Электр схемаларни кирхгоф қонунлари асосида ҳисоблаш

ЭЛЕКТР СХЕМАЛАРНИ КИРХГОФ ҚОНУНЛАРИ АСОСИДА ҲИСОБЛАШ

Электр занжирлар назариясида Ом қонуни билан бирга шохобчалардаги ТОКЛАР ва ёпиқ занжирлардаги кучланишлар балансларини ифодалайдиган АСОСИЙ қонунлардан бири КИРХГОФ қонунлари ҳисобланади.
Электр занжирларида ТОК ва КУЧЛАНИШЛАРнинг занжир бўйича тақсимланиши КИРХГОФ қонунлари орқали ифодаланади. Электр занжирлар элементларининг асосий параметрларини ҳисоблаш учун КИРХГОФ ВА ОМ қонунларидан фойдаланилади.
Немис физики Густав Роберт Кирхгоф электр занжирлар назариясида ўзининг биринчи ва иккинчи қонунларини яратган олимлардан ҳисобланади.

Ом қонуни Резистив қаршиликлари бўлган занжирлар учун силжиш ва кўчиш токлари нолга тенг деб фараз қиламиз. Натижада, занжирнинг фақат ўтказувчанлик токлари учун келтирилган математик ифода манбанинг е ЭЮК билан ундаги i ток орасидаги боғланишни кетма – кет уланган ихтиёрик қаршиликлар Σr = rич + rл учун қуйидагича аниқланади: uab = rюк · i бунда rл – манбадан юкламагача бўлган ихтиёрий узунликдаги линия ўтказгичининг қарши- лиги. Юклама кучланишининг бошқача кўринишини оламиз: uab = e – Σr · i

Ом қонуни электр занжирига оид асосий қонун бўлиб, занжирдаги ток ва кучланиш ўзаро қандай нисбатда боғланганлигини ифодалайди. Бу қонунга кўра тармоқланмаган берк занжирдаги (контурдаги) ток ЭЮ К га тўғри пропорционал. Занжирнинг тўла қаршилигига тескари пропорционалдир. Мазкур қонунга биноан. Қуйидаги кўрсатилган электр занжирдаги ток қуйидагича ифодаланади:
Бу ерда :
r0- манбанинг ички қаршилиги;
RL- линиянинг қаршилиги;
Rn- юклама қаршилиги
Занжирнинг ЭЮК бўлмаган қисми учун ОМ ҚОНУНИ занжирнинг шу қисми учун ток ва кучланиш ўртасидаги боғланишни ифодалайди ва қуйидаги кўринишга эга бўлади.
Uab=IR
Занжирда ТОК ва КУЧЛАНИШ вақт бўйича ўзгармаслиги мумкин (доимий ток режими) у холда ток ва кучланишнинг оний қийматлари ҳам ўзгармас қийматга эга бўлади. Шу холат учун Ом қонуни қуйидагича ифодаланади.
ТАЪРИФИ: занжирдан ўтаётган ТОК кучланишга тўғри пропорциогнал, қаршиликка тескари пропорционал
ТАЪРИФ: занжирдан ўтаётган ТОК кучланишга тўғри пропорциогнал, қаршиликка тескари пропорционал
Занжирнинг ЭЮК бўлган қисми учун ОМ қонуни қуйидагича ифодаланади:
Электр занжирининг ЭЮК уланган қисми учун ОМ қонуни қуйидагича ифодаланади
Кирхгоф қонунлари мураккаб (икки ва уняан ортиқ контурли) электр занжирларни ҳисоблаш ва уларнинг электр ҳолатларини тўла аниқлаш учун хизмат килади.
Мураккаб занжирлар у ч у н» тармоқ, тугун ва контур тушунчалари қўлланади.