“fandagi yangiliklar, fanni o‘qitishning dolzarb masalalari” moduli bo‘yicha
Download 0.52 Mb. Pdf ko'rish
|
hIlwR9XDw3PB8LmKOTRn3sQiCSyxclazgtwelY9g
|
Nernst tenglamasi
Vodorod elektrod uchun Nerist tenglamasini 298K da kuiydagicha yozish mumkin: Ye=Ye 0 + c n lg 059 , 0 Ye N+/N2 = 2 2 lg 1 059 , 0 N N R a + Bu yerda : R n2 –vodorod partsial bosimi, a 2 n + – elektrolitdagi N + ionning aktivligi. Aloxida olingan elektrodning potentsiali absolyut potentsial deyiladi. Lekin uni ulchash juda kiyin. Shuning uchun amalda nisbiy elektrod potentsiali bilan ish kuriladi. Buning uchun solishtirilayotgan elektrodlarning birini absolyut potentsiali nolga teng deb kabul kilngan. Elektrodning standart potentsiali (Yeº) deb , aktiv ionlar kontsentrasiyasini 1 mol/l ga teng bulgan, 25 º S da uz tuzi eritmasiga tushirilgan elektrod potentsiali bilan standart vodorod elektrod potentsiali orasidagi ayirmaga aytiladi. Metallarning kuchlanish qatori Standart elektrod potentsial kiymatini aniklash uchun galvanik element tuziladi. Bu galvanik elementda standart vodorod elektrod, ikkinchi elektrod sifatida potentsial kiymati aniklanishi kerak bulgan metall plastinka olinadi masalan, ruxning normal potentsialini aniklashda aktiv rux ionlari kontsentratsiyasi 1 mol/l ga teng bulgan ZnSO 4 ning 1M eritmasiga tushirilgan ruxli elektrod standart vodorod elektrodi bilan tutashtiriladi. Xosil kilingan galvanik elementning elektr yurituvchi kuchi ulchanib, Ye=Ye 1 -Ye 2 formula asosida ruxning standart elektrod potentsiali topiladi.Demak, galvanik elementda rux elektrod potentsiali bilan standart vodorod potentsiallarining ayirmasi 0,766 V ga teng. Rux elektrod manfiy bulgani uchun undagi elektronlar tashki zanjir orkali vodorod elektrodga utadi. Metallarning standart elektrod potentsiali ulardagi metall ioni bilan valent elektronlar orasidagi boglanishning mustaxkamligini ifodalaydi. Standart elektrod potentsial kiymati kancha kichik bulsa, bu boglanish Shuncha kuchsiz bulib, metall atomi uz elektronini Shuncha oson yukotadi , ya’ni uning kimyoviy aktivligi yukori buladi. Kimyoviy aktivligiga karab metallar kuchlanish katoriga joylashadi. Metallarning kuchlanishlar katoridan kuyidagi xulosalar kelib chikadi.Xar bir metall aktivlik katorida uzidan keyingi metallni uning tuzidan sikib chikaradi. 1. Vodorodni kislotalardan standart elektrod potentsiallari manfiy kiymatga ega bulgan metallar sikib chikaradi. 2. Metallarninng standart elektrod potentsialini musbat kiymati kancha katta bulsa, uning ioni Shuncha kuchli oksidlovchilik xossasiga ega buladi. |
