги, тиббиёт соҳасидаги давлат харажатлари натижасида 

---

9 
аҳолининг ўртача умр кўриш давомийлигининг актив даври узайишини 
таъминлаш таклиф этилган; 
бюджет сиёсатини шакллантириш самарадорлигини таъминлашга 
қаратилган замонавий иқтисодий тамойиллар сифатида ижтимоийлик, 
шаффофлик, асосланганлик, етарлилик, тежамкорлик тамойилларидан 
фойдаланиш таклиф этилган.