F. I. Xaydarov, N. I. Xalelova umumiy psixologiya

Ikkinchi guruhda ichiga kirgan ko’ziari fikming chuqurligi haqida gapirib, unda uzun dahan qiyinchiliklarga bardoshlilik, irodalilik sifatida baholangan.
Keltirilgan mulohazalardan ko’rinadiki, insonni inson tomonidan idrok [ilinishida tashqi tomondan berilayotgan ko’rsatma, shaxsning bu boradagi bilim, :o’nikma va malakalari muhim rol o’ynaydi.
Muloqotning qonuniyatlarini, malaka va qobiliyatlarining shakllanishini bilish «dagog uchun g’oyat muhimdir. Bu to’laqonli pedagogik muloqotni yoki nuomalani yo’lga qo’yishni ta'minlaydi. Pedagogik muloqot pedagog va i’quvchilaming o’zaro ta'sir etish usullari yig’indisidir. Muloqotning mazmuni .xborot almashish, o'qituvchi tomonidan turli kommunikativ vositalar yordamida p’quvchilar bilan o’zaro tushunish va o’zaro munosabatlami tashkil etishdir. ’edagoglaming tarbiyaviy va didaktik vazifalami o’qituvchilar hamda o’quvchilar amoasi o’rtasida munosabatlami ta'minlamay turib amalga oshirib bo’lmaydi. Pedagogik faoliyatdagi muloqat

• 
  o’quv vazifalami bajarish vositasi;
  
• 
  tarbiyaviy jaryonini ta'minlashning ijtimoiy-psixolcgik tizimi;
  
• 
  ta'lim-tarbiya jarayoni muvaffaqiyatini ta'minlovchi o’qituvchi va o’quvchilaming o’zaro munosabatini tashkil qilish usuli;
  
• 
  o’quvchining individual xususiyatlarini tarbiyalash jarayoni sifatida namoyon bo’ladi.
  

Pedagogik muloqot - bu muloqotning o’quv tarbiyaviy jarayonlami hissiy foni 'a vosita, mazmunini tashkil etadi.
Muloqot muvaffaqiyatli bo’lishi uchun u albatta qayta aloqaga ega bo’lishi, 'a'ni sub'ekt o’zaro ta'sir natijalari haqida axborot olishi kerak. Kommunikator o’zi izatgan axborotni resipient qanday qabul qilishini va qanday munosabatda >o’layotganligini qayta axborot ma'lumotlariga asoslanib bilib oladi. Muomalada ;uhbatdoshni yoki tinglovchini idrok etish bir-birini tushunishning asosiy shartidir. \gar o’qituvchi o’quvchilarini qanday idrok etayotganligini, tushunayotganligini mglay olmasa, pedagogik munosabat yaxshi bo’lmaydi. Ayniqsa, ma'ruza )’tayotganda bu juda muhimdir.