Ergasheva DilshodaHalimovna Navoiy shahar


Tilga ixtiyorsiz-elga e’tiborsiz,- deydi  Alisher  Navoiy


Download 194.24 Kb.
bet3/6
Sana29.10.2020
Hajmi194.24 Kb.
#137752
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Ergasheva DilshodaHalimovna-fayllar.org


14.Tilga ixtiyorsiz-elga e’tiborsiz,- deydi  Alisher  Navoiy.Qaysi javobda gapning tinish 

belgilari to‘g‘ri  ifodalangan? 



A) M: «K».     B) M: «K», -M.      C) «K», -M.        D) «K, -M, -K». 

15.Fikrni  aniq  va  mantiqiy  izchil  shaklda  bayon  qiluvchi uslubni aniqlang. 

A Badiiy.        B) llmiy.        C) Rasmiy.            D) Publitsistik. 

16.Bosh gapda   deb so`zi yordamida   bog`langan ergash gap bosh gapning qanday ma` 

nosini iodladi? 

A)Payt     B) Shart   S)Maqsad      D)O`rin  

17.Ma’lumot-axborot hujjatlari qaysi javobda to‘g‘ri berilgan? 

A) Taklifnoma,xat    B) Buyruq. farmoyish. C) Nizom, shartnoma   D) Ariz tushuntirish xati. 

18.Berilgan tillardan qaysi bin turkiy tillar oilasi tarkibiga kirmaydi?A Bolqor.  B) Uyg‘ur. 

C) Qaraim.    D) Tojik. 

19.Boshqaruvli so‘z birikmasi qaysi qatorda berilgan? 

A Zahmat chekmoq.           B) Kasb-hunar o`rganmoq. C) Ulug‘likning oxiri.          D) 

Bilimsiz kishi. 

20.Muloyimlik - rizq sari etaklovchi kalit. -Mazkur gapdagi kesim qaysi so‘z turkumidagi 

so‘z bilan ifodalangan? 

A Fe’l.             B) Sifat.               C) Ot                  D) Ravish. 

21.Turnalar arg‘imchog‘i g‘ira-shira osmon ortiga- bulutlar bag‘riga singiydi. -  Ushbu 

gapda qaysi gap bo‘lagi ajratilgan bo‘lak hisoblanadi?             A) Ega               B) Hol           

C) Kesim.           D) Ravish. 

22.Oqar daryo oqaveradi. Bu yerda «oqar* so‘zi nima bilan ifodalangan? 

A) Ravishdosh. B) Harakat nomi. C) Sifatdosh.    D) Taqlid so‘z. 

23.Qismlari ohang yordamida bog`langan   qo`shma gaplar   qanday gapsanaladi? 

A)Ergashgan qo`shma gap  B)Bog`langan   qo`shma gap    S)Bog`lovchisiz   qo`shma  gap     

D)Murakkab   qo`shma   gap 

24.Quyidagi  berilgan gapning tuzilish turini aniqlang.    Tuproqni  ardoqlasang, undan 



gavhar  unadi.  

A)Bog`langan  qo`shma  gap    B)Sodda   gap   S)Ergash  gapli   qo`shma gap  

D)Bog`lovchisiz  qo`shma   gap 

25.Chunki, negaki ,toki vositalari ergashgan qo`shma gaplarning qaysi turiga kiradi? 

A)Ergash gapda    B)Bosh gapda  S)Muallif  gapida  D)B va S 

9-sinf   ona tili   3-chorak     1-variant 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  1



1



1

1



1



1

1



1



1

1



2



2

2



2



2

2



S  D  S  S  A  B  A  A  S  A  B  S  A  S  S  S  D  D  B  S  B  S  S  S  A 

 

 



                                    10-NAZORAT ISHI       

IJODIY BAYON 

                                  BIRNI  KESSANG, O`NNI    EK   

 

       Alisher 



Navoiy 

Astrobod 

viloyatida 

hokimlik 

qilgan 

kezlarida 

shahar                                

tashqarisidagi  baland bir tepalikda osmon bilan o`pishgan   keksa terak bor ekan.  

       Alisher  Navoiy    kechqurunlari    o`ziga  yaqin    mulozimlari  bilan  shu  terak    tagiga 

kelarkan.  Ulug`  shoir  terakning  mayin  shabadada  shivirlab  kuylashini  tinglashni  xush 

ko`rarkan. Terak go`yo   mungli  qo`shiqni  kuyga solgan sozandadek bir maromda tebranib 

shivirlar  ekan.  

         Bahor kunlarining  birida    Alisher Navoiy   har   galgidek o`z mulozimlari bilan birga 

g`azalxon terakni qo`msab shahar tashqarisiga    chiqibdi. Borib qarasaki,  g`azalxon terakni 

kimdir  “o`ldirib”  ketibdi.  Alisher  Navoiy    og`ir  xo`rsinib,”qotil”  ni  tezda  topib  kelishni    

mulozimlarga buyuribdi . 

        Mulozimlar  tezda    afti-angori    sovuq,  barzangiday    bir    kishini  ot  oldiga  solib haydab 

kelibdilar. Alisher Navoiy  qattiq g`azablanganidan: 

---Ey,qotil, nega shunday azim terakni nobud  qilding?Yo  bu bilan mendan o`ch  olmoqchi  

bo`ldingmi?---debdi.  Keyin  mulozimlarga  :”Bu    yaramasni  qirq  darra  uringlar,  har  darra 

urganda “biriga o`n”  degan  hikmatni takrorlab tursin”,---deb tayinlabdi. 

         Terakni    to`sinbop  ekan,  deb    kesgan    odam      mahalla      imomi      ekan,  qirq  darra 

yegandan  keyin  mulla  mingan  eshakday  yuvvosh   bo`lib, tavbasiga  tayanibdi. Keyin u  

Alisher    Navoiyning  “biriga  o`n”degan    hikmatining  ma`nosini      ham    tushunib  olibdi. 

Qotil—imom    shundan    keyin  o`sha    tepalikka  o`n    tup    terak  o`tqazib,  parvarish  qilishga   

kirishibdi.   

      Bir-ikki  yil ichida teraklar ko`kka  bo`y   cho`zib, gurkirab qolibdi. Alisher Navoiy  o`z   

mulozimlari   bilan  yana  o`sha  tepalikka  kelib  qarasa,yosh  teraklar  bahor  shabadasining 

yengil epkinida sokin shivirlab kuylayotgan  ekan.  

      Shu terak bahona bo`libdi-yu,Astrobodda bog`-u  rog`lar  ko`paya boshlabdi.  El-u 

yurtga fayz kiribdi.  

(“El desa  Navoiyni”

   kitobidan) 

 

                                      TOPSHIRIQLAR  



1.Matn  mazmunini so`zlab bering ,”O`ldirib“,“qotil” so`zlari  qaysi  ma`noda qo`llanganini  

izohlang. 

2.Matn asosida  reja  tuzib,ijodiy  fikrlab  bayon  yozing.

 

                                        REJA:  



1.  Alisher  Navoiyning  ilhom bergan  terak. 

2.  Bahor   kunlaridagi   mudhish hodisa. 

3.  Terak “ qotili”ga  berilgan  jazo. 

4.  Astrobodda   bunyod  bo`lgan  bog`. 

 

 

 



 

                                  11-NAZORAT ISHI      INSHO 

                                 

MEN     TANLAGAN     KASB 

 

MAQSAD:O`quvchilarning  yozma nutqi,mustaqil va ijodiy  fikrlash  ko`nikma-malakalari, 

imlo va uslubiy savodxonliklarini   aniqlash.  

                                               METODIK   TAVSIYA : 

O`quvchilar insho mavzusiga mos  epigraf  tanlay olishlari va  reja tuza olishlari ;insho 

mavzusini reja asosida to`liq va izchil yoritishi ;jumlalarni ifodalash  usulida  so`z 

boyligining rang –barangligi, so`zlarni to`g`ri tanlashi va o`z  o`rnida  qo`llashi, uslubiy 

izchillikka  rioya qilishlari;insho mazmuniga badiiy vositalarni singdirilganligiga;inshoni 

mustaqil fikrlab, dalillar asosida,ravon va savodli, teran   mushohada  qilib,inshoni xulosalay  

olishga jiddiy e’tibor qaratishlari  tavsiya  qilinadi .  

                             BKMelementlari: 

 

O`quvchilar  kasb-hunarning   inson hayotidagi  muhim ahamiyatini, ularni  egallagan  har  



bir  inson kelajakda farovon hayot kechirishi  mumkinligini   ijodiy fikrlar  asosida 

izohlashlari lozim. 9-sinfni  tugatish  arafasida o`quvchilar istagan   kasb –hunarni tanlashi, 

xohlagan   kasb-hunar  kollejiga  ta’limni keyingi  bosqichini  davom ettirishlari  mumkin. 

Har bir o`quvchi biror kasb –hunar egallab  kelajakda  Yurtimiz ravnaqi  yo`lida fidoyi 

bo`lishdek   yuksak  burchni  to`liq anglashlari lozimligini  his qilib insho  matnini yozishlari 

mumkin. 


 

                                             MEN     TANLAGAN     KASB



 

                                                     REJA: 

1.Kasb-hunarning    inson   uchun  ahamiyati. 

2.Kasb-hunar--- farovon    hayot  asosi. 

3.Yurtimizdagi    hunarmandlarga   e`tibor . 

4.Kelajakdagi    o`ylarim.     

 

                                                                        Hunar  bo`lsa qo`lingda,  non  topilar  yo`lingda 



                                                                                                                 (Xalq maqoli)

 

      Kasb-hunar inson kamoloti uchun kerak bo`ladigan eng  muhim  omildir. Har  bir  inson  



hayotda    maqsadsiz  yashamasa  kerak.Maqsadsiz  yashagan  inson  hayotga  odilona 

yondashmaydi, jamiyatga ham   nafi  tegmaydigan inson bo`lib shakllanadi. Ota-ona farzandi 

kelajagi  uchun  yoshligidan  nazorat  qilib  ularning  iqtidoriga  qarab  kasb-hunarga 

yo`naltirmog`i  lozim.  Yoshlikdan  ilm-ma`rifatga  intilgan  inson,albatta,  kelajakda    shirin 

mevasini  tatib yuradi.  

       Qadimdan  ham  kasb-hunarli  insonlar  xor  bo`lishmagan.  O`zidan  ajoyib  san`at 

namunalarini  qoldirishgan.  Farovon  hayotimiz    uchun,albatta,  kasb-hunar  kerak  bo`ladi. 

Xalqimiz  bejizga”Hunar  bo`lsa qo`lingda,non  topilar   yo`lingda” deb aytmagan. Bu maqol 



zamirida 

olam-olam 

mazmun-mohiyat 

mujassam.Tikuvchilik,zargarlik,kulolchilik, 

ganchkorlik,  duradgorlik    kabi    hunarlar;o`qituvchilik,shifokorlik  ,muhandislik  kabi 

kasblarni egallagan insonlarni jamiyatga  foydasi  tegadi. 

       Mustaqillik    sharofati  bilan  bugungi  kun  hunarmandlariga  keng  imkoniyatlar 

berilmoqda.    Kasanachilik    rivojlandi,  milliyligimiz    yo`g`rilgan  zamonaviy  liboslarimiz  

butun      jahon    ko`rgazmalarida    namoyish  qilinmoqda.  Hunarmandlarimiz  yaratgan    ijod 

namunalari  xalqimiz e’tiborini  qozonmoqda. 

       Men  kelajakda  tikuvchilik    kasbini  egallamoqchiman.  Bu  hunar  sirlarini  puxta  egallab, 

xalqimiz ehtiyoji uchun  sarflamoqchiman. 9-sinfni tugatgach, ta’limni  keyingi  bosqichida  

kasb-hunar  kollejida o`qib  bilim, ko`nikma, malakamni   mustahkamlamoqchiman.    

 

 

                             12-NAZORAT ISHI     



TEST  SINOVI 

          9-SINF      ONA TILI          4-CHORAK         1-VARIANT 



1.Osh  ichida  tosh,tosh  ichida  osh.  Mazkur  gapdagi  yashiringan  kelishik  qo‘shimchasini 

aniqlang. 

A. ning                 B. ni               C. -gu              D. -da  

2.So‘z birikinasi qaysi qatorda berilgan? 

A Serhosil dala               B) Мa’noli so‘z      C) Kattadaryo.                D) Ertak haqida 

so‘zlamoq. 

3.Xushbo‘y hid socliar ckan har bir gul va g‘unchalar. -Mazkur gapdagi egani aniqlang. 

A) Hid, gul, g‘unchalar                       B) Hid         C) Gul, g‘unchalar.                             D) 

Xushbuy hid 

4.Gulnorani hayotga ushlab   turadigan hech narsa qolmadi. Gapdagi ega qaysi so‘z 

turkumidagi so‘z, bilan ifodalangan? 

A) Fe’l bilan                              B) Ot bilan C) Olmosh bilan                        D) Sifatdosh 

bilan. 

5.Faqat lug‘aviy shakl hosil qiluvshi qo‘shimchali so‘zlar qatorini aniqlang 

A) Qizaloq. kitobim, xonadon.   B) Yuvindim, Salimjon, to‘ylar.            C) Kitobcha

bolacha, qalamdon.           D) Qizlar, otamning, beshikcha 

6.Yomg‘ir tinsa, havo ochilib ketsa, biz maktab bog‘idagi mevali daraxtlarni butaymiz. -

Ushbu qo‘shma gapning turini aniqlang. 

A) Ega ergash gapli qo‘shma gap.           B) Ketma-ket ergash gapli qo‘shma gap.           

C) Shart ergash gapli qo‘shma gap.             D) Sabab ergash gapli qo‘shma gap. 

7.Ega ergash gapli qo‘shma gapni aniqlang. 

A) Bu ishda do‘stlarim ko‘mak bermasalar, maqsadimga yetishim juda qiyin. 

B) O‘qish davrida Davronov qayerda bo‘lsa, Sobirov ham shu yerda bo‘lar edi. 

C) Tanlov katta bo‘lsa ham, ular ishonch bilan kelishgan.           D) Kim mehnat qilsa, u 

rohat ko‘radi. 

8.Ajratilgan izohlovchi  aniqlovchi berilgan gap qatorini aniqlang. 

A) Bu xabar ko‘plami, shu jumladan Mahkamni ham quvontirdi.          B) Tepada, qo‘sh 

chinoming tagida ikki chol suhbatlashib o‘tirardi. 



C) Men yong‘oqzor topdim, go‘zal va xushhavo.               D) Bayroq, moviy ko‘kda, 

porlardi. 

9.Qaysi gapda kirish birikma ishtirok etgan? 

A)Donolaming naql etishlaricha, nafsni tiyish eng ulug‘ fazilatdir. 

B)Men sizga to‘g‘risini aytsam, bo‘lgan voqeadan xabardor emasman. 

C) 

Haqiqatan ham, uning g‘olib chiqishiga shubha qolmagan edi.              D) Kunduzi 

bo‘lsa, o‘zingdan qolargap yo‘q, xunukroq ko‘rinadi. 

10.Qaysi qatorda sifatdoshning yasalishida tovush o‘zgarishi sodir bo‘lgan? 

A) Aytgan, o‘qigan, o‘xshagan.          B) Bo‘shagan, tukkan, kechikkan.  

C) Tukkan, ekkan, yoqqan.                D) Borgan, qirqqan, chiqqan. 

11.Ritorik so‘roq gap berilgan qatomi toping. 

A) Majlisga tezroq bormaysizmi?            B) Karim ham keldimi? 

C) Kimda bor bunchalik latofat, husn.        D) Nahotki yerimiz chappa aylansa? 

12.Qo‘shma gap berilgan javobni aniqlang. 

A.Odam borki, fikr yuritish qobiliyatiga ega  

B .Mirzo Ulug‘bek faoliyatida ilmiy tafakkur etakchi edi.   C) Men do‘stimning kelganini 

eshitdim.   D) Odamning tudi fe’l-atvorli do‘stlari bo‘ladi. 

13.Bog‘lovchi vazifasidagi vositalar qaysi qatorda berilgan? 

A) va, hamda, biroq         B) yo. yoki, dam-dam C) chunki, garchi            D) bo‘lsa, esa, deb 

14.Qaysi gap bog‘lovchisiz qo‘shma gap hisoblanadi? 

A) Hunar o‘rgan, chunki hunarda sir ko‘p.  

B) Jahonda hammadan to‘g‘rilik a’lo, egrilikdan ortiq yo‘qdir hech balo.      C) Biz ham 

uning ketidan bozorga kirdik.  

