Ekonomika fakulteti

Izertlew predmeti. Mámleketimiz banklerı tárepinen ámelge asirilip atirǵan aktiv operaciyalar arasında kredit operaciyaları hám lizing, factoring operaciyaları arasındaǵı ekonomikalıq qatnasıqlardı úyreniw pitkeriw jumısıniń predmeti esaplanadi.
Izertlew obiekti. Respublikamızda xizmet jurtip atirģan «Hamkorbank» akcionerlik kommerciyalıq bank Qaraqalpaqstan Respublikası basqarması aktiv operaciyaları pitkeriw qánigelik jumısıniń izertlew obiekti esaplanadi.
Pitkeriw qánilgelik jumısınıǹ maqseti - kommerciyalıq banklerde aktiv operaciyaları túrlerin, olardıǹ esabın hám dáramatlılıq dárejesin analiz etiwden ibarat. Usı maqsetke erisiwde pitkeriw qánigelik jumısımızda tómendegi wazıypaları tómendegilerden ibarat:

• 
  aktiv operaciyalardıǹ klassifikaciyalanıwı hám ózine tán ózgesheliklerin úyreniw
  
• 
  «Hamkorbank» aksiyonerlik kommerciya bankine ekonomikalıq xarakteristikası beriw;
  
• 
  kredit operaciyaları esabın alıp barıw tártipleri úyreniw;
  
• 
  Lizing hám factoring operaciyaların esapqa alıw tártibi menen tanısıw;
  
• 
  bank aktivleri risklilik hám likvidliligi dárejesiniǹ analizin kórip shıǵıw
  

Temanıń teoriyalıq -ámeliy áhmiyeti. Bank aktiv operaciyalarinda júzege keletuǵin kreditler esabın hám lizing, factoring esapları ózgesheliklerin úyreniw hám kredit operaciyalarin ámelge asiriw sipatin jánede jaqsılaw esaplanadi.
Ilmiy jumıstı úyrengenlik dárejesi. Usi pitkeriw qánigelik jumısın úyreniwde tómendegi ilimpazlardıǹ miynetleri menen tanıstım: Ilimpaz T. Fayziev óziniǹ «Bank menejmenti» (T: Ilm Ziyo, 2014 y. 224 b) kitabında «Bank aktivlerin basqarıw-banktiń hárekettegi qarjıların nátiyjeli jaylastırıw. Bank aktivleri banktiń aktiv operaciyaları járdeminde jaylastırıladı», dep aytıp otedi[]. Bunnan kelip shıǵıp aktiv operaciyalarúna toqtap ótsek, mámleketimiz ekonomist ilimpazlarınan A. A. Omonov, T. M. Qoralievlar «Pul va banklar» (T.: “Moliya” 2018 y.- 464 b.) sabaqlıǵında «Kommerciya bankleriniń aktiv operaciyaları-bul banklerdiń passiv operaciyaları nátiyjesinde qáliplestirilgen qarjıların ekonomikalıq tárepten dáramat (payda) alıw maqsetinde túrli maqsetlerge jaylastırıw hám likvidliligin támiyinlew menen baylanıslı operaliyalar» dep esaplaydı.
Rossiyalıq ekonomist alım O. I. Lavrushin «Bankovskie operaciy: uchebnoe posobie» (kol. avtorov; pod red. O.I. Lavrushina. - M.: KNORUS, 2008. - 384 s) oqıwlıq qollanbasında buǵan baylanıslı «Kredit shólkemleriniń aktiv operaciyaları-bul dáramatlardı alıw, likvidlilik hám finanslıq turaqlılıqtı uslap turıw maqsetinde ózine tartılatuǵın qarjılardı bólistiriw (olardan paydalanıw) boyınsha maqsetke baǵdarlanǵan is háreket»[], dep túsindirme beredi.
Karaliyev T. Bank faoliyati tahlili. (T.M.Karaliyev va boshqalar.O‘quv qo‘llanma. Moliya instituti.T.:«NISO poligraf», 2016. – 136 b) oqıw qollanbasınan banklerdiǹ likvidlilik hám risklerdi anıqlaw ushın tiykarǵı formulalarınan paydalandiq