Ergasheva DilshodaHalimovna Navoiy shahar

7.Javoblarning qaysi bin atov gap?  A) Yo‘q! Bormayman!B) Bahor. O‘z oti bilan go‘zal 

fasl. 

C) Qayoqqa otlanyapsan? Ishgami?      D) Yashasin hur o‘lkam! 

8.Ot kesimli gap qaysi javobda berilgan?   A) Sevimli shol rimiz Po‘lat Mo‘min yuksak 

qalb sohibidir. 

B) Aqlli o‘zini ayblaydi.     C) Yaxshi topib gapiradi.    D) Iboralar ham sinonim bo‘la oladi. 

9.Kirish so‘zlar asosan qaysi so‘z turkumlari bilan ifodalanadi? 

A Mustaqil so‘zlar.                     B) Yordamchi so‘zlar. 

C) Modal so‘zlar.                        D) Taqlid so‘zlar. 

10.Tarkibida ega ham qatnashgan undalmali gapni toping. 

A) Dilga ozor bermang, odamlar     B)  Xayr endi, men sevgan bahor. 

C) 

Lolaxon, bu qizimizga xonasini ko‘rsating.    D) Vatan, sen bunchalar suyuksan! 

11.Soy bo‘yidagi soya-salqin choyxonada, keksa chinor ostida, Anvar meni kutib o‘tirar edi. 

-Ushbu misolda ganning qaysi bo‘lagi ajralilgan?   A) To‘ldiruvchi.           B) Aniqlovchi.           

C) Hol.           D)Ega  

12.Odobli kishini hamma hurmat qiladi. -Mazkur gap tahllliga oid javoblarning qaysi biri 

xato? 

A Soddagap.                                          B) Darakgap.  

C) Shaxsi umumlashgan gap.               D) Qo‘shma gap. 

13. Ergashgan qo`shma gapning qaysi turida ergashgan gapning kesimi  shart mayli 

shaklidagi  fe`llar bilan ifodalanadi? 

A)Bog`langan qo`shma gap    B)Ko`makchili qurilmalar yordamida ergashgan qo`shma gap  

S)Nisbiy so`zli ergashgan qo`shma gap.   D)Ko`rsatish olmoshli ergashgan qo`shma gap. 

14.Nisbiy so`zli ergashgan qo`shma gaplarda bosh gap tarkibida qanday olmoshlar ishtirok 

etadi? 

A)so`roq B)ko`rsatish   S)belgilash   D)kishilik 

15.Deb so`zi   yordamida   ergashgan  qo`shma  gaplarnng kesimi qay shaklda bo`ladi? 

A) shart  mayli    B) buyruq mayli       S) xabar mayli  

D)Shart mayli,  buyruq mayli   

16.Qaysi ayiruv bog‘lovchisi yolg‘iz holda ham, takror holda ham qo‘llanadi? 

A) Yo       B) Goh      C) Yoki     D) Ba’zan 

17.Ham zidlash, ham biriktiruv ma’nosidagi qismlarni bog‘lashga xizmat qiluvchi 

yuklamalarni aniqlang. 

A)-ya, -ku, -da                 B) —mi, -chi, -ya      C) —u, -yu, -da                D) -oq, -da, -u. 

18.Bog`lovchisiz qo‘shma gap qaysi qatorda berilgan? 

A)  Kuz keldi, yig‘im-terim ishlari boshlandi.B) Kuz keldi va yig‘im-terim ishlari boshlandi. 

C) Kuz keldi, shuning uchun yig‘im-terim ishlari boshlandi.D) Kuz kelgach, yig‘im-terim 

ishlari boshlandi 

19.Qanday qo‘shma so‘zlar ajratib yoziladi? 

A)Qo‘shma fe’l va sonlar.   B) Barcha qo‘shma so‘zlar. 

C) Bir, har, hech olmoshlari bo‘lgan qo‘shma so‘zlar.D) Qo‘shma fe’l, son va belgilash, 

bo‘lishsizlik olmoshlari. 

20.Agar juft so‘zlar -u, -yu yuklamalari bilan bog‘lansa, qanday yoziladi? 

A) -Chiziqcha qo‘yilmaydi. B) Birinchi so‘zdan chiziqcha bilan ajratib yoziladi. 

C) Qo‘shib yoziladi.   D) Yuklamadan keyin chiziqcha qo‘yiladi. 

21.Xivadagi ajoyib qal’alar, muhtasham binolar va ko‘kka bo‘y cho‘zgan  minoralar 

dunyoning boshqa yerida yo‘q. Mazkur gapda ot so‘z turkumiga kiruvchi nechta so‘z 

ishtirok etgan?A) 8ta       B) 6ta          C) 7ta        D) 9ta 

22.Yigit — qizlarimiz  chiroyli, ko`rkam , salobatli  o`quv binolarida  tahsil olishadi. 

-Qaysi bo‘Iak uyushib kelgan? 

A) Ega      B) Kesim.        C) Aniqlovchi.        D) Hol. 

23.-U, -(-yu), -da yuklamalari qanday munosabatda bo‘lgan qo‘shma gap qismlarini 

bog‘laydi? 

A) Galma-gal ro‘y bergan voqea-hodisalar ifodalangan.   B) Zidlash, ketma-ketlik 

munosabati. C) Shart va maqsadni ifodalaydi.  D) Qiyoslash va zidlash munosabati. 

24.Bog`langan   qo`shma  gap  qismlari  qaysi  vositalar  orqali  bog`lanadi? 

A)Bo`lsa , esa, va     B)- u, -yu,-da    S)-sa, -ki,-u      D)A,B javoblar to`g`ri 

25.Ergashgan qo`shma gapda ko`makchili qurilmalar qaysi gap tarkibida keladi? 

A)bosh gap            B)ergash gap       S)ko`makchili qurilma qo`llanmaydi      D)bosh va 

ergash   gapda 

 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  1

0 

1

1 

1

2 

1

3 

1

4 

1

5 

1

6 

1

7 

1

8 

1

9 

2

0 

2

1 

2

2 

2

2 2

5 

3  4 

D  D  S  B  D  S  B  A  S  D  A  D  S  B  D  A  S  A  D  B  B  S  B  D  A 

 

9-SINF      ONA TILI          2-CHORAK         2-VARIANT 

 

 1.Ot kesimli gap qaysi javobda berilgan? 

A) Sevimli shoi rimiz Po‘lat Mo‘min yuksak qalb sohibidir. 

B) Aqlli o‘zini ayblaydi.     C) Yaxshi topib gapiradi.    D) Iboralar ham sinonim bo‘la oladi. 

2.Kirish so‘zlar asosan qaysi so‘z turkumdagi   so`zlar  bilan ifodalanadi? 

A Mustaqil so‘zlar.                     B) Yordamchi so‘zlar. 

C) Modal so‘zlar.                        D) Taqlid so‘zlar. 

3.Tarkibida ega ham qatnashgan undalmali gapni toping. 

A) Dilga ozor bermang, odamlar     B)  Xayr endi, men sevgan bahor. 

C) 

Lolaxon, bu qizimizga xonasini ko‘rsating.    D) Vatan, sen bunchalar suyuksan! 

4.Soy bo‘yidagi soya-salqin choyxonada, keksa chinor ostida, Anvar meni kutib o‘tirar edi. 

-Ushbu misolda ganning qaysi bo‘lagi ajralilgan?   A) To‘ldiruvchi.           B) Aniqlovchi.           

C) Hol.           D)Ega  

5.Odobli kishini hamma hurmat qiladi. -Mazkur gap tahliliga oid javoblarning qaysi biri 

xato? 

A Soddagap.                                          B) Darakgap.  

C) Shaxsi umumlashgan gap.               D) Qo‘shma gap. 

6. Ergashgan qo`shma gapning qaysi turida ergashgan gapning kesimi  shart mayli shaklidagi  

fe`llar bilan ifodalanadi? 

A)Bog`langan qo`shma gap    B)Ko`makchili qurilmalar yordamida ergashgan qo`shma gap  

S)Nisbiy so`zli ergashgan qo`shma gap.   D)Ko`rsatish olmoshli ergashgan qo`shma gap. 

7.Nisbiy so`zli ergashgan qo`shma gaplarda bosh gap tarkibida qanday olmoshlar ishtirok 

etadi? 

A)so`roq B)ko`rsatish   S)belgilash   D)kishilik 

8.Deb so`zi   yordamida   ergashgan  qo`shma  gaplarnng kesimi qay shaklda bo`ladi? 

A) shart  mayli    B) buyruq mayli       S) xabar mayli  

D)shart,  buyruq mayli  

9.Kim yalqov bo‘lsa, uning qo‘lidagi obod yer ham xarob bo‘ladi. - Mazkur gap ergashgan 

qo‘shma gapning qaysi turiga mansub?     A) To‘ldiruvchi ergash gapli qo‘shma gap.  B) Hol  

ergash gapli qo‘shma gap. 

C) Ega ergash gapli qo‘shma gap.      D) Aniqlovchi ergash gapli qo‘shma gap. 

10.Qalbingiz nimani buyurgan bo‘lsa, siz menga shuni buyuring. - Bosh gap tarkibidagi 

ko‘rsatish olmoshining qanday gap bo‘lagi vazifasida kelgan?  A)  Aniqlovchi.      B) Ega            

C) To‘ldiruvchi.        D) Hol. 

11.To‘ldiruvchi ergash gaplar bosh gapga qanday vositalar yordamida bog‘lanadi? 

A) Bog‘lovchi, deb  so‘zi.              B) Nisbiy so‘zlar,-ki yuklamasi.  C) Ko‘makchili 

qurilmalar          D) Ergashtiruvchi bog‘lovchilar. 

12.Nima ro‘zg‘orga kerak bo‘lsa, dadam o‘shani bozordan keltlraverar edi. -Mazkur gap 

tarkibidagi ko‘rsatish olmoshi   qaysi gap bo‘lagi vazifasida kelgan? 

A) Ega          B) Aniqlovchi.           C) Hol.             D) To‘ldiruvchi. 

13.Qaysi qatorda qo‘shma gap berilgan? 

A) Kishilar mehnatni qadrlaydilar, ulug‘laydilar.  B) Dasturxon yozib, nonlarni ushatdi. 

C) Tabobot olami bo‘lmasa, hayotning o‘zi bo‘lmaydi.   

D) Hamma stollarning usti turli-tuman qog‘ozlar, loyihalar, qo‘llanmalar bilan to‘lib ketgan. 

14.Javoblarning qaysi bin atov gap?  

A) Yo‘q! Bormayman!B) Bahor. O‘z oti bilan go‘zal fasl. 

C) Qayoqqa otlanyapsan? Ishgami?      D) Yashasin hur o‘lkam! 

15.Xivadagi ajoyib qai’alar, muhtasham binolar va ko‘kka bo‘y cho‘zgan  minoralar 

dunyoning boshqa yerida yo‘q. Mazkur gapda ot so‘z turkumiga kiruvcbi nechta so‘z 

ishtirok etgan?A) 8ta       B) 6ta          C) 7ta        D) 9ta 

16.Yigit — qizlarimiz  go`zal,hashamatli  binolarga  havas bilan qarashdi. -Qaysi bo‘Iak 

uyushib kelgan? 

A) Ega      B) Kesim.        C) Aniqlovchi.        D) Hol. 

17.-U, -(-yu), -da yuklamalari qanday munosabatda bo‘lgan qo‘shma gap qismlarini 

bog‘laydi? 

A) Galma-gal ro‘y bergan voqea-hodisalar ifodalangan.   B) Zidlash, ketma-ketlik 

munosabati. C) Shart va maqsadni ifodalaydi.  D) Qiyoslash va zidlash munosabati. 

18.Bog`langan   qo`shma  gap  qismlari  qaysi  vositalar  orqali  bog`lanadi? 

A)Bo`lsa , esa, va     B)- u, -yu,-da    S)-sa, -ki,-u      D)A,B javoblar to`g`ri 

19.Ergashgan qo`shma gapda ko`makchili qurilmalar qaysi gap tarkibida keladi? 

A)bosh gap            B)ergash gap       S)ko`makchili qurilma qo`llanmaydi      D)bosh va 

ergash   gapda  

20.Qaysi ayiruv bog‘lovchisi yolg‘iz holda ham, takror holda ham qo‘llanadi? 

A) Yo       B) Goh      C) Yoki     D) Ba’zan 

21.Ham zidlash, ham biriktiruv ma’nosidagi qismlarni bog‘lashga xizmat qiluvchi 

yuklamalarni aniqlang. 

A)-ya, -ku, -da                 B) —mi, -chi, -ya      C) —u, -yu, -da                D) -oq, -da, -u. 

22.Bog`lovchisiz qo‘shma gap qaysi qatorda berilgan? 

A)  Kuz keldi, yig‘im-terim ishlari boshlandi.B) Kuz keldi va yig‘im-terim ishlari boshlandi. 

C) Kuz keldi, shuning uchun yig‘im-terim ishlari boshlandi.D) Kuz kelgach, yig‘im-terim 

ishlari boshlandi 

23.Qanday qo‘shma so‘zlar ajratib yoziladi? 

A)Qo‘shma fe’l va sonlar.   B) Barcha qo‘shma so‘zlar. 

C) Bir, har, hech olmoshlari bo‘lgan qo‘shma so‘zlar.D) Qo‘shma fe’l, son va belgilash, 

bo‘lishsizlik olmoshlari. 

24.Agar juft so‘zlar -u, -yu yuklamalari bilan bog‘lansa, qanday yoziladi? 

A) -Chiziqcha qo‘yilmaydi. B) Birinchi so‘zdan chiziqcha bilan ajratib yoziladi. 

C) Qo‘shib yoziladi.   D) Yuklamadan keyin chiziqcha qo‘yiladi. 

25.Qanday holda ega ergashgan gap bosh gapdan keyin keladi? 

A) Gap qismlari nisbiy so‘zlar yordamida bog‘langanda    B) Gap kesimi shart mayli 

shaklidagi fe’llar bilan ifodalanganda  

C) Bosh gapning egasi vazifasida ko‘rsatish olmoshi qo‘llanganda  D) Gap qismlari —ki  

yuklamasi yordamida bog‘langanda 

 

2  3  4  5  6  7  8  9  1

0 

1

1 

1

2 

1

3 

1

4 

1

5 

1

6 

1

7 

1

8 

1

9 

2

0 

2

1 

2

2 

2

3 

2

4 

2

5 

A  S  D  S  D  S  B  D  D  S  B  D  S  B  B  S  B  D  A  A  S  A  D  B  D 

 

                                   7-NAZORAT ISHI    

                                NAZORAT  DIKTANTI 

 

                              TIL –MILLAT   KO`RKI 

Til-  bu millatning  asosiy  belgilaridan biri.  Dunyoda  millatlar va elatlar ko`p  va ularning 

o`zining  milliy urf-odatlari, tili, dini, an`analari va yashash  tarziga ega. Darhaqiqat, tilning 

millatlar o`zligini anglash, tarixi va qadimiy an’analarini o`rganishdagi o`rni  beqiyosdir. Biz 

o`z ona tili bo`lmagan  millatni  to`tiga qiyoslaymiz.Chunki   bunday  millat  o`zgalarga 

taqlid qilib, o`zgalar fikri bilan yashaydi. Bunday  millatning esa o`tmishi, buguni va 

kelajagi bo`lmaydi. 

       O`zbek tili turkiy tillar oilasiga mansub bo`lib, ajdodlarimiz bu tilda  g`oyat ko`p va 

xo`b ijod qilgan. Jumladan,  buyuk    bobokalonimiz   Alisher  Navoiyning “Xamsa” ,shoh 

va shoir Zahiriddin    Muhammad  Boburning “Boburnoma”kabi  ilmiy, tarixiy, va adabiy 

asarlarini  dunyo tan olgan.    

           Ona tilimiz bu-ko`hna tariximiz, hayotbaxsh qadriyatlarimiz, xalqimizning o`ziga xos 

dunyoqarashi,din-u  diyonatimiz , ajdodlar merosini avlodlarga yetkazadigan  tilsimdir.  

Shuning uchun o`z tilini yo`qotgan millat  o`zligidan   ham  mahrum bo`ladi. 

Biz bilamizki, tilga,Vatanga bo`lgan mehrni biz beshikdan, ona allasidan olamiz. Beshikda   

yotgan go`dak  onasining   o`z ona tilida aytayotgan  allasidan ilk bor Vatan,til haqidagi 

tushunchalarni   anglay  boshlaydi. 

        Bir so`z bilan aytganda, ona tilini sevish vatanparvarlik belgisi, ajdodlar ruhiga hurmat 

ramzidir. 

 

                 (175 ta  so`z)    

 

 

 

                           8-NAZORAT ISHI         IJODIY BAYON 

                                           HUNARNING QUDRATI

 

Qadim o`tgan zamonda   Xorazm degan tomonda  bir go`zal Shohsanam  ismli qiz  bo`lgan . 

U  nihoyatda qo`ligul  gilamdo`z   ekan. U to`qigan gilamlar oftob nurida tovusdek tovlanib 

turar ekan. Kunlarning birida Shohsanam hovlida gilam to`qib o`tirsa , darvoza taqillab  

qolibdi. U  darvozani ochsa, oq tulporda bir yigit tirganmish. Yigit   Shohsamdan bir payola 

suv so`rabdi. U suvni ichib, yo`lida davom etibdi. Kunlarning birida 3-4 ta bashang   

kiyingan  odamlar   Shohsanamlarnikiga oq tulporli yigit- shahzoda   tomonidan sovchilikka  

kelibdi. 

     Sovchilar turli taqinchoqlarni   Shohsanamga sovg`a  sifatida keltirishibdi. Qiz:”Bu  

taqinchoqlarni  shahzoda yasaganmi?”- deb so`rabdi.  

  Sovchilar shahzodaning mol-u dunyosi   o`ziga yetarli ekanini, unga hunar o`rgatishning 

zaruriyati  yo`qligini aytibdi.  Shohsanam u biror hunar o`rganmas ekan, shahzodaga 

turmushga chiqa olmasligini   aytibdi.  

   Sovchilar  xabarni shahzodaga yetkazishibdi. Shahzoda qizning shartiga rozi bo`lib, hunar 

o`rganishga qaror qilibdi. U zargarlik kasbini tanlabdi  va Aminxo`ja   ismli ustaga shogird 

tushibdi. U bu hunarni uch oy o`rganibdi. So`ng o`z qo`li bilan go`zal bilakuzuk, uzuk, zirak 

yasabdi. Ustozi bilan mollarni bozorga  olib chiqibdi. Shahzoda   yasagan buyumlar  nafisligi 

bilan xaridorlarni  o`ziga jalb qilibdi. Va bir kunda usta hamma mollarni sotib  bo`libdi. 

Bundan yovuz va hasadgo`y odam ---Qoratosh xabar topibdi. Uyga qaytayotganida  

shahzodani asir qilib  olib ketibdi.  U yerda shahzodaga zargarlik ish buyumlarini keltirib 

ishlashga majbur qilishibdi. Shunda   shahzoda   nafisligida  tengi yo`q bilakuzuk  va 

zargarlik buyumlarini yasabdi.  Bu  buyumlarni   Qoratoshning    Suhrob ismli sotuvchisi 

sotarkan. Shahzoda  u  bilan  do`stlashibdi. Bir kuni yasagan bilakuzukni unga tutqazib: 

”Buni   beshikchi  Hoji ota  hovlisidagi  Shohsanam  qizga sotgin”,---  deb tayinlabdi. 

Suhrob rozi bo`lib  yo`lga tushibdi.Bozorga  borib, mollarni sotib bo`lgach, zargar do`sti  

aytgan hovliga ravona bo`libdi. O`sha    mahallani   izlab   topib, bilakuzukni qizga 

topshiribdi. Shohsanam  bilakuzukni  olib minnatdorchilik bildiribdi.  Va unga diqqat  bilan 

razm solibdi.  

“Men  Qoratoshning g`orida asirdaman, meni qutqaringlar!”--- degan     naqshsimon  

yozuvga  ko`zi  tushibdi. Qiz otasiga bilakuzukdagi   so`zlarni  ko`rsatib,xalqni to`plabdi. 

Xalq qo`zg`alib, Qoratoshning g`origa bostirib borishibdi, asir tushganlarni ozod qilib, 

Qoratoshni zindonga   solishibdi. Baxtdan  ko`zlari chaqnagan  shahzoda  Ali  va Shohsanam  

bir-birlari bilan diydor  ko`rishgandan boshlari  osmonga yetibdi. Shahzodaning  otasi va 

onasi qizning aql-zakovatiga qoyil qolib, uni kelinlikka qabul   qilibdilar. Qirq kecha-yu    

qirq   kunduz   to`y-tomosha qilib,murod-maqsadlariga   yetibdilar. 

                                              TOPSHIRIQ 

Matnni   o`qib  chiqing. Mazmunini   og`zaki  so`zlab bering . Bayon matni  asosida  reja 

tuzib, ijodiy  fikrlab  bayon  yozing . 

                                        Reja: 

                   1.Shohsanam –mohir gilamdo`z  qiz. 

                   2.Oshiq   shahzoda. 

                  3.Shahzoda Alining  tilsimli   xaritasi. 

                  4.Hunarning    xosiyati. 

 

                                 9-NAZORAT ISHI         

TEST  SINOVI

 

9-SINF      ONA TILI      3-CHORAK        1-VARIANT 

 

 

1.Bog`lovchisiz qo‘shma gap qaysi qatorda berilgan? 

A)  Kuz keldi, yig‘im-terim ishlari boshlandi.B) Kuz keldi va yig‘im-terim ishlari boshlandi. 

C) Kuz keldi, shuning uchun yig‘im-terim ishlari boshlandi.D) Kuz kelgach, yig‘im-terim 

ishlari boshlandi 

2.Ham erkin, kinoya, piching, qochirmalarga boy bo‘lgan nutq uslubi turini aniqlang. 

A) So‘zlashuv uslubi.               B) Rasmiy uslub  C) Ilmiy uslub                         D) 

Publitsistik uslub 

3.Axborot berish va ta’sir qilish asosiy xususiyati bo‘lgan nutq uslubini aniqlang. 

A) Rasmiy.         B) Badiiy.           C) Publitsistik.         D) Ilmiy. 

4.Nutq jarayonida ko‘chirma gaplardan nima uchun foydalaniladi? 

A) O‘z fikrini dalillash uchun.   B) Eshitgan fikrni bildirish uchun. C) Bayon  etish uchun.         

D) Fikrni o‘zgartirish ushun. 

5.Ko‘chirma gapli qo‘shma gap qay holatda sodda gap shaklini oladi? 

A) Tarkibida undov, kirish so‘zlar bo‘lganda         B) Ko‘chirma gap o‘zlashtirmagapga 

aylantirilganda  

C) 

Darakgap shakliga aylantirilganda D) Kesim tushum kclishigidagi sifatdosh bilan 

ifodalanganda  

6.Berilgan nutq uslublaridan qaysi bin og‘zaki nutqqa xos hisoblanadi? 

A) Publitsistik uslub               B) Ilmiy uslub   C) So‘zlashuv uslubi.              D) Badiiy uslub 

7,Murakkab qo‘shma gap berilgan qatorni aniqlang. 

A) Hosilimiz mo‘l bo‘lsa, uyimiz donga to‘lsa, turmush bo‘lar farovon.B) Qor yog‘di-don 

yog‘di.  

C) Bir kishi ariq ochadi va ming kishi suv ichadi.                  D) Kuz keldi, yig‘im-terim 

ishlari boshlandi. 

8.Tilga ixtiyorsiz-elga e’tiborsiz,- deydi  Alisher  Navoiy.Qaysi javobda gapning tinish 

belgilari to‘g‘ri  ifodalangan? 

A) M: «K».     B) M: «K», -M.      C) «K», -M.        D) «K, -M, -K». 

9.Fikrni  aniq  va  mantiqiy  izchil  shaklda  bayon  qiluvchi uslubni aniqlang. 

A Badiiy.        B) llmiy.        C) Rasmiy.            D) Publitsistik. 

10.Ma’lumot-axborot hujjatlari qaysi javobda to‘g‘ri berilgan? 

A) Taklifnoma, xat.               B) Buyruq. farmoyish. C) Nizom, shartnoma           D) Ariza, 

tushuntirish xati. 

11.Obrazlilik va estetik ta’sir etish qaysi uslubga xos muhim belgi hisoblanadi? 

A) Ilmiy uslub                     B) Badiiy uslub  C) Rasmiy uslub                 D) Publitsistik uslub 

12.Berilgan tillardan qaysi bin turkiy tillar oilasi tarkibiga kirmaydi?A.Qirg`iz.  B) Uyg‘ur. 

C) Qozoq   D) Tojik. 

13.Boshqaruvli so‘z birikmasi qaysi qatorda berilgan? 

A Zahmat chekmoq.           B) Kasb-hunar o‘rganmoq. C) Ulug‘likning oxiri.          D) 

Bilimsiz kishi. 

14.Muloyimlik - rizq sari etaklovchi kalit. -Mazkur gapdagi kesim qaysi so‘z turkumidagi 

so‘z bilan ifodalangan? 

A Fe’l.             B) Sifat.               C) Ot                  D) Ravish. 

15.Turnalar arg‘imchog‘i g‘ira-shira osmon ortiga- bulutlar bag‘riga singiydi. -  Ushbu 

gapda qaysi gap bo‘lagi ajratilgan bo‘lak hisoblanadi?             A) Ega               B) Hol           

C) Kesim.           D) Ravish. 

16.Oqar daryo oqaveradi. Bu yerda «oqar* so‘zi nima bilan ifodalangan? 

A) Ravishdosh. B) Harakat nomi. C) Sifatdosh.    D) Taqlid so‘z. 

17.Bilingki,  jim  turib  salomat   bo`lish , gapirib  malomatdan  qolishdan   afzal. Ushbu  

gap ergashgan qo`shma gapning qaysi turiga mansub? 

A)Aniqlovchi ergashgan qo`shma  gap    B)To`ldiruvchi   ergashgan  qo`shma  gap    S)Hol    

ergashgan qo`shma  gap    D)ega  ergashgan  qo`shma  gap  

18.Qo`shma gaplar qismlari orasida o`xshashlik, zidlash, shart kabi munosabatlar ifodalansa, 

ular orasida qanday tinish belgi qo`yiladi? 

A)nuqta    B)Nuqtali vergul   S)  Vergul   D)Tire 

19.Ko`chirma  gapni o`zlashtirma gapga aylantirganda, undalma qaysi kelishik shaklida va 

qaysi gap bo`lagi vazifasida keladi? 

A)Qaratqich ,aniqlovchi    B)Tushum, to`ldiruvchi   S)chiqish,to`ldiruvchi    D)Jo`nalish, hol 

20.Payt  ma`nosini   ifodalaydigan  hol  ergash gapli qo`shma gapni toping. 

A)Oqsoqol qayerda bo`lsa, o`sha yerda ish bir tartibda borardi. 

B)Dutor  chalib o`tirsam, tori  uzilib ketdi.   S)Kimki  birovga  yomonlik qilsa, u shu 

dunyoning   o`zidayoq  jazosini   ko`radi.   D)Bu  savollardan  ma`lum  bo`ldiki, aybnoma uy 

21.”Boshingga  tashvish   tushmasa   ,qaytib  kelmasding”.  Hol ergash gapli qo`shma gap 

qanday ma`noni ifodalayapti? 

A)Shart  B)  Payt   S) Sabab       D) Maqsad. 

22.Shuning  uchun , shu sababli , shu tufayli  kabi qurilmalar qanday gaplar tarkibida keladi? 

A)Bog`langan qo`shma gap  B)Ergashgan qo`shma gap  S)Bog`lovchisiz  qo`shma gap    

D)Hol  ergash  gapli  qo`shma  gap. 

23.Ergashgan qo`shma  gaplar tuzilishiga ko`ra qanday birikmalarga o`xshaydi? 

A)Tasviriy ifoda B)Iboralarga S)So`z  birikmalariga D)Barqaror   birikmalarga  

24.Miqdor –daraja ma`nosini ifodalaydigan hol ergash gapli qo`shma gapni toping. 

A)O`simlikni  qancha parvarish qilsang, shuncha  mo`l  hosil olasan. B)Odamlar ishdan 

qolmasin deb, marosimni soat besh yarimga tayin qilganmiz.  S)Qayerda ahillik bo`lsa, o`sha 

yerda qut-baraka bo`ladi. D)Kimning quroli bilim bo`lsa , uning kelajagi porloq 

25.Bosh gapda   deb so`zi yordamida   bog`langan ergash gap bosh gapning qanday 

ma` nosini iodladi? 

A)Payt     B) Shart   S)Maqsad      D)O`rin  

 

 

 

 

 

9-sinf   ona tili   3-chorak     1-variant 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

2

0 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

0 

1 

2 

3 

4 

5 

A  A  S  A  B  S  A  S  B  D  B  D  B  S  B  S  S  D  S  S  A  B  S  A  S 

 

 

 

9-SINF      ONA TILI          3-CHORAK         2-VARIANT 

 

1.Bilingki,  jim  turib  salomat   bo`lish , gapirib  malomatdan  qolishdan   afzal. Ushbu  

gap ergashgan qo`shma gapning qaysi turiga mansub? 

