Easel ly, Creately, canva, Infogram informaciyanı vizualizaciyalaw ushın túrli xızmetler

19. 
    lekciya: Oqiw maǵliwmatların vizualizaciyalaw quralları. Aqıl kartası oqıw materialın vizualizaciyalaw quralı sıpatında. Bilim hám baylanıslardı sistemalastırıw ushın intellektual kartalardı jaratıw. Easel.ly, Creately, CANVA, Infogram informaciyanı vizualizaciyalaw ushın túrli xızmetler
    

Joba:

1. 
   Oqiw maǵliwmatların vizualizaciyalaw quralları
   
2. 
   Aqıl kartası oqıw materialın vizualizaciyalaw quralı sıpatında
   
3. 
   Easel.ly, Creately, CANVA, Infogram informaciyanı vizualizaciyalaw ushın túrli xızmetler
   

Maǵliwmatti vizualizatsiya qılıw insan aqılın kúsheytiw ushın abstrakt maǵlıwmatlardıń (ınteraktiv) vizual kórinisin úyreniw bolıp tabıladı. Juwmaq maǵlıwmatlarına cifrlı hám cifrlı bolmaǵan maǵlıwmatlar, mısalı, tekst hám geografiyalıq maǵlıwmatlar kiredi. Subfieldlardın' atalıwı geyde aralasliqqa alıp keledi. Maǵliwmatti vizualizatsiya qılıw vizual suwretler hám óz-ara tásirlew usılları insan kóziniń keń ótkizgishlik qábiletinen paydalanıp, paydalanıwshılarǵa bir waqtıniń ózinde úlken kólemdegi maǵlıwmatlardı kóriw, úyreniw hám túsiniwge múmkinshilik beredi. Informaciya vizualizatsiyasi abstraktlıqtı jetkeriw ushın jantasıwlardı jaratılıwına qaratılǵan. Vizualizatsiya (súwretlew)— intellektual, awızsha suwretlerdi vizual suwretlerge awdarma jasaw procesi. Bul sanalı túrde súwretlew, jaǵdaylardı aktiv oyda sawlelendiriw, yadlar, ideyalardı basqarıw. Kóbinese kópshilikke arnalǵan psixologiyada keleshektegi tabıstıń intellektual ańlatpası retinde isletiledi. Psixologiyada vizualizatsiya intellektual, awızsha suwretlerdi vizual suwretlerge aylandırıw procesi bolıp tabıladı. Bul sanalı túrde súwretlew, jaǵdaylardı, yadlardı, ideyalardı aktiv oyda sawlelendiriw hám olarǵa batırıw (fizikalıq jaǵdaydı ózgertiw, denediń qorǵaw kúshlerin asırıw hám t.b. ), olardı basqarıw múmkin. Misalı, ilimpazlar oyımızdaǵı hám rasında júz bolıp atırǵan zatlardıń parqına barmaslıǵının anıqlaǵan. Geypara zattı eslegende yamasa keleshektegi háreketlerdi oyda sawlelendirgende miyimizde haqıyqıy jaǵdayda bolǵandaǵı sıyaqlı ximiyalıq elementlar ajraladi`.
Aqıl kartası bul túsinikler hám ideyalardı túsiniwdi ańsatlastırıwǵa yamasa olardı yadlawdı ańsatlastırıwǵa qaratılǵan oraydan tısqarına qaray, ierarxik mániste islengen suwretler hám sózler kompleksi bolıp tabıladı. Aqıl kartaları quramalı maǵlıwmatlardı súwretlew, sistemalastırıw hám analiz qılıw, olardı ańsat aqıl etiletuǵın vizual formada usınıw hám sol tiykarda jańa dóretiwshilik ideyalardı jaratıw ushın qolay hám nátiyjeli texnologiya bolıp tabıladı. Ámeldegi hám jańa maǵlıwmatlar, málim bir algoritmǵa muwapıq, túsinikler, mashqalanıń bólimleri yamasa úyrenilip atırǵan tema tarawı ortasındaǵı semantik, assotsiativ hám sebep-tásir munasábetlerin sáwlelendiriwshi grafik formada suwretlengen. Usıl dóretiwshilik pikirlewdiń nátiyjeli usılı, jańa bilimlerdi alıw procesi hám usılı bolıp tabıladı. Kontseptsiya 1974 jılda ingliz psixologı Toni Buzan tárepinen keń tarqalǵan bolıp, oraylıq ideyadan kelip shıǵıp sáwlelendiriwdi jaratıw ushın dóretiwshilik hám sintez kúshinen paydalanıw maqset etilgen. Bul sáwlelendiriwler málim bir formada gruppalanǵan suwretler yamasa kishi sóz dizbekilerdi óz ishine alǵan sxemada sáwlelendiriliwi kerek. Aqıl kartasın dúziw procesi jalǵız yamasa gruppa bolıp ótiwi múmkin hám oraylıq ideya átirapında túsinikler yamasa ideyalardı qosıwdan baslanadı. Aqıl kartası - bul intellektual hújimdi jaratıw ushın keń qollanılatuǵın usıl bolıp tabıladı, bul erda hár bir insan óz úlesin qosatuǵın maǵlıwmatlar jańa maǵlıwmatlar yamasa ilgeri esapqa alınbaǵan ideyalardı jaratılıwma jol ashıwı múmkin. Máselen, Melburn universiteti izertlewshisi Martin Devistin’ atap ótiwishe, diagrammalar yad natiyjeliligin asırıwǵa járdem beredi, sebebi insan mıyı úzliksiz tekstte usınıs etilgen maǵlıwmatlardı emes, bálki bólimlerge bólingen maǵlıwmatlardı qayta islewdi ańsatlastiradi. Barts institutı hám London medicina hám stomatologiya mektep ilimpazları tárepinen alıp barılǵan izertlew bunı tastıyıqlaydı. Aqıl kartalarınan paydalanǵan medicina studentleri qadaǵalaw toparındaǵı studentlerge qaraǵanda bir hápteden keyin úyrenilgen materialdı 10% kóbirek esley aldı. Intellekt kartası yamasa aqıl kartası retinde de belgili intellektual karta maǵlıwmattı jazıp alıw hám qayta islew imkaniyatın beretuǵın pikirlew vizualizatsiya usılı bolıp tabıladı. Klassik versiyalarda tiykarǵı ideya yamasa ideya intellektual kartanıń orayında, barlıq qosımshaları bolsa onıń átirapında sızıladı.

Biraq aqıl kartası dóretiwshilik pikirlew menen baylanıslı, sol sebepli hesh qanday qaǵıydalar yamasa keńsepazlar joq. Siz intellektual kartalardı shep tárepten ońǵa, joqarıdan tómenge yamasa " romashka" yamasa " juldız" retinde sızıwıńız múmkin. Tiykarǵısı, pikirlerińizdi sizge túsinikli formada jazıp alıw. Intellektual kartalaw dóretiwshilik processni aktivlashtirishning universal usılı bolıp, onıń o’nimdarlıǵın asırıw ushın hár qanday túrdegi intellektual iskerlikte qollanıladı. Sonday etip, sanalı kartalar turmıstıń biznes, basqarıw hám gruppa ilajları, tálim hám shaxslar ara baylanıs sıyaqlı tarawlarında qollanıladı.
Aqıl kartaları tómendegi ilajlardıń sapası hám natiyjeliligin sezilerli dárejede asıradı:
- Kollektiv hám individual dóretiwshilik, ámeliy hám shaxslar ara mashqalalardi sheshiw;
- Dóretiwshilik processni simulyatsiya qılıw, jańa ideyalardı jaratıw hám rawajlandırıw;
- Rejeni dúziw arqalı strategiyanı joybarlaw yamasa islep shıǵıw;
- Qabıl etilgen maǵlıwmatlardı anıqlama beriw hám sistemalastırıw;
- Quramalı jaǵdaylardı analiz qılıw, pikirlew hám mashqalalardi sheshiw;
- Qarar qabıllaw hám joybardı islep shıǵıw;
- Lekciya jazıw, sóylew hám prezentaciyalar tayarlaw;
- Tekstlerdi, lekciyalardı, sóylewlerdi, ózara kelisiwlerdi dizimnen ótkeri;
- Óz-ózin analiz qılıw hám jeke rawajlanıw.

1.