Экология ” фанидан амалий шилар учун ўқув-услубий қўлланма Тошкент 2021 Тузувчилар

8- Amaliy mashg‘ulot
ATMOSFERAGA ChIQARILADIGAN ZARARLI ChIQINDILAR ZARARLI ChIQINDILAR DARAJASINI BAHOLASh.
Ishdan maqsad. Atmosferaga zararli moddalarni otib chiqarilish darajasini baholash
Sanoat korxonalarida xom ashyoga ishlov berishdagi texnologik jarayonlardan ma’lum mikdorda zaharli moddalar ajralib chiqadi. Zaharli moddalarning atmosfera havosidagi miqdori tirik organizmlarga ta’sir etish darajasiga qarab me’yorlashtiriladi. Me’yorlashtirish asosan ychta yunalishda amalga oshiriladi:¹

1. 
   Gigienik me’yorlashtirish.
   
2. 
   Ekologik me’yorlashtirish.
   
3. 
   Tabiiy muhitga chikarilayotgan ifloslantiruvchi moddalar hajmini chegaralash.
   

Atmosferaga chikarilayotgan zaharli moddalarning konsentratsiyasiga binoan ularning haqiqiy massasi aniqlanadi. Barcha chiqindilar bo‘yicha ruxsat etiladigan me’yorlar (REM) hisoblanib, haqiqiy massasi bilan solishtiriladi va tegishli tavsiyalar beriladi,
Korxonadan eni V (m), uzunligi L (m), balandiligi N (m) bo‘lgan N (ta) kuvurdan atmosferaga zaharli razlar T_{G ,} (°C)- haroratda W m/sek tezlikda tashlanayapti.
Atmosferaga chiqarilayotgan zaharli gazlarning tarkibidagi moddalarning tajriba yo‘li bilan aniqlangan miqdorlari SC₀, C₃0₂, SnH_z, Sno₂. Zaharli moddalarning havodagi tabiiy konsentratsiyasi nolga teng deb olinadi. Chiqarilayotgan moddalarning REM qiymati quyidagicha:
Ishni bajarish uchun variantlar
1.1 jadval

Talabalik raqamining oxirgidan oldingi raqami	Tashlamalar miqdori g/sek