Ә жинияз атындағы нөкіс мемлекеттік педагогикалық институты бастауыш білім және спорт тәрбие жұмысы «математика оқыту методикасы»

2.2 Бастауыш сыныпта логикалық тапсырмалармен жұмыстың әртүрлі формаларын ұйымдастыру

логикалық ойлау оқушы
Балалардың логикалық ойлауын дамыту бастауыш білім берудің маңызды міндеттерінің бірі екендігі жоғарыда бірнеше рет айтылды. Логикалық ойлау, көрнекі қолдаусыз қорытынды жасау, белгілі бір ережелерге сәйкес пайымдауларды салыстыру оқу материалын сәтті меңгерудің ғана емес, сонымен қатар баланың дұрыс және үйлесімді дамуының қажетті шарты болып табылады.
Логикалық ойлауды дамытуға арналған негізгі жұмыс тапсырмамен жүргізілуі керек. Шынында да, кез келген тапсырмада логикалық ойлауды дамытуға үлкен мүмкіндіктер бар. Стандартты емес логикалық тапсырмалар мұндай дамудың тамаша құралы болып табылады. Мұндай проблемалардың көп саны бар; әсіресе, соңғы жылдары мұндай арнаулы әдебиеттер көптеп жарық көрді.
Бірақ іс жүзінде нені байқай аламыз? Әдетте, оқушыларға тапсырма ұсынылады, олар онымен танысады және мұғаліммен бірге шартты талдап, оны шешеді. Бірақ мұндай жұмыстың максималды пайдасы бар ма? Жоқ. Егер бұл тапсырма бір-екі күнде берілсе, онда кейбір оқушылар оны шешуде қайтадан қиындықтарға тап болуы мүмкін.
Бұл жағдайда ең үлкен нәтижеге тапсырма бойынша жұмыстың әртүрлі формаларын қолдану нәтижесінде қол жеткізуге болады. Төменде сипатталған әдістеме логикалық есептермен жұмыс істеудің көптеген әдістерін қамтиды.
1. Шешілген есеп бойынша жұмыс. Көптеген студенттер мәселені шешудің жоспарын қайталап талдаудан кейін ғана жүзеге асырады. Бұл математикадан берік білімді дамытудың жолы. Әрине, талдауды қайталау уақытты қажет етеді, бірақ ол нәтиже береді.
2. Есептерді әртүрлі тәсілдермен шешу. Негізінен уақыт тапшылығына байланысты мәселелерді әртүрлі тәсілдермен шешуге аз көңіл бөлінеді. Бірақ бұл дағды жеткілікті жоғары математикалық дамуды көрсетеді. Сонымен қатар, шешудің басқа жолын іздеу әдеті болашақта үлкен рөл атқарады. Мүмкін бұл барлық студенттерге емес, тек математиканы жақсы көретіндерге, ерекше математикалық қабілеттерге және жоғары ынталарға ие.
3. Мәселені талдаудың дұрыс ұйымдастырылған тәсілі – сұрақтан немесе деректерден сұраққа дейін.
4. Тапсырмада сипатталған жағдайды бейнелеу («сурет» салу). Педагог балалардың назарын міндетті түрде ұсынылуы тиіс және өткізіп жіберуге болатын бөлшектерге аударады. Бұл жағдайға психикалық қатысу. Тапсырма мәтінін мағыналық бөліктерге бөлу. Жағдайды сызба, сурет арқылы модельдеу.
5. Оқушылардың өздігінен тапсырмалар құрастыруы.
Тапсырманы құрастыр: 1) сөздерді қолданып: көбірек арқылы, сонша, азырақ, сонша көп, сонша аз; 2) 1, 2, 3 қадаммен шешіледі; 3) өзiнiң берген шешiм жоспарына, iс-әрекеттерiне және ден қоюына сәйкес; 4) өрнек арқылы және т.б [7:120]
6. Жетіспейтін немесе артық деректермен есептерді шешу.
7. Тапсырманың сұрағын өзгерту.
8. Осы тапсырмалар бойынша әртүрлі өрнектер құрастыру және осы немесе басқа өрнектің нені білдіретінін түсіндіру. Есептің сұрағына жауап беретін өрнектерді таңдаңыз.
9. Есептің дайын шешімін түсіндіру.
10. Тапсырмалар мен оларды шешу жолдарын салыстыру әдісін қолдану.
11. Тақтаға екі шешім жазыңыз – біреуі дұрыс, екіншісі бұрыс.
12. Тапсырманың шартын басқа әрекетпен шешетіндей етіп өзгерту.
13. Есепті шешуді аяқтаңыз.
14. Есепті шешуде қандай сұрақ және қандай әрекет артық (немесе керісінше есептегі жіберілген сұрақ пен әрекетті қалпына келтіру).
15. Өзгертілген деректермен ұқсас есепті құрастыру.
16. Кері есептерді шешу.
Жоғарыда аталған схема бойынша ұйымдастырылған логикалық ойлауды дамытуға бағытталған арнайы тапсырмалар мен тапсырмаларды математика сабақтарында және сыныптан тыс жұмыстарда жүйелі түрде қолдану кіші жастағы оқушылардың математикалық ой-өрісін кеңейтеді және олардың айналасындағы шындықтың қарапайым заңдылықтарын сенімді түрде шарлауына мүмкіндік береді. математикалық білімді күнделікті өмірде белсендірек пайдалану.
Қорытынды

