Иккинчи йўналиш — энергетика ишлаб чиқариш тизимларининг ўзини ва энергетика балансини та- комиллаштириш, иш уну.мдорлигини ошириш, шу- нингдек, қиммат ва ноёб материалларнинг ўриини босадиган, нисбатан арзон ва ноёб бўлмаган матери- аллар билан алмаштириш натижасида энсргетика хў- жаликларида иқтисодий самарадорликка эришиш. Қўшимча энергоресурслардан фойдаланиш натижа- сида ишлаб чиқарилаётган маҳсулотнинг сифати, ишончлилиги ва ишлаш муддатининг ошиши ёки ис теъмолчиларнинг талабларини қондирадиган янги маҳсулотларни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш, меҳ- нат муҳофазаси ва иш шароитларини яхшилаш, ин- сонларнинг турмушини яхшилаш ва экологик муҳит- га бўладиган салбий таъсирларни камайтириш каби натижаларга интилиб, иқтисодий самарадорликка эришиш учун зарур бўлган ҳаракатлар ҳам шу йўна- лишга киради. Иқгисодий самарадорлик қилинади- ган сарфлардан юқори бўлган ҳолдагина, бундай саъй- ҳаракатлар энергия тежамкорлик ёки ресурс тежам- корлик характерига эга бўлади. - Иккинчи йўналиш — энергетика ишлаб чиқариш тизимларининг ўзини ва энергетика балансини та- комиллаштириш, иш уну.мдорлигини ошириш, шу- нингдек, қиммат ва ноёб материалларнинг ўриини босадиган, нисбатан арзон ва ноёб бўлмаган матери- аллар билан алмаштириш натижасида энсргетика хў- жаликларида иқтисодий самарадорликка эришиш. Қўшимча энергоресурслардан фойдаланиш натижа- сида ишлаб чиқарилаётган маҳсулотнинг сифати, ишончлилиги ва ишлаш муддатининг ошиши ёки ис теъмолчиларнинг талабларини қондирадиган янги маҳсулотларни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш, меҳ- нат муҳофазаси ва иш шароитларини яхшилаш, ин- сонларнинг турмушини яхшилаш ва экологик муҳит- га бўладиган салбий таъсирларни камайтириш каби натижаларга интилиб, иқтисодий самарадорликка эришиш учун зарур бўлган ҳаракатлар ҳам шу йўна- лишга киради. Иқгисодий самарадорлик қилинади- ган сарфлардан юқори бўлган ҳолдагина, бундай саъй- ҳаракатлар энергия тежамкорлик ёки ресурс тежам- корлик характерига эга бўлади.
- Эпсргмя гсжамкорлиги смссати ишлаб чиқариш ппмг умумпи I амарлдорли! ипи ошмриш воситаси си- (|)а'1 ида 'Игрмг] ишла(> чпқариш ва истеъмолчилар- Iпмм (»умдлм упумли фопдалапишларигача бўлган ()арча к» 1м кулаоддлги ҳаракатларни ўз ичига олади.
- Аамия 111и!11 иссиқлик ва электр энергияга бўлган ҳақпқий >ҳтисжи, унинг ҳаёт тарзи, иқлимий шаро- ити на гсхмик ривожланиш даражаси билан белгила нади. Электроресурсларнинг энг охирги бўғинидагп ўзгартирилган сўнгги энергиянинг бевосита гсчмо логик курилма ва мажмуаларда, маиший ҳлсглл кл транспортда қўлланиши билан эса жампяпппи I I раққий этганлик даражаси белгиланлдм
- Ишлаб чиқаришнинг энергияга бўлган эҳтиёжи- ни ўзгартириш учун жамиятнинг ноэнергетик иш- лаб чиқариш кучларига таъеир қилмоқкерак. Истеъ- молчиларнинг энергияни иқтисод қилиши том маъ- нодаги энергия тежамкорлигини билдиради, яъни халқ хўжалигининг ҳақиқий энергия сарфи миқцо- рини камайтириш демакдир.
- Ишлаб чиқаришнинг барча соҳаларида энергия тежамкорлигига эришишда фан ва техниканинг роли беқиёсдир. Яъни энергия тежамкор техноло- гия ва жараёнларнинг ишлаб чиқаришда қўллани- лиши, албатта, илмий изланишларнинг натижаси бўлмоғи керак. Жумладан, электр энергиядан унумли фойдаланиш, авваламбор, электрюритмаларда энергия тежамкор моторларни қўллаш, юкланиш- ларни ростлаш, юкланиш даражасига қараб истеъ- мол қилинаётган актив ва реактив қувватини ростлаш, қувват исрофини камайтириш, оптимал бошқариш ва шу каби ўнлаб долзарб масалалар ечимини топиш фақат илмий изланишлар ва конструкторлик фаолиятлари билан боғлиқдир.
Do'stlaringiz bilan baham: |