D) Har bir narsa aqlga muhtoj, aql esa  tajribaga muhtojdir 

15.Berilgan gap qaysi nutq uslubiga mansub?Qo`shma gaplar  uch xil tasnif qilinadi. 

A) Ilmiyuslub                    B) Rasmiy uslub         C)badiiy uslub           D) So`zlashuv uslub 

16.Sodda gap berilgan qatorui aniqlang. 

A) Tojiboy gapirsa, katta-kichik ixlos bilan uning og‘ziga qaraydi.    B) Borliq jim, har bitta 

darchada zangar shu’lalar porlaydi. 

C) 


Kuchli odamlar hamisha oddiy bo‘ladi.             D) Dov -daraxtlar, giyohlar uyg‘onadi-

yu quyoshga salom beradi. 

17.Bog‘lovchisiz qo‘shma gap qismlarini yozuvda ajratish uchun qay holatda tire quyiladi? 

A) Qo‘shma gap qismlari bir paytda sodir bo‘ladigan voqea-hodisalami ifodalasa 

B) Qo‘shma gap qismlari ketma-ket sodir bo‘ladigan voqea-hodisalami ifodalasa 

C) 


Qo‘shma gap qismlari orasida izohlash munosabati ifodalansa 

D) Qo‘shma gap qismlari orasida o‘xshatish, zidlash, shart kabi munosabatlar ifodalansa 

18.Ko‘makchili qurilmalar berilgan javobni toping. 

A) Chunki, agar          B) Kim-o‘sha, nima-shu. C) Shuning uchun, shu sababli          D)  Deb 

19.Rasmiy uslubning yozma shakllari berilgan qatomi aniqlang. 

A) Roman, hikoya                    B) Maqola, reportaj C) Gazeta, jumal.                    D) Ariza, 

tilxat. 

20.Undalmali gap qaysi qatorda berilgan? 

A) Xullas, qars ikki qo‘ldan chiqadi.            B) Yurtim, dalalaring bebaho, tuprog‘ing 

tabannk  

C) Bu vidolashuv, ayniqsa, Ulug‘bekka qattiq ta’sir qildi.        D) Albatla, yana huzuringizga 

kelaman. 

21.Zidlov ma’noli bog‘langan qo‘shma gap berilgan qatorni aniqlang. 

A) Uylamoqyaxshi naisa, ammo ko‘p uylab xayolparast bo‘lish zararlidir. 

B) Dam jahlim chiqadi, dam kuigim qistaydi. 

C) Yigit kishiga qirq hunar oz deyishadi.       D) Gapni cho 

22.Shuning  uchun , shu sababli , shu tufayli  kabi qurilmalar qanday gaplar tarkibida keladi? 

A)Bog`langan qo`shma gap  B)Ergashgan qo`shma gap  S)Bog`lovchisiz  qo`shma gap    

D)Hol  ergash  gapli  qo`shma  gap. 

23.Ergashgan qo`shma  gaplar tuzilishiga ko`ra qanday birikmalarga o`xshaydi? 

A)Tasviriy ifoda B)Iboralarga S)So`z  birikmalariga D)Barqaror   birikmalarga  

24.Miqdor –daraja ma`nosini ifodalaydigan hol ergash gapli qo`shma gapni toping. 

A)O`simlikni  qancha parvarish qilsang, shuncha  mo`l  hosil olasan. B)Odamlar ishdan 

qolmasin deb, marosimni soat besh yarimga tayin qilganmiz.  S)Qayerda ahillik bo`lsa, o`sha 

yerda qut-baraka bo`ladi. D)Kimning quroli bilim bo`lsa , uning kelajagi porloq 

25.Qismlari ohang yordamida bog`langan   qo`shma gaplar   qanday gap sanaladi? 

A)Ergashgan qo`shma gap  B)Bog`langan   qo`shma gap    S)Bog`lovchisiz   qo`shma  gap     

D)Murakkab   qo`shma   gap 

 

 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  1



1



1

1



1



1

1



1



1

1



2



2

2



2



2

2



A  D  S  S  S  S  D  B  S  S  S  A  D  D  A  S  D  S  D  B  A  B  S  A  S 

 

                 9-SINF    ONA TILI     4-CHORAK     TEST      2-VARIANT  



1.Ega ergash gapli qo‘shma gapni aniqlang. 

A. Bu ishda do‘stlarim ko‘mak bermasalar, maqsadimga yetishim juda qiyin. 

B. O‘qish davrida Davronov qayerda bo‘lsa, Sobirov ham shu yerda bo‘lar edi. 

C. Tanlov katta bo‘lsa ham, ular ishonch bilan kelishgan.           D. Kim mehnat qilsa, u rohat 

ko‘radi. 

2.Ajratilgan hol    berilgan gap qatorini aniqlang. 

A) Bu xabar ko‘plami, shu jumladan Mahkamni ham quvontirdi.          B) Tepada, qo‘sh 

chinoming tagida ikki chol suhbatlashib o‘tirardi. 

C) Men yong‘oqzor topdim, go‘zal va xushhavo.               D) Bayroq, moviy ko‘kda, 

porlardi. 

3.Qaysi gapda kirish birikma ishtirok etgan? 

A)Donolaming naql etishlaricha, nafsni tiyish eng ulug‘ fazilatdir. 



B)Men sizga to‘g‘risini aytsam, bo‘lgan voqeadan xabardor emasman. 

C) 

Haqiqatan ham, uning g‘olib chiqishiga shubha qolmagan edi.              D) Kunduzi 

bo‘lsa, o‘zingdan qolargap yo‘q, xunukroq ko‘rinadi. 

4.Qaysi qatorda sifatdoshning yasalishida tovush o‘zgarishi sodir bo‘lgan? 

A) Aytgan, o‘qigan, o‘xshagan.          B) Bo‘shagan, tukkan, kechikkan.  

C) Tukkan, ekkan, yoqqan.                D) Borgan , qirqqan, chiqqan. 

5.Ritorik so‘roq gap berilgan qatomi toping. 

A) Majlisga tezroq bormaysizmi?            B) Karim ham keldimi? 

C) Kimda bor bunchalik latofat, husn.        D) Nahotki yerimiz chappa aylansa? 

6.Qo‘shma gap berilgan javobni aniqlang. 

A).Odam borki, fikr yuritish qobiliyatiga ega  

B.)Mirzo Ulug‘bek faoliyatida ilmiy tafakkur etakchi edi.   C) Men do‘stimning kelganini 

eshitdim.   D) Odamning tudi fe’l-atvorli do‘stlari bo‘ladi. 

7.Bog‘lovchi vazifasidagi vositalar qaysi qatorda berilgan? 

A) va, hamda, biroq         B) yo. yoki, dam-dam C) chunki, garchi            D) bo‘lsa, esa, deb 

8.Osh ichida tosh, Tosh ichida osh. Mazkur gapdagi yashiringan kelishik qo‘shimchasini 

aniqlang.A) ning                 B) ni               C) -gu              D) -da  

9.So‘z birikinasi qaysi qatorda berilgan? 

A Serhosil dala               B) Мa’noli so‘z      C) Kattadaryo.                D) Ertak haqida 

so‘zlamoq. 

10.Gulnorani hayotga ushlub turadigan hech narsa qolmadi. Gapdagi ega qaysi so‘z 

turkumidagi so‘z, bilan ifodalangan? 

A) Fe’l bilan                              B) Ot bilan C) Olmosh bilan                        D) Sifatdosh 

bilan. 

11.Faqat lug‘aviy shakl hosil qiluvshi qo‘shimchali so‘zlar qatorini aniqlang 

A) Qizaloq. kitobim, xonadon.   B) Yuvindim, Salimjon, to‘ylar.            C) Kitobcha, 

bolacha, qalamdon.           D) Qizlar, otamning, beshikcha 

12.Yomg‘ir tinsa, havo ochilib ketsa, biz maktab bog‘idagi mevali daraxtlarni butaymiz. -

Ushbu qo‘shma gapning turini aniqlang. 

A) Ega ergash gapli qo‘shma gap.           B) Ketma-ket ergash gapli qo‘shma gap.           

C) Shart ergash gapli qo‘shma gap.             D) Sabab ergash gapli qo‘shma gap. 

13.Qaysi gap bog‘lovchisiz qo‘shma gap hisoblanadi? 

A) Hunar o‘rgan, chunki hunarda sir ko‘p.  

B) Jahonda hammadan to‘g‘rilik a’lo, egrilikdan ortiq yo‘qdir hech balo.      C) Biz ham 

uning ketidan bozorga kirdik.  

