Egamov botir ergashevichning


Халцаро ицтисодий муносабатлар


Download 304.96 Kb.
bet3/9
Sana27.10.2023
Hajmi304.96 Kb.
#1728106
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Мустақил таълим мавзулари

Халцаро ицтисодий муносабатлар жахон хужалик субъектлари хисобланган алохида мамлакатларнинг милиий ицтисодиётлари уртасидаги хужалик алоцалари тизимидир. Халцаро ицтисодий муносабатлар халцаро мехнат тацсимотига асосланган жахон хужаликлари фаолиятининг асосий туридир.
Халцаро ицтисодий муносабатлар объекти материал куринишидаги товарлар, хизматлар, технология, капитал ва ишчи кучи хисобланади. Унинг субъекти эса давлат органлари, миллий хужаликлар, халцаро ицтисодий ташкилотлар, ТМКлардир.
Халцаро ицтисодий муносабатлар предмети халцаро ицтисодий муносабатлар ва уни амалга ошириш механизмидан иборатдир. Халцаро ицтисодий муносабатлар уз ичига алохида давлатлар, уларнинг минтацавий бирлашмалари, шунингдек, ТМКнинг жахон тизимида мавжуд булган узаро ицтисодий муносабатлар мажмуини олади. Унинг механизми эса уз ичига хуцуций меёрлар ва уларни амалга ошириш воситаларини (халцаро ицтисодий келишувлар, шартномалар, кодекслар, хартиялар ва шу кабилар), шунингдек, халцаро ицтисодий ташкилотлар фаолиятидан иборат.
Халцаро ицтисодий муносабатларни бир тизим деб царасак, ушбу тизим цуйидагилардан иборатдир:

  • халцаро мехнат тацсимоти;

  • халцаро товар ва хизматлар бозори;

  • халцаро капитал ва хорижий инвестициялар харакати;

  • халцаро ишчи кучи миграцияси;

  • халцаро молия ва кредит, валюта муносабатлари;

  • халцаро ицтисодий интеграция.

Халцаро ицтисодий муносабатларнинг анъанавий ва кенг ривожланиб бораётган куринишларидан бири халцаро савдодир. Жахон ицтисодиётида руй бераётган халцаро ицтисодий муносабатларнинг 75-80 %и ташци савдо улушига туFри келади. Уларнинг савдоси эса халцаро товар ва хизматлар бозорида амалга оширилади. 2017 йил натижаларига кура, ташци савдо усишининг энг юцори даражаси Осиё давлатлари хиссасига туFри келган, яъни 8,1 % усиш суръатини курсатди.
Халкаро савдо - барча мамлкатларни ташки савдосининг йигиндиси булмиш халкаро товар-пул муносабатларининг доираси.
Товар - бу маълум бир жамоавий эхтиёжни кондирадиган ва айирбошлаш учун ишлаб чикилган, яъни уни бошка товарларга айирбошлаш жараёнида аникланадиган кийматга эга булган предмет1.
Миллий иктисодиётда барча товарлар бозорда сотилади ва сотиб олинади, аммо халкаро иктисодиётда халкаро савдода катнашмайдиган товарлар мавжуд. Шунга кура товарлар икки турга ажратилади: савдода катнашадиган ва катнашмайдиган товарлар.

Download 304.96 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling