E nuritdinov

 
Qon guruhlari 
 
1901  yili  avstriyalik  olim  K.Landshteyner,  1907  yili  chex  olimi  Ya.Yanskiy  turli 
odamlar  qoni  kimyoviy-biologik  xossalariga  ko'ra  bir-biridan  farq  qilishini 
aniqladilar.  Qonning  eritrotsitlari  tarkibida  agglutinogen,  plazmasi  tarkibida 
agglutinin  rnoddalari  bo'lib,  ularning  har  bin  kimyoviy  xossalariga  ko'ra  ikki  turga 
bo'linadi,  ya'ni  agglutinogen  A  va  B,  agglutinin  a  va  ft.  Binobarin,  bitta  odam 
qonining  eritrotsitlari  va  plazmasida  bir  xil  belgili  modda  bo'lmasligi  kerak. 
Me'yorida  agglutinogen  A  va  agglyutinin  ft  yoki  agglutinogen  A  va  agglutinin  a 
bo'lishi  mumkin.  Agglutinogen  A  va  В  bo'lgan  qonda  agglutininlar  umuman 
bo'lmaydi.  Aksincha,  agglutinin  a  va  ft  bo'lgan  qonda  aggiutinogenlar  umuman 
bo'lmaydi.  Ana  shunga  ko'ra,  barcha  odamlar  qoni  to'rt  guruhga  bo'linadi  (4,5-
jadvallar). 
     I-  guruh-eritrotsitlarda  agglutinogen  umuman  bo'lmaydi,  plazmada agglutinin a 
va ft bo'ladi. 
     II- guruh eritrotsitlarda agglutinogen A,  plazmada agglutinin     … bo'ladi. 
     III   -   guruh-eritrotsitlarda   agglutinogen   B,   plazmada   a   gglutinin   a bo'ladi. 
     IV  -  guruh-eritrotsitlarda  agglutinogen  A  va  В  bo'lib,  plazmada  agglutinin 
umuman  bo'lmaydi.  Dunyodagi  ko'p  mamlakatlarda  yashovchi  odamlarning  qon 
guruhlarini  aniqlash  natijasi  shuni  ko'rsatadiki,  qoni  I  guruh  bo'lgan  odamlar 
aholining o'rtacha 40% ni, II  guruh  39 % ni, III guruh 15 % ni  va IV guruh   6 % ni 
tashkil etadi.  
         Organizm 
ko'p 
qon 
yo'qotganda 
ba'zi 
zaharlanishlarda 
(jumladan, 
gemoglobinning  kislorod  biriktirish  xossasi  buzilganda),  qondagi  gemoglobin 
miqdori  kamayganda,  tibbiyotda  boshqa  ko'p  ko'rsatmalar  bilan  qon  quyiladi.  Ilgari 
qon quyish uchun urinib .ko'rishlar ko'pincha halokatga olib kelgan yoki organizmni 
og'ir  ahvolga  solib  qo'ygan.  Donor  (qon  beruvchi  odam)  qonining  eritrotsitlari