D) Har bir narsa aqlga muhtoj, aql    esa  tajribaga muhtojdir 

14.Berilgan gap qaysi nutq uslubiga mansub? Qo`shma gaplar  uch xil tasnif qilinadi. 

A) Ilmiyuslub                    B) Rasmiy uslub         C)badiiy uslub                    

15.Sodda gap berilgan qatorui aniqlang. 

A) Tojiboy gapirsa, katta-kichik ixlos bilan uning og‘ziga qaraydi.    B) Borliq jim, har bitta 

darchada zangar shu’lalar porlaydi. 



C) 


Kuchli odamlar hamisha oddiy bo‘ladi.             D) Dov -daraxtlar, giyohlar uyg‘onadi-

yu quyoshga salom beradi. 

16.Bog‘lovchisiz qo‘shma gap qismlarini yozuvda ajratish uchun qay holatda tire quyiladi? 

A) Qo‘shma gap qismlari bir paytda sodir bo‘ladigan voqea-hodisalami ifodalasa 

B) Qo‘shma gap qismlari ketma-ket sodir bo‘ladigan voqea-hodisalami ifodalasa 

C) 


Qo‘shma gap qismlari orasida izohlash munosabati ifodalansa 

D) Qo‘shma gap qismlari orasida o‘xshatish, zidlash, shart kabi munosabatlar ifodalansa 

   17.Rasmiy uslubning yozma shakllari berilgan qatomi aniqlang. 

A) Roman, hikoya             B) Maqola, reportaj C) Gazeta, jumal.        D) Ariza, tilxat. 

18.Undalmali gap qaysi qatorda berilgan? 

A) Xullas, qars ikki qo‘ldan chiqadi.            B) Yurtim, dalalaring bebaho, tuprog‘ing 

tabannk      C) Bu vidolashuv, ayniqsa, Ulug‘bekka qattiq ta’sir qildi.        D) Albatta, yana 

huzuringizga kelaman. 

19.Zidlov ma’noli bog‘langan qo‘shma gap berilgan qatorni aniqlang. 

A) Uylamoqyaxshi naisa, ammo ko‘p uylab xayolparast bo‘lish zararlidir. 

B) Dam jahlim chiqadi, dam kuigim qistaydi. 

C) Yigit kishiga qirq hunar oz deyishadi.       D) Gapni cho 

20.Shuning  uchun , shu sababli , shu tufayli  kabi qurilmalar qanday gaplar tarkibida keladi? 

A)Bog`langan qo`shma gap  B)Ergashgan qo`shma gap  S)Bog`lovchisiz  qo`shma gap    

D)Hol  ergash  gapli  qo`shma  gap. 

21.Ergashgan qo`shma  gaplar tuzilishiga ko`ra qanday birikmalarga o`xshaydi? 

A)Tasviriy ifoda B)Iboralarga S)So`z  birikmalariga D)Barqaror   birikmalarga  

22.Ham erkin, kinoya, piching, qochirmalarga boy bo‘lgan nutq uslubi turini aniqlang. 

A) So‘zlashuv uslubi     B) Rasmiy uslub  C) Ilmiy uslub                         D) Publitsistik uslub 

23.Axborot berish va ta’sir qilish asosiy xususiyati bo‘lgan nutq uslubini aniqlang. 

A) Rasmiy.         B) Badiiy.           C) Publitsistik.         D) Ilmiy. 

24.Nutq jarayonida ko‘chirma gaplardan nima uchun foydalaniladi? 

A) O‘z tlkrini dalillash uchun.   B) Eshitgan fikrni bildirish uchun. C) Bayonetish uchun.         

D) Fikrni o‘zgartirish uchun 

25.Boshqaruvli so‘z birikmasi qaysi qatorda berilgan? 

A Zahmat chekmoq.    B) Kasb-hunar o‘rganmoq. C) Ulug‘likning  oxiri.   D.  Bilimsiz kishi 

 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  1



1



1



1



1

1



1



1

1



1



2

2



2



2

2



2



D  B  S  S  S  A  D  A  D  S  S  S  B  D  S  D  D  B  A  B  S  A  S  A  B 

 

               



 

        


 

       9-sinf     adabiyot    fanidan     DTS    talablari 



Download 194.24 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling