Fanidan o‘quv uslubiy majmua bilim soҳasi


Download 1.61 Mb.
bet311/311
Sana21.08.2020
Hajmi1.61 Mb.
#127200
1   ...   303   304   305   306   307   308   309   310   311
Bog'liq
Majmua

GLOSSARIY



GLOSARIY

ATAMANING O‘ZBEKCHA NOMI

ATAMANING RUSCHA

NOMI


ATAMANING INGLIZCHA NOMI

ATAMANING O‘ZBEKCHA IZOHI

Absissa


Abstsissa

Abscissa


nuqtaning dekart koordinatalaridan birinchisi. (OX o‘qi)

Aksioma

Aksioma

Axiom

– isbotsiz qabul qilinadigan tasdiq.


Algebra

Algebra

Algebra

turli miqdorlar ustida ammallarni hamda ana shu amallar bilan bog’liq bo‘lgan tenglamalarni echishni o‘rganuvchi matemetika bo‘limi.


Algoritm

Algoritm

Algorithm

berilgan ma’lumotlardan izlanayotgan natijaga o‘tish jarayonini ko‘rsatib beruvchi aniq qoida.


Analiz (Tahlil)

Analiz

Analysis

– noma’lumdan ma’lumni,ma’lumdan ma’lum tahlil asosida isbotlovchi usul.


Analitik geometriya

Analitik geometriya

Analyst

geometrik obrazlarni algebra vositasidagi koordinatalar usulida asoslovchi matematematika bo‘limi.

Aniqlovchi (determinant)

Opredelи́telg’ (ili determinа́nt)

Determinant

kvadrat matritsaga ma’lum qoidalar bo‘yicha mos qo‘yilgan son.


Aniqmas integral


Integralg’noe ischislenie


indefinite integral

- differensiallashga teskari matematik amal.

A’’likata

Applikata

A’’lisata

uch o‘lchovli fazodagi nuqtaning dekart koordinatalaridan uchinchisi.


Asim’tota

Asimptota

asym’tote

shunday to‘g’ri chiziqki,egri chiziq nuqtasi cheksizga intilganda uning grafigi shu to‘g’ri chiziqqa yetarlicha yaqinlashadi.


Argument

Argumе́nt (dо́vod)

Argument

erkli o‘zgaruvchi.


Aylana

Okrujnostg’


Circle


tekislikda berilgan nuqtadan teng masofalarda joylashgan nuqtalarining geometrik o`rni.

Bazis

Bazis

Basis (linear algebra)


berilgan vektorni birlik vektorlar bo`yicha yoyish.


Birlik matrisa

Edenichnaya matritsa

identity matrix

- diagonal elementlari birlardan iborat bo‘lgan diogonal matrisa.


Birlik vektor

Edinichnqy vektor


Unit vector


- uzunligi birga teng vektor.


Burchak

Ugol


Angle


ikki nur orasidagi o`lchov.

Grafik


Grafik


Gra’h


berilgan funksiyaning chizma ko`rinishidagi ifodasi.

Funksiya


Funktsiya


Funksiya

-oʻzgaruvchi miqdorlar orasidagi bogʻlanishni ifodalaydi.

Differensial


Differentsial


Differential


– funksiya orttirmasining bosh chiziqli qismi.

Differensial tenglama

Differentsialg’noe uravnenie


Differential equation


erkli o‘zgaruvchi,no‘malum funksiya va uning hosilalarini bog’lovchi munosabat.


Differensial hisob

Differentsialg’noe ischislenie


Differential calculus


funksiyani hosila ba differensiall tushunchalari yordamida tekshiruvchi matematika bo‘limi

Diogonal matrisa


Glavnaya diagonalg’


Main diagonal


diagonal elementlaridan boshqa ellementlari noll bo‘lgan kvadrat matrisa.

Elli’s

Ellips


Elli’se


-ikkinchi tartibli yassi yo‘iq egri chiziq.

Ekstremum

Ekstremum


Maxima and minima


funksiyaning nuqtadagi qiymati uning aniqlanish sohasiga tegishli bo`lgan barcha nuqtalardagi qiymatlaridan katta (kichik) bo`lgan funksiya qiymatiga aytiladi.

