Fan: Operatsion tizimlar 11-maruza. Jarayonlar va oqimlarni rejalashtirish. O’qituvchi: dotsent. Hamroyev A. Sh

Jarayonlarni o’zaro izolyatsilash

• Jarayonlarning resurslarni taqsimlashga aralashmasligi, shuningdek, bir-birining kodlari va ma'lumotlariga zarar etkazishiga yo'l qo'ymaslik uchun OTning eng muhim vazifalaridan biri – bu bir jarayonni boshqa jarayondan izolyatsiyalash kerak bo’ladi.
• Buning uchun OT har bir jarayonni alohida virtual manzilli fazosi bilan ta'minlaydi, shuning uchun hech bir jarayon boshqa jarayonning buyruqlari va ma'lumotlariga bevosita kira olmaydi.
• Jarayonning virtual manzilli fazosi - bu jarayonning dasturiy moduli tomonidan boshqarilishi mumkin bo'lgan manzillar yig'indisidir.
• OT jarayonning virtual manzilli fazosini jarayon uchun ajratilgan fizik xotiraga moslashtiradi.

Jarayonlar va oqimlarni rejalashtirish

• Jarayonni rejalashtirish – bu OTning jarayonlarni boshqarish tizim ostining vazifasi bo’lib, tayyor, kutish va ishga tushirish kabi turli holatlardagi jarayonlarni rejalashtirishdir.
• Jarayonning ish muddati davomida uning oqimlarining bajarilishi ko’p marotaba to'xtatilishi va davom ettirilishi mumkin. Bir oqimdan ikkinchi oqimga o'tish rejalashtirish va dispetcherlash natijasida amalga oshiriladi.

Rejalashtirish ikkita muammoni hal qilishni nazarda tutadi:

• joriy faol oqimni almashtirish vaqtini aniqlash;
• tayyor holatdagi oqimlar navbatidan bajartirilishi kerak bo’lgan oqimni tanlash.

Rejalashtirish dinamik (qarorlar joriy holatni tahlil qilish asosida tizim ishlayotgan vaqtda qabul qilinadi) va statik (qarorlar oldindan ish jadval bo'yicha qabul qilinadi) bo'lishi mumkin.

Dispetcherizatsiya

• Dispetcherizatsiya (Dispetcherlash) deganda, rejalashtirish natijasida aniqlangan yechimni amalga oshirishdan, ya'ni protsessorni bir oqimdan ikkinchisiga o'tkazishni amalga oshirilishi tushuniladi.

Dispetcherlashda quyidagilar bajariladi:

• almashtirilishi lozim bo'lgan joriy oqim kontekstini saqlash; 
• rejalashtirish natijasida tanlangan yangi oqim kontekstini yuklash;
• yangi oqimni bajartirishni boshlash.