Ergash gapli qo`shma gap

ERGASH GAPLI QO`SHMA GAP

• REJA:
• Ergash gapli qo`shma gaplarning ta’rifi va xususiyatlari.
• 2. Bosh va ergash gaplar haqida ma’lumot.
• 3. Ergash gapli qo`shma gaplar qismlarini bog`lovchi vositalar.
• 4. Ergash gapli qo`shma gaplarning turlari:
• 1) bosh gapdagi ma’lum bir bo`lakni izohlaydigan ergash gaplar;
• 2) bosh gapni to`laligicha izohlaydigan ergash gaplar.

ERGASH GAPLI QO`SHMA GAPLARNING TA’RIFI VA XUSUSIYATLARI

• Ikkita sodda gapning mazmun jihatdan tobe-hokim munosabati asosida, ya'ni birining boshqasiga ergashishidan tuzilgan qo‘shma gap ergash gapli qo‘shma gap deyiladi.
• Xususiyatlari:
• Qismlari tobe-hokim munosabatida bog`lanadi, ya’ni har doim bir qismi ikkinchisini izohlaydi.
• 2. Qismlari orasida tobelanish ohangi qo`llanadi.
• Ildiz oziq bersa, novda ko‘karar.

BOSH VA ERGASH GAPLAR HAQIDA MA’LUMOT

• Boshqa gapni o‘ziga tobe qilib, mazmuni izohlanib kelgan gap bosh gap hisoblanadi. Bosh gapga ergashib, uni izohlab kelgan gap ergash gap deyiladi: Ukam kelgandan keyin, mashg‘ulotni boshlaymiz. Bu gapda Ukam kelgandan keyin gapi ergash gap, Mashg‘ulotni boshlaymiz gapi esa bosh gap; ergash gap bosh gapni vaqt jihatidan izohlayapti.

BOSH VA ERGASH GAPLARNI BOG`LOVCHI VOSITALAR HAQIDA MA’LUMOT

• 1. Yordamchi so`zlar (ergashtiruvchi bog‘lovchilar, yuklama, ko‘makchilar)
• 2. Fe'l shakllari (ravishdosh, sifatdosh, harakat nomi, mayl qoshimchalari).
• 3. Izohlanuvchi so`zlar (turli vazifadagi ko‘rsatish olmoshlari).
• 4.Nisbiy so`zlar (kim - u, qanday – shunday, qancha – shuncha, qaysi – o‘sha, qayerda – u yerda kabi so‘roq va ko‘rsatish olmoshlari)
• 1. Biz kitobni sevamiz, chunki u bilim manbaidir.
• 2. Hosil to‘kin bo‘lsa, to‘ylar to‘xtamas.