Математикалық білім берудің ең маңызды міндеті оқушылардың бойында ойлаудың жалпы әдістерін, кеңістіктік қиялды дамыту, әртүрлі жағдаяттарды модельдеу (әр түрлі мазмұндағы мәтіндік есептерді шығару үлгісін пайдалану), тапсырманың мәнін түсіну қабілетін арттыру екені сөзсіз. , логикалық ойлау қабілеті, алгоритмдік ойлау дағдыларын меңгеру. Әрбір адам үшін талдауды, гипотезаны фактіден ажыратуды, өз ойын анық жеткізуді үйрену, ал екінші жағынан, қиял мен интуицияны дамыту (кеңістіктік бейнелеу, нәтижені болжау және шешім жолын болжау қабілеті) маңызды. ). Қиындықтарды жеңудегі ерік пен табандылыққа, мақсатқа жетудегі табандылыққа және өз іс-әрекетінің нақты нәтижесін болжауға тәрбиелеуге қолайлы мүмкіндіктер беретін математика.

Оқу-тәрбие процесінің өзгеруі, жеке тұлғаның дамуы мен жалпы білім алуына заманауи көзқарас математиканың басқа ғылымдармен байланысын тамаша көрсетеді. Бүгінгі таңда математика басқа ғылымдар мен практиканың дамуына елеулі әсер ететін көпжақты байланыстары бар жанды ғылым ретінде ғылыми-техникалық прогрестің негізі және тұлға дамуының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.
Математиканы оқытудың негізгі мақсаттарының бірі адамның ойлауын (жалпы оқу іс-әрекетін дамыту), ең алдымен абстрактілі ойлауды, абстрактілі, абстрактілі, «материалдық емес» объектілермен «жұмыс істеу» қабілетін қалыптастыру және дамыту болып табылады. Математиканы таза түрде оқу процесінде логикалық (дедуктивті) ойлау, алгоритмдік ойлау, күш пен икемділік, сындарлылық пен сыншылдық, т.б ойлаудың көптеген қасиеттері қалыптасуы мүмкін.
Сондықтан «баршаға арналған математика» жаңа тұжырымдамасының іргелі қағидаларының бірі ретінде математиканы оқытудың дамытушылық функциясының басымдылығы идеясы алға шығарылды . Осы қағидаға сәйкес математиканы оқытудың әдістемелік жүйесінің орталығы математика ғылымының негіздерін зерттеу емес, математиканың көмегімен адамды қоршаған дүниені тану және соның нәтижесінде динамикалық білім беру болып табылады. адамның осы дүниеге, жеке тұлғаның әлеуметтенуіне бейімделуі [32:9-82].
Математикалық білім берудің негізгі мақсаты математикалық, демек, нақты дүние құбылыстарын логикалық және саналы түрде зерттеу қабілетін дамыту болуы керек. Бұл мақсатты жүзеге асыруға математика сабақтарында әртүрлі стандартты емес логикалық есептерді шешу көмектесуі мүмкін және болуы керек. Сондықтан бастауыш сынып мұғалімінің бұл есептерді математика сабағында қолдануы құптарлық қана емес, тіпті математиканы оқытудың қажетті элементі болып табылады.