Ekonomika fakulteti


-keste Hamkor banktiǹ bahalı qaǵazlar hám investiciyaların analizi24


Download 0.58 Mb.
bet13/22
Sana18.06.2023
Hajmi0.58 Mb.
#1559085
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   22
Bog'liq
PQJ tazasi

4-keste
Hamkor banktiǹ bahalı qaǵazlar hám investiciyaların analizi24

Kórsetkishler

2021 jıl aqırı

2022 jıl aqırı

Ơzgeriwi

Summada, mıń sum

Summada, mıń sum

Summada mıń sum

%

Bahalı qaǵazlardı aldı sattı

171582281

716270009

544687728

417,4

Bahalı qaǵazlardıǹ diskont premiyası

163819

-24394370

-24230551

14891,1

Bahalı qaǵazlardı aldı sattı( brutto)

171418462

740410127

568991665

431,9

Investiciya

42681818

50761476

8079658

118,9

Egerde banklerde bahalı qaǵazlar menen baylanıslı investiciyalıq dáldálshılıq operaciyaları esabı sıpatında qaraytuǵın bolsaq, bankler klientler menen dúzilgen dáldálshılıq yamasa tapsırma shártnamaları tiykarında bahalı qaǵazlar aldı-sattısı boyınsha operaciyalardı orınlawı múmkin. Bahalı qaǵazlardı satıp alıw ushın klientler tárepinen ótkerilgen pul qarjıları, hámde dáldálshılıq hám tapsırma shártnamaları boyınsha klientlerdiń bahalı qaǵazların satıwdan alınǵan pul qarjılarınıń esabı 22608-«Klientlerdiń bahalı qaǵazlar menen bóletuǵın operaciyalar boyınsha qarjıları» balans esapbetiniń «Bahalı qaǵazlar menen brokerlik operaciyaları boyınsha klientler qarjıları» ayrıqsha esapbetinde júritiledi. Satıw ushın yamasa klient tapsırmasına tiykarlanıp satıp alınǵan bahalı qaǵazlar banktiń kózde tutılmaǵan halatlar boyınsha esapbetlerinde esapqa alıp barıladı, bunda tómendegi buxgalteriya jazıwları ámelge asırıladı.
Debet 93616-«Mámlekettiń shártli ráwishte saqlanıp atırǵan bahalı qaǵazları» yamasa
93623-«Saqlanıp atırǵan jeke menshik bahalı qaǵazlar/ kommerciyalıq hújjetleri»
Kredit 96379- «Saqlanıp atırǵan bahalı qaǵazlar hám basqa qımbat bahalı buyımlar boyınsha kontr-esapbeti»
Klientlerdiń tapsırmasına kóre satıw ushın alınǵan bahalı qaǵazlar satılǵanda yamasa saqlaw múddeti tamam bolǵanda, sonday aq klientlerge olardıń tapsırması boyınsha satıp alınǵan bahalı qaǵazlardı tapsırıwda tómendegi buxgalteriya ótkermesi ámelge asırıladı.
Debet 96379- «Saqlanıp atırǵan bahalı qaǵazlar hám basqa qımbat bahalı buyımlar boyınsha kontr-esapbeti»
Kredit 93616-«Mámlekettiń shártli ráwishte saqlanıp atırǵan bahalı qaǵazları» yamasa
93623-«Saqlanıp atırǵan jeke menshik bahalı qaǵazlar/ kommerciyalıq hújjetleri»
Kommerciyalıq bankleri bahalı qaǵazlardıń dáldálshılıq operaciyaları boyınsha alınǵan daramatları 45209-«Bahalı qaǵazlar menen ámelge asırılǵan investiciyalıq dáldálshılıq operaciyaları boyınsha daramatlar» esapbeti esapqa alıp barıladı.
Bahalı qaǵazlar menen baylanıslı múddetli pitimler boyınsha esabı (REPO). REPO (qayta satıp alıw shárti menen bahalı qaǵazlardıń aldı-sattı pitimleri haqqındaǵı kelisim) pitimi degende belgili múddetten soń aldınnan kelisilgen bahada satıp alıw minnetlemesi menen bahalı qaǵazlardı satıw boyınsha dúzilgen pitim túsiniledi.
REPO pitimlerinde dáslep satılgan bahalı qaǵazlardıń ózi qayta satıp alınsa hám eger qayta satıp alınıp atırǵan kımbatlı qaǵazlar barlıq táreplerine kóre satılǵan bahalı qaǵazlarǵa uqsas sıyaqlı tamayıllar bar bolıwı talap etiledi.
