Energo-mexanika fakulteti «mashinasozlik texnologiyasi»

Konussimon g‘ildirakli uzatmalarga oid masalalarni yechish
1 – masala. Konussimon to‘g‘ri tishli uzatmada , . Uzatmaning konuslik masofasi . Shesterna tish uzunligi . Konussimon tishli g‘ildiraklarning asosiy o‘lchamlari – , , , ni hisoblang.
Yechish. Shesterna tishlarining soni:
.
Shesterna va tishli g‘ildirak tashqi bo‘luvchi diametrlari:
;
.
o‘rta konuslik masofasi.
.
o‘rta aylana modul
.
Shesterna va tishli g‘ildirak o‘rta bo‘luvchi diametrlari:
,
.
2 – masala. Konussimon g‘ildirakli to‘g‘ri tishli uzatmada uzatmaning uzatish soni , tashqi aylana moduli , . Shu uzatmaning bo‘luvchi konus burchaklari va tashqi konus masofasi aniqlansin.
Yechish: tishli g‘ildirak tishlari soni
.
Bo‘luvchi konus burchaklari
;
.
Tashqi konuslik masofasi
.
3 – masala. Konussimon g‘ildirakli to‘g‘ri tishli uzatma yetaklanuvchi g‘ildiragining tashqi diametri , , . Uzatma g‘ildiarklarining tashqi moduli va tashqi diametrilari hisoblansin.
Yechish. Tishli g‘ildirak tishlari soni
.
Uzatmaning tashqi moduli
.
bo‘luvchi konus burchaklari:
; ; .
Shesterna va tishli g‘ildirak tishi uchidan o‘tuvchi diametrlar:
4 – masala. Konussimon to‘g‘ri tishli uzatmaga aylana kuch ta‘sir etadi. Uzatmaning parametrlari , , , . Konussimon to‘g‘ri tishli uzatmada hosil bo‘ladigan kuchlar va g‘ildirakdagi burovchi moment hisoblansin.
Yechish. Tishli g‘ildirak tishlari soni
.
Tashqi konuslik masofasi
.
O‘rta konuslik masofasi
,
o‘rta aylana modul
.
Tishli g‘ildirakning o‘rta bo‘luvchi diametri
.
Tishli g‘ildirakdagi burovchi moment

Uzatmaning bo‘luvchi konus burchaklari:
; ;
.
Uzatmadagi kuchlar:
shesternadagi radial, tishli g‘ildirakdagi bo‘ylama,
;
shesternadagi bo‘ylama, tishli g‘ildirakdagi radial,
.