Фермаларнинг хисобий схемалари

Устунни лойиҳалаш учун ҳисобий зўриқишлар биргалигини танлаш.
Керакли элементлар ва тугунлар учун ҳисобий зўриқишлар биргалигини танлаш мезонлар асосида танланади. Нормал кучланишлар учун энг асосий зўриқишлар биргалиги бу 1 билан 8 юкланишдан ҳосил бўлгани, яъни доимий ва шамол юки.
Бундан хар бир ҳисоблашда N ва М_у зўриқишлар биргалиги жадвалнинг бир қаторидан қабул қилинади.
Устун кесимини танлашда, унинг баландлиги бўйича N ва М_у зўриқишларнинг максимал қийматлари 2,4,6,8 юкланишдаги зўриқишлар биргалиги қабул қилинади. Жадвалдан кўриниб турибди, энг катта сиқувчи куч N = 831.996 кН.м, ва катта эгувчи момент М = 237.348 кН.м ҳар хил зўриқишлар биргалигидан ҳосил бўлаяпди. Шунинг учун қуйидаги зўриқишларни белгилаб, уларнинг қайси бири, четки толаларида максимал кучланиш ҳосил қилинишини аниқлаймиз.

1. 
   N= 831.996 кн , M_y= 874.949 кНм (6);
   
2. 
   N= 971.758 кн , M_y= 237.348 кНм ( 2).
   

Биринчи зўриқишлар биргалиги катта бўлганлиги учун кейинги ҳисоблашларни айни биргалик буйича олиб борамиз. Демак биринчи биргалик ҳисобий бўлади.

Устунни ҳисоблаш
Устун ҳисобий узунликлари
l_x= 2H = 215,6 = 31.2 м.
Устуннинг перпендикуляр текисликдаги ҳисобий узунлиги, шу йўналишда боғланишлар оралиғига тенг бўлади. Бу кран ости тўсинлар билан боғланган, лекин устуннинг кран ости қисмининг баландлиги H_Н = 10.8, бу жуда катта, шунинг учун устун бу қисмини ўртасида тиргак қўйиб, унинг ҳисобий узунлигини камайтирамиз. У холда l_y= H_Н/2 = 10.8/2 = 5.4 м.


Устун кесимини танлаш.
Устун кесимини ейма кўштаврдан танлаш мумкин, лекин ўқув мақсадлари учун уни тузма пайванд қуштавр кўринишида қабул қиламиз. Рама ҳисобидан устун энини h_k= 750мм. оламиз.
Талаб қилинган устун кесим юзаси устиворликка текшириш формуласи орқали топамиз.

Симметрик қуштавр кесим учун инерция радиуси ва кесим ядро масофаси тақрибий қийматлари:
i_x= 0,43 = 43 см; _x= 0,35 = 35 см.