REPO pitimleri bahalı qaǵazlar girewi tiykarında kreditlew operaciyalarınan (lombard kredit) sonıń menen parqlanadı, qayta satıp alıw shárti menen bahalı qaǵazlar aldı-sattı pitimi haqqındaǵı kelisiminiń birinshi bólegin orınlawda bahalı qaǵazlarǵa iyelik huqıqı qarızdar (bahalı qaǵazlar satıwshısı) nan kreditor (bahalı qaǵazlardı satıp alıwshı)ǵa ótedi. REPO boyınsha esap kitaplar tómendegi esap betleri arqalı ámege asırıladı:
22300 REPO pitimleri boyınsha satılǵan bahalı qaǵazlar
22302 REPO pitimleri boyınsha Oraylıq bankke satılǵan bahalı qaǵazlar
22304 REPO pitimleri boyınsha basqa banklerge satılǵan bahalı qaǵazlar
22306 REPO pitimleri boyınsha húkimetke satılǵan bahalı qaǵazlar
22308 REPO pitimleri boyınsha fizikalıq shaxslarǵa satılǵan bahalı qaǵazlar
22310 REPO pitimleri boyınsha birden bir tártipdegi isbilermenlerge satılǵan bahalı qaǵazlar
22312 REPO pitimleri boyınsha shet el kapitalı qatnasıwındaǵı kárxanalarǵa satılǵan bahalı qaǵazlar
22314 REPO pitimleri boyınsha mámleket kárxanaları, shólkemleri hám mekemelerine satılǵan bahalı qaǵazlar
22316 REPO pitimleri boyınsha menshikli kárxanalar, xojalıq birlespesi hám jámiyetlerge satılǵan bahalı qaǵazlar
22396 REPO pitimleri boyınsha basqa kreditorlarǵa satılǵan bahalı qaǵazlar
Usı operaciyalarda bahalı qaǵazlar satıwshısı qarızdar, satıp alıwshı bolsa pul qarjıları kreditorı rolin atqaradı. REPO kelisiwinde kórsetilgen múddet tamam bolǵannan keyin, qayta satıp alıw shárti menen bahalı qaǵazlar aldı-sattı pitimleri haqkındaǵı kelisiwdiń ekinshi bólegi orınlanǵan táǵdirde bahalı qagazlarǵa iyelik etiw huqıqı kreditordan qarızdarǵa ótedi.
REPO pitimleri tiykarında satılǵan bahalı qaǵazlar boyınsha tómendegishe buxgalteriya jazıwı ámelge asırıladı.
Debet Banktiń wákillik esapbeti yamasa klientiniń esapbeti
Kredit 22300-«REPO pitimleri boyınsha satılǵan bahalı qaǵazlar»
Bir waqıttıń zinde kózde tutılmaǵan halatlar esapbetleri boyınsha:
Debet 92802-«Bahalı qaǵazlardı satıp alıw boyınsha múddetli pitimler»
Kredit 96374-«Bahalı qaǵazlardı satıp alıw boyınsha múddetli pitimlerdi kontr-esapbeti»
92802-«Bahalı qaǵazlardı satıp alıw boyınsha múddetli pitimler» esapbetinde bahalı qaǵazlar REPO operaciyasınıń birinshi bólegine muwapıq, bahalı qaǵazlardıń satılıw sánesinen baslap, bank tárepinen REPO operaciyasınıń ekinshi bólegine muwapıq, bahalı qaǵazlardı satıp alıw múddetine shekem esapqa alınadı.
Kelisimniń ekinshi bólegi bahalı qaǵazlardı qayta satıp alıw bahası hám kelisimniń birinshi bólegi boyınsha bahalı qaǵazlardı satıw bahası ortasındaǵı parq óz mánisine qarap alınǵan pul qarjıları ushın tólem esaplanadı.
Kórsetilgen parq amortizaciyalanadı hám satıwshı bank tárepinen hár ayda qayta satıp alıw shárti menen bahalı qaǵazlar aldı-sattı pitimi haqqındaǵı kelisimniń ámel etiw múddeti dawamında payızlı qárejetler esapbetine alıp barıladı.
Eger REPO kelisiminiń birinshi bólegi boyınsha REPO summası payız (kupon) daramatları muǵdarında kemeyiwi kózde tutılǵan bolsa, onda REPO summası dáslepki satıp alıwshı tárepinen alınǵan payız (kupon) daramatları muǵdarında kemeyedi hám tómendegi buxgalteriya ótkermesi ámelge asırıladı.
Debet 22300-«REPO pitimleri boyınsha satılǵan bahalı qaǵazlar»
Kredit REPO pitiminiń obekti bolǵan bahalı qaǵazlar boyınsha alınıwı kerek bolǵan payızlardıń tiyisli esapbeti
Hamkor banktiǹ bahalı qaǵazları hám investiciyalardıǹ ózgerisin tómendegi sızılmadan kóriwimiz múmkin:


Download 0.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling