Microsoft Word Махмудов Р. Ииида бошкарув психол. Дарслик doc

Бўлажак мулоқотни башорат қилиш. Раҳбарнинг ходим би-
лан психологик алоқа ўрнатишида самара бўлиши учун режа бў-
лиши мақсадга мувофиқдир. Бунинг учун раҳбар мулоқотга кири-
шувчи шахс ҳақида зарур маълумотларга эга бўлиши керак. Бундан 
ташқари, мулоқотга киришувчи шахснинг психологик хусусиятла-
рини ҳам инобатга олиш зарур бўлиб, бу хусусиятлар ҳам алоқа 
ўрнатишда ёрдам беради. Шунингдек, шахснинг қуйидаги эмоцио-
нал-психологик сифатлари раҳбарнинг психологик алоқа ўрнати-
шига салбий таъсир этади: қизиққонлиги, тажовузкорлиги, харак-
теридаги яширинлик, гумонсираш ва бошқалар.
Алоқани осонлаштирувчи ташқи омилларни яратиш. Муло-
қот жараёнида бўладиган ҳар қандай ҳолат, ташқи омиллар, ижти-
моий хатти-ҳаракатга мос келиши зарур. Суҳбатдош ходимга ҳеч 
нима халақит бермаслиги ва уни чалғитмаслиги керак. Суҳбат 
чоғида ишонч муҳити сақлаб қолиниши шарт. 
Ташқи коммуникатив сифатларнинг намоён бўлиши. Раҳ-
барнинг нутқ маданияти, мимикаси, ташқи кўриниши психологик 
алоқа ўрнатишда ижобий натижа беради. Суҳбатдошингизда ҳам 
шунга қараб ижобий эмоционал ҳолатлар юзага келади, бу эса ало-
қа ўрнатишнинг зарурий омилларидан ҳисобланади. Раҳбар суҳбат-
дош билан мулоқотнинг бошидан ҳамфикр бўлишга ҳаракат қили-
ши керак. 
Умумий ва нейтрал қизиқиш доираларини аниқлаш. Муло-
қотнинг бошида шахс билан умумий тил топиш муҳим, чунки бу 
вазифани ҳал этишда умумий ва нейтрал қизиқишлар доирасини 
аниқлаш муҳимдир. 
Муомаладаги тўсиқларни бартараф этиш. Раҳбар шахслар 
билан психологик алоқа ўрнатиш даврида диққатини кўпроқ муо-
маладаги тўсиқларни бартараф этишга қаратиши керак; чунки бу 
тўсиқлар, масалан, эмоционал зўриқиш, мулоқотнинг шаклланиши-

---

109 
га таъсир этувчи салбий омиллар, мулоқот жараёнига бегона шахс-
ларнинг аралашуви ва бошқалар касбий муомалага салбий таъсир 
этади. Муомаладаги тўсиқларни бартараф этиш психологик алоқа 
ўрнатишнинг мажбурий омили сифатида амалга оширилади.