Фанни ўқитишнинг долзарблиги

Саноат корхоналарида маҳсулот таннархини ҳисоблаш моддалари
Харажатларнинг моддалари бўйича гуруҳланиши
7.2.1-расм.
Иқтисодий ҳисоб-китобларда маҳсулот таннархини режалаштириш ва ҳисоблашда ҳаражатларни ҳисоблаш моддалари бўйича гуруҳлаш қабул қилинган. Саноат корхоналаридан махсулот таннархини ҳисоблаш моддалари қуйидагилардан ташкил топади.
Махсулотнинг ишлаб чиқариш таннархини ҳосил қилувчи ҳаражат элементлари ва ҳисоблаш моддалари орасида ўзаро боғлиқлик мавжуд.
7.2.2-жадвал. Махсулот таннархини хосил қилувчи харажат элементлари ва ҳисоблаш моддаларининг ўзаро боғлиқлиги

Ҳисоблаш моддалари	Ишлаб чиқаришнинг моддий харажатлари	Ишлаб чиқаришга тегишли меҳнатга ҳақ тўлаш харажатлари	Ишлаб чиқаришга тегишли ижтимоий суғуртага ажратмалар	Асосий воситалар амортизацияси	Бошқа ишлаб чиқариш харажатлари
Хом ашё ва асосий материаллар (қайта кирим қилинган чиқитлардан ташқари)
Сотиб олинган бутловчи қисмлар ва ярим фабрикатлар		N
Ишлаб чиқариш харак- теридаги иш ва хизматлар	+
Технологик мақсадлар учун ишлатилган ёқилғи ва энергия
Ишлаб чиқаришга тегишли меҳнатга ҳақ тўлаш харажатлари
Ишлаб чиқаришга тегишли ижтимоий суғуртага ажратмалар
Асосий воситалар ам- ортизацияси				+
Модций қийматликлар камомади ва маҳсулотларнинг бузилишидан кўрилган зарарлар
Ишлаб чиқаришга оид бошқа харажатлар					+

"Хом-ашё ва асосий материаллар" моддасида маҳсулотнинг асосини ташкил этиб, унинг таркибига кирадиган ёки маҳсулот тайёрлашда (ишларни бажаришда, хизматлар кўрсатишда) зарур таркибий қисм ҳисобланган четдан сотиб олинадиган хом ашё ва материаллар, шунингдек, бир маромдаги технология жараёнини таъминлаш, маҳсулотларни ўраш ёки бошқа ишлаб чиқариш эхтиёжларига сарфланадиган (асбоб-ускуналар, бинолар, иншоотлар ва бошқа асосий воситалар синовини ўтказиш, назорат қилиш, сақлаш, тузатиш ва улардан фойдаланиш учун ишлаб чиқариш жараёнида фойдаланиладиган), харид қилинадиган материаллар ўз аксини топади.
Махсулот таннархига киритиладиган хом ашё ва материаллар харажатларидан қайтариладиган чиқитлар қиймати ва идиш, ўраш-жойлаш материаллари қиймати уларнинг амалда сотилиши, фойдаланилиши ёки омборга кирим қилиниши нархи бўйича чиқариб ташланади.