A)Aniqlovchi ergashgan qo`shma  gap    B)To`ldiruvchi   ergashgan  qo`shma  gap    S)Hol    

ergashgan qo`shma  gap    D)ega  ergashgan  qo`shma  gap  

2.Qo`shma gaplar qismlari orasida o`xshashlik, zidlash, ,shart kabi munosabatlar ifodalansa, 

ular orasida qanday tinish belgi qo`yiladi? 

A)nuqta    B)Nuqtali vergul   S)  Vergul   D)Tire 

3.Ko`chirma  gapni o`zlashtirma gapga aylantirganda, undalma qaysi kelishik shaklida va 

qaysi gap bo`lagi vazifasida keladi? 

A)Qaratqich ,aniqlovchi    B)Tushum, to`ldiruvchi   S)chiqish,to`ldiruvchi    D)Jo`nalish, hol 

4.Payt  ma`nosini   ifodalaydigan  hol  ergash gapli qo`shma gapni toping. 

A)Oqsoqol qayerda bo`lsa, o`sha yerda ish bir tartibda borardi. 

B)Dutor  chalib o`tirsam, tori  uzilib ketdi.   S)Kimki  birovga  yomonlik qilsa, u shu 

dunyoning   o`zidayoq  jazosini   ko`radi.   D)Bu  savollardan  ma`lum  bo`ldiki, aybnoma uy 

5.”Boshingga  tashvish   tushmasa   ,qaytib  kelmasding”.  Hol ergash gapli qo`shma gap 

qanday ma`noni ifodalayapti? 

A)Shart  B)  Payt   S) Sabab       D) Maqsad. 

6.Shuning  uchun , shu sababli , shu tufayli  kabi qurilmalar qanday gaplar tarkibida keladi? 

A)Bog`langan qo`shma gap  B)Ergashgan qo`shma gap  S)Bog`lovchisiz  qo`shma gap    

D)Hol  ergash  gapli  qo`shma  gap. 

7.Kimning bilagida kuchi bo‘lsa, kim ishning havosini olsa , kim qilayotgan ishidan bir nima 

chiqishiga ishonsa, o‘sha zarbdor bo‘ladi. — Mazkur murakkab qo‘shma gap turini aniqlang. 

A) Bir necha ergash gapli murakkab qo‘shma gap. B) Bir necha bosh gapli murakkab 

qo‘shma gap.  

C) Aralash murakkab qo‘shma gap.   D) Qismlari uyushgan murakkab qo‘shma gap. 

8.Ham erkin, kinoya, piching, qochirmalarga boy bo‘lgan nutq uslubi turini aniqlang. 

A) So‘zlashuv uslubi.               B) Rasmiy uslub  C) Ilmiy uslub                         D) 

Publitsistik uslub 

9.Axborot berish va ta’sir qilish asosiy xususiyati bo‘lgan nutq uslubini aniqlang. 

A) Rasmiy.         B) Badiiy.           C) Publitsistik.         D) Ilmiy. 

10.Nutq jarayonida ko‘chirma gaplardan nima uchun foydalaniladi? 

A) O‘z tlkrini dalillash uchun.   B) Eshitgan fikrni bildirish uchun. C) Bayonetish uchun.         

D) Fikrni o‘zgartirish ushun. 

11.Ko‘chirma gapli qo‘shma gap qay holatda sodda gap shaklini oladi? 

A) Tarkibida undov, kirish so‘zlar bo‘lganda         B) Ko‘chirma gap o‘zlashtirmagapga 

aylantirilganda  

C) 

Darakgap shakliga aylantirilganda D) Kesim tushum kclishigidagi sifatdosh bilan 

ifodalanganda  

12.Berilgan nutq uslublaridan qaysi bin og‘zaki nutqqa xos hisoblanadi? 

A) Publitsistik uslub               B) Ilmiy uslub   C) So‘zlashuv uslubi.              D) Badiiy uslub 

13.Murakkab qo‘shma gap berilgan qatorni aniqlang. 

A) Hosilimiz mo‘l bo‘lsa, uyimiz donga to‘lsa, turmush bo‘lar farovon.B) Qor yog‘di-don 

yog‘di.C) Bir kishi ariq ochadi va ming kishi suv ichadi.                  D) Kuz keldi, yig‘im-

terim ishlari boshlandi.