Integral hisob

Integralg’noe ischislenie


Integral calculus

matematik analizning integrallar,ularning hossalari,hisoblash usullari va tadbiqlarini o‘rganadigan bo‘limi.

Formula

Formula

Formula

masalani matematik ko`rinishi.

Kolleniar vektorlar

Kollinearnqe vektorq

Collinearity vektor


bir to‘g’ri chiziqqa ‘arallel bo‘lgan vektorlar.

Kom’lanar vektorlar


komplanarnqx vektorov

Co‘lanarity vector


bir tekislikda yoki ‘arallel tekisliklarda yotuvchi vektorlar

Kvadrat matrisa


Kvadratnaya matritsa


Square matrix


- satrlari soni ustunlari soniga teng matrisa.

Limit

Limit

 Limit

agar o‘zgaruvchi miqdor o‘zining o‘zgarish jarayonida a soniga cheksiz yaqinlashsa,u holda a soni x o‘zgaruvchining limitidir.

Matematik iqtisod (iqtisodiyotda matematika)


Matematicheskaya ekonomika


Mathematical economics


iqtisodiy ob’ektlar va jarayonlarning matematik modellari va ularni tadqiq etish usullari bo‘lgan nazariy fan.

Matrisa


Matritsa


Matrix


elementlari ixtiyoriy to‘g’ ri to‘rtburchak shaklidagi jadval.

Minor


Minor


Minor


element turgan satr va ustunni o‘chirishdan hosil bo‘lgan determinant

Normal








chiziqning berilgan nuqtasigan shu nuqtagagi urinmaga ‘er’endiq ulyar o‘tuvchi to‘g’ri chiziq.

Ordinata


Ordinata


Ordinate


- nuqtaning dekart koordinatalaridan birinchisi. (Oy o‘qi)

Oshkormas funksiya


Funktsii neskolg’kix argumentov


Gra’h of the function

- funksiyaga nisbatan aniqlanmagan tenglik.

Sonlar o‘qi


CHislovaya pryamaya

Number Line

yo`nalishga ega bo`lgan masshtab birligi tanlangan kesma.

Sfera


Sfera


S’here


-fazoda berilgan nuqtadan teng masofalarda joylashgan nuqtalarning geometrik o`rni.

Skalyar


Skalyar


Scalar


ikki vektorlarning uzunliklarini ko`’aytmasi bilan ular orasidagi burchak kosinusini ko`’aytmasiga teng skalyar miqdordir.

Teorema


Teorema


Theorem


– isbot talab qiluvchi mulohaza.

To`gri chiziq


Pryamaya liniya

Línea recta

berilgan nuqtadan chiquvchi nur.

Vektor


Vektor


Vektor


yo‘naltirilgan kesma.

Xosmas integral


Nesobstvennqy integral


Im’ro‘er integral


chegarasi cheksiz yoki integral ostidagi funksiya berilgan interbalda ikkinchi tur uzilishga ega bo‘lgan integral.

Hosila


Proizvodnqe

Derivative


funksiya orttirmasining argument orttirmasiga nisbati argument orttirmasi nolga intilgandagi limiti.

Chegaralangan to`’lam


Ogranichennoe mnojestvo


Bounded set


yuqoridan berilgan son bilan chegaralangan.

Chegaralangan ketma – ketlik


Ogranichennqe posledovatelg’nosti


Bounded sequence


- Chegaralangan ketma – ketlikni limiti mavjud.

katet

katet

Cathetus


 toʻgʻri burchakli uchburchaknnng toʻgʻri burchagini tashkil qilgan tomonlari. Toʻgʻri burchakli uchburchakda K.lar oʻzaro ‘er’endikulyar

urinma

Kasatelg’naya

Tangent


Egri chiziqning bir tomonida yotuvchi va bir nuqtada kesishuvchi to‘g’ri chiziq

induksiya

Induktsiya

Induction


 muhim isbotlash usullaridan biri; matematik induksiya aksiomasiga (‘rinsi’iga) asoslanadi

Download 1.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   303   304   305   306   307   308   309   310   311




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling