Farg‘ona davlat universiteti z. Botirova maktabgacha pedagogika ma`ruza matni I kurs farg‘ona 2022 Tuzuvchi: Z. Botirova

O‘z-o‘zini tarbiyalash usullari
Tarbiya jarayonida talaba o‘z-o‘zini tarbiyalashi, ya’ni o‘z ustida ishlash, aktiv ish olib borsagina tarbiyani samarali deb aytish mumkin.
Talaba o‘z-o‘zini tarbiyalash borasida istiqbolini yaratishga intilishi, hayotda ma’lum mustaqillikka intilishda namoyon bo‘ladi. O‘z-o‘zini tarbiyalash oilada va o’quv muassasasidagi tarbiyaviy ishlarning ta’siri ostida ro‘y beradi. O‘z-o‘zini tarbiyalash jamoadagi shaxslarda faolroq amalga oshishi mumkinligi ularda iroda, tirishqoqlik intizomni tarbiyalaydi. O‘z-o‘zini tarbiyalash shaxslarning o‘z oldida muayyan vazifa qo‘ya olishini, uni bajarishida ichki ishtiyoq bilan bajarish jarayonida shu vazifani bajarishi mumkinligini anglashni, nima qilganligi haqida hisobot berilishini nazorat qilishni va to‘plangan vazifalarning aniq natijalariga baho berishni o‘z ichiga oladi. O‘z-o‘zini tarbiyalash shaxsiy majburiyat, o‘z ishi haqida hisobotlarni tahlil qilish, o‘z-o‘zini nazorat qilish, o‘z-o‘ziga baho berish usullariga bo‘linadi.
4.Tarbiya turlari
Har bir ishning o‘ziga xos, ma’lum qonun-qoidalari bo‘lganidek, inson tarbiyasining ham o‘ziga xos bir qator muhim tamoyillari, qonun-qoidalari mavjud, ularga amal qilish tarbiya ishining samarali bo‘lishini ta’minlaydi:
Tarbiya jarayonining tamoyillari quyidagilar:
-tarbiyaning bir maqsadga qaratilganligi;

• 
  tarbiyaning hayot, mehnat bilan O‘zbekistonimizning mustaqilligi, gullab-yashnashi yo‘lida qilinayotgan fidoiy ishlar bilan bog‘lanishi;
  
• 
  shaxsni jamoada, jamoa orqali tarbiyalash;
  
• 
  tarbiyada shaxsni hurmat qilish va unga talabchanlik;
  
• 
  tarbiyaviy ishlarning izchilligi, muntazamligi hamda birligi;
  
• 
  tarbiyada shaxsning yoshi va o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olish kabilardir.
  

Yuqoridagi tamoyillar va qonun va qoidalarga amal qilib, yangi ijodiy uslublarni qo‘llab, rivojlantirib tarbiyaviy jarayonni tashkil etish maqsadga erishishning eng samarali yo‘lidir.