Donishmand cho’pon

16. "Parashyutdan sakrash" o`yini

Ushbu o`yinni yangi mavzuni mustahkamlash, takrorlash – mustahkamlash darslarida qo`llash mumkin. "Parashyutdan sakrash" o`yini uchun magnitli doska, qalin qog`ozdan yasalgan parashyutlar va topshiriqqa muvofiq gap yoki so`zlar yozilgan qog`ozlar kerak bo`ladi. Berilgan topshiriqqa muvofiq so`zlarning javobi parashyutlarning pastki qismiga yoziladi. Parashyutlar soni varaqlar soniga teng bo`ladi.

“Sifatning ma’noviy guruhlari” mavzusini o`tishda yoki ma’noviy guruhlar o`rganib bo`lingach, takrorlash va mustahkamlash darslarida parashyutdan sakrash o`yinini quyidagicha tashkil etish mumkin. Doskaning yuqori qismiga parashyutlar, parashyutlarning ostki qismiga sifatning ma’noviy guruhlari nomi yozib qo`yiladi. Doskaning pastki qismiga esa sifat ma’noviy guruhiga kiruvchi so`zlar yozilgan varaqlar yopishtiriladi. Bu o`yinda ishtirok etuvchi o`quvchilar sifatning ma’noviy guruhiga kiruvchi so`zlar yozilgan qog`ozni o`sha so`z mansub bo`lgan guruh nomi yozilgan parashyut to`g`risiga yoki pastiga qo`yishlari kerak. O`yin aksincha tashkil etilishi mumkin, ya’ni sifat ma’noviy guruhi nomi yozilgan parashyutni, shu guruhga kiruvchi so`zlar yozilgan qog`oz oldiga yopishtirilishi ham mumkin. Qolgan o`quvchilar javoblar to`g`riligini kuzatib borishadi. Agar o`quvchi parashyutlar to`g`risiga, shu parashyutga tegishli bo`lgan so`zlar yozilgan qog`ozni to`g`ri joylashtira olsa, parashyutdan sakragan hisoblanadi va o`qituvchi tomonidan rag`batlantiriladi. Bu o`yin juda qiziqarli bo`lib, o`quvchilarning darsga bo`lgan qiziqishini va faolligini oshiradi. O`yinga xos kerakli jihozlarni va ularning to`g`ri bajarilish holatini chizmada quyidagicha ko`rsatish mumkin.

Ma’za-ta’m sifatlari		shirin, achchiq, nordon, taxir		Miqdor sifatlari		ko`p, mo`l, oz
Hid bildiruvchi sifatlar		muattar, qo`lansa		Holat bildiruvchi sifatlar		xursand, ho`l, issiq

Shakl bildiruvchi sifatlar		baland, do`mboq, uzun		Rang-tus bildiruvchi sifatlar		Qo`ng`ir, oq, qizil, yashil, ko`k
Xarakter-xususiyat bildiruvchi sifatlar		sodda, quvnoq, sho`x, kamtar

“Parashyutdan sakrash o`yini”ni “Fe’lning ma’noviy guruhlari”, “Otlarning ma’noviy guruhlari”, “Yuklamalar” mavzularini o`rganishda ham qo`llash mumkin.