Elektr ta’minoti” kafedrasi E

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI TRANSPORT VAZIRLIGI


TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI

“Elektr ta’minoti” kafedrasi

" Elektr energiyani ishlab chiqarish, uzatish va taqsimlash" fanidan


2-LABORATORIYA ISHI


Laboratoriya ishi nomi: Ток cheklovchi reatortami ishini modellashtirish
Bajardi: EE-____ guruh talabasi
_______________________


Qabul qildi: _______________


Toshkent -2023 y.
2-Laboratoriya ishi


Ток cheklovchi reatortami ishini modellashtirish

Ishdan maqsad

1. 
   Yakka va ikkilangan tok cheklovchi reaktorlarning modellashtirish prinsiplari bilan tanishish.
   
2. 
   Reaktorlarning tok cheklash jarayonini tadqiq qilish.
   

Ishning nazariy qismi
Reaktor qisqa tutashuv toklarini cheklash vazifasini bajaruvchi yuqori induktiv va kichik aktiv qarshiliklarga ega g’altak ko’rinishida bo’ladi.
Reaktorlar quyidagi asosiy parametrlari bilan xarakterlanadi:
I_N – reaktorning nominal toki, А
U_N –reaktorning nominal kuchlanishi, кV
Хn – reaktorning induktiv qarshiligi, Om
ΔP – reaktordagi aktiv quvvatning yo’qolishi, кVт
Reaktorlar g’altagi beton kalonkalarga o’rnatilgan temir o’zaksiz asosga o’raladi(temir o’zakning qo’llanilishi ularni to’yinib qolishi, induktiv qarshilikning kamayishi va qisqa tutashuv tokining cheklanishining kamayishi kabi holatlarga olib kelishi mumkin).
6 – rasmda fazalari vertical joylashgan reaktor qurilmasi ko’rsatilgan. Bunda, 1 – beton kalonkada joylashgan galtak asosi, 2 – chulg’amlar kirishlari, 3 – izolyatorlar.
Yakka reaktorlarda ikki kirishli(boshlang’ich va oxirgi) g’altak, ikkilangan reaktorlarda esa o’ramlar sonini teng ikkiga bo’luvchi o’rta nuqtadan yana bir kirishga ega bo’lgan g’altak qo’llaniladi.

6 - rasm

Ikkilangan reaktorlarda manba o’rta kirishga, iste’molchilar–oxirgilariga yoki bunga teskari tarzda ulanadi. Birinchi sxema RU – 10 kV shinalaridan chiquvchi radial EULdagi qisqa tutashuv toklarini kamaytirish uchun qo’llaniladi. Ikkinchi sxema generator shina qo’shilmalariga qisqa tutashuv tokini kamaytirish uchun qo’llaniladi. Yakka va ikkilangan reaktorlarning shartli belgilanishi va almashtirish sxemasi mos holda 7,a – rasm va 7,b – rasmda keltirilgan. Yakka va ikkilangan reaktorlar uchun parametrlari 5 – jadval va 6 – jadvalda keltirilgan.

А) B)