Ёшларни оилага тайёрлаш ижтимоий вазифа сифатида

Д.Ш.Авазязова 02.02.2023
Shunga o‘xshash fikrlar Edvard Ross («Sotsial psixologiya») va Jeyms Mark Bolduin («Sotsial psixologiya bo‘yicha tadqiqotlar») qarashlarida ham rivojlangan. Masalan, Bolduin ikki turli irsiyat haqida tabiiy va sotsial irsiyat haqida yozib, sotsial irsiyat odamlardagi taqlid qilish qobiliyati bilan bog‘liq, deb yozadi. Jamiyatda yashayotgan odamlar bir birlariga ta’sirlarini o‘tkazishga moyildirlarki bu narsa ular o‘rtasidagi munosabatlarini boshqarib turadi.


02.02.2023
Shunday qilib, bu yo‘nalish tarafdorlarining fikricha, barcha ongli harakatlarning boshi ongsizlikdir, ya’ni instinktlar bo‘lib, ular asosan hissiyotlarda namoyon bo‘ladi. Hissiyot bilan instinktlar bog‘liqligini Mak-Dugall juftliklarda 19 ko‘rsatishga harakat qilgan: masalan, kurash instinkti – qo‘rquv, g‘azab hissi, nasl qoldirish instinkti – rashk, ayollardagi tobelik hissi, o‘zlashtirish instinkti – xususiylikka intilish hissi.
Ijtimoiy hodisalarni tushuntirishda tug‘ma instinktlar rolining yuqori qo‘yganligi uchun bu nazariya ilmiy taraqqiyot bosqichida salbiy o‘rin tutdi, deb aytishimiz mumkin. Lekin uning ayrim hodisalar sabablarini tushuntirishga harakat qilishi fan oldiga ulkan vazifalarni qo‘ydi. Sotsial psixologiya fan sifatida ana shu muammolarni tadqiq qilishi lozim edi.
02.02.2023__Sotsial_psixologiyaning_Rossiyada_rivojlanishi'>02.02.2023
Sotsial psixologiyaning Rossiyada rivojlanishi
*Rossiyada sotsial psixologiya XX asrning 20-yillaridan boshlab rivojlana boshladi. Bu borada rus sotsial psixologiyasining asoschisi deb haqli ravishda Vladimir Mixaylovich Bexterev(1857- 1927)ni ko‘rsatish mumkin. U o‘zining refleksologiya nazariyasi doirasidan shaxs xulq-atvorining motivlarini tushuntirishga uringanlardan biridir. Uning fikricha, barcha ongli va ongsiz jarayonlar tashqi xulq-atvorda, harakatlarda ifodalanadi, shuning uchun ham tashqi harakatlarni, qiliqlarni, nutqni, tovushni o‘rganish orqali shaxsning o‘zini va bu harakatlarning sabablarini o‘rganish mumkin. Bexterevning xatosi shu ediki, u o‘z qarashlarida sosiologiyani biologiya bilan, psixologiyani esa fiziologiya bilan aralashtirib yubordi, shu orqali shaxs va jamiyat taraqqiyotining universal qonunlarini topmoqchi bo‘ldi.
02.02.2023


ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН ТАШАККУР !

Акрамова Феруза психология ф.н., доцент 02.02.2023