Elwendia boiis turlaridan olingan preparatlar foydalanishda o‘simdagi antiradikal faoliyatni aniqlash. Mamatqulova Iroda Ergashevna

Tadqiqot maqsadi: Elwendia Boiis jinsi turlaridan olingan preparatlar yordamida o‘simlikning antiradikal faolligini aniqlash.
Materiallar va tadqiqot usullari: Xususan, Elwendia Boiis jinsiga mansub o‘simliklardan ajratib olingan preparatlar o‘rganildi. 30% li spirt eritmasi asosida 2 turdagi zira ekstraktining antiradikal faolligini aniqlashda biz barqaror DPPHga nisbatan antiradikal faollikni o‘rgandik.
Materiallar: 4 xil preparatlar:
1. No 1 E. Persica turlarining to‘liq pishgan urug‘larining 30% spirtli eritmasi;
2. No 2 E. Persica turi poyasining 30% li spirt eritmasi;
3. No3 E. persica ildizining 30% li spirt eritmasi;
4. Soyada quritilgan E. Persica urug‘ining 4-sonli 30% spirtli eritmasi;
5. No5 E.Itermedia turlarining toʻliq pishgan urugʻlarining 30% li spirtli eritmasi.
DPPH usuli. Ushbu tadqiqotda biz ARA ni baholash uchun antioksidantlar tomonidan barqaror radikal 2,2-difenil-1-pikrilhidrazil (DPPH) molekulalarining qaytarilish kinetikasining spektrofotometrik o‘lchovidan foydalandik. Usul antioksidantlarning barqaror xromogen radikal 2,2-difenil-1-pikrilgidrazil (DPPH) bilan o‘zaro ta’siriga asoslangan. Sirka kislotasi bilan kislotalangan etanoldagi DPPH (5x10-4 M) standart eritmasi ish eritmasini olish uchun etanol bilan 1:10 nisbatda suyultirildi. Olingan eritma 517 nm da 0,9 dan yuqori bo‘lmagan optik zichlikka ega bo‘lishi kerak. O‘rganilayotgan o‘simliklarning 50 mkl ekstrakti DPPH ning 5 ml ishchi eritmasiga qo‘shildi, aralashtirildi va eritmaning optik zichligi pasayish kinetikasi 30 daqiqa davomida 517 nm to‘lqin uzunligida qayd etildi. Nazorat namunasi sifatida DPPH ning ishchi eritmasi ishlatilgan.
Antiradikal faollik quyidagi formula bilan aniqlanadi:
% inhibisyon = x100%
Bu erda Ax - sinov eritmasining optik zichligi,
Acontr. - sinov namunasining optik zichligi.
Olingan natijalarni muhokama qilish: Antioksidantlar turli xil ta’sir mexanizmlariga ega bo‘lishi mumkin, ularning faolligini turli usullar bilan o‘rganish tavsiya etiladi.
Ushbu tadqiqotda ARA ekstraktlari erkin radikal DPPH bilan bog‘liq holda baholandi. Sinov o‘simliklaridan olingan birikmalar DPPH ning suvli eritmasiga qo‘shilsa, erkin radikal molekulalari radikal bo‘lmagan shaklga aylanadi va qizg‘in binafsha rangli DPPH eritmasi rangsiz bo‘ladi. U o‘rganilayotgan namunalarni qo‘shganda DPPH eritmasining optik zichligidagi o‘zgarishlar kinetikasini ko‘rsatadi [8, 9]. Har bir ekstrakt uchun sinovdan o‘tgan namunalarning APA ni solishtirish uchun taqdim etilgan eritmaning 50 mkl konsentratsiyasi tanlangan. 1, 2, 3 va 4 namunalar juda yuqori APA ko‘rsatganligi sababli, biz ularni tegishli erituvchi (DMSO) bilan 1:100 nisbatda suyultirdik.
Olingan natijalarni tahlil qilib, DPPH ning 30% li spirtli eritmasiga №1, 2, 3 va 4 oʻsimliklarning ekstraktlarini qoʻshganda DPPH eritmasining optik zichligining keskin pasayishi kuzatiladi, bu esa ularning 1, 2, 3 va 4 namunalar uchun yuqori ARA, ARA 100 marta suyultirilgandan keyin baholandi, bu o‘simlik ekstraktlarining aniq anti-radikal qobiliyatini ko‘rsatdi.