Energetika va sanoatni axborotlashtirish

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI

NAMANGAN MUHANDISLIK QURILISH INSTITUTI

“ENERGETIKA VA SANOATNI AXBOROTLASHTIRISH” FAKULTETI

“INFORMATIKA VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI” KAFEDRASI

KOMPYUTER TIZIMLARINING DASTURIY TA’MINOTI YO’NALISHI 1-KURS MAGISTRANTI
O’RINBOYEVA AZIZAXONNING

__________________________________________ fanidan tayyorlagan

LABOROTORIYA ISHI

Namangan – 2021 yil

2- Laborotoriya ishi

Чекли-айирмалар усули
Бинолар мустаҳкамлигини таъминловчи лойиҳа кўрсаткичларини
аниқлаш масаласи, Сув таъминоти ва канализация масаласи, Биноларнинг иссиқлик таъминоти, иссиқлик ўтказиш масаласи VA Коммунал хўжалиги ва бошқа муаммолар каби амалий масалаларнинг математик моделлари қуйидаги иккинчи тартибли, ўзгарувчан коффициентли, оддий дифференциал тенглама


чегаравий шартлар (аралаш масала) орқали ифодаланади.
Бу ерда P(x), Q(x), f(x)-масаланинг физик катталикларини ифодаловчи
коэффициентлар,
- чегаравий шарт белгилари, уларга турли хил қийматларни бериш орқали, берилган масалани ечиш учун ҳар хил чегаравий шартлар ҳосил қилиниши мумкин.
y(x)- қидирилаётган номаълум функция (ечилаётган юқоридаги амалий масаладаги тўсинни эгилишини ифодаловчи функция).
Чегаравий шартни беришда ва
шартларига амал қилиш лозим (яъни улар бир вақтда нолга тенг бўлолмайдилар).

Ўнгдан,

Чапдан,


Оддий белгилаш киритамиz:
у холда

буларни биринчи тартибли хосила дейилади
Иккинчи тартибли ҳосила қуйидагича ёйилади:

Умуман эканлиги аниқ кўриниб турибди.

Демак,

Умуман, ихтиёрий тартибли ҳосилани

формула билан аниқлаш мумкин.
Мисол:

тенгламани ечайлик.