Финансовая политика: сущность, необходимость, принципы

Markazlashtirilgan va markazlashtirilmagan moliya:

• Markazlashtirilgan moliya deganda davlat byudjeti tizimida va davlat nobyudjet fondlarida to‘plangan davlat mablag‘larini shakllantirish va ulardan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan iqtisodiy munosabatlar tushuniladi,
• markazlashmagan moliya deganda korxonalar va aholining pul mablag‘lari muomalasida vositachilik qiluvchi pul munosabatlari tushuniladi.

• - davlat faoliyatini ta'minlovchi moliya davlat moliyasi deb ataladi;

• - korxonalar, tashkilotlar va muassasalarning faoliyatini ta'minlovchi moliya - xo’jalik yurituvchi subektlar moliyasi,

• - aholi faoliyatini ta'minlovchi moliya – shaxsiy yoki uy xo'jaliklari moliyasi.

• Boshqacha qilib aytganda:

• Uy xo'jaligi misolida moliyaviy munosabatlar

2. Moliyaning funksiyalari

• Bu funksiyalar moliya tomonidan bir vaqtning o’zida amalga oshiriladi. Har qanday moliyaviy operatsiya YaIM va MDni taqsimlash va shu taqsimlash ustidan nazoratning amalga oshirilishini anglatadi.

• Qo’shimcha funksiyalari:
• Tartibga soluvchi funksiyasi
• Axborot berish funksiyasi
• Ijtimoiy funksiyasi

Bozor iqtisodiyotini davlat tomonidan tartibga solish tizimida eng faol rol o'ynaydigan moliyaning tartibga solish (rag'batlantirish) funksiyasi mahsulot va xizmatlar ishlab chiqarishni rivojlantirish, korxonalar, firmalar va korporatsiyalar rentabelligini oshirish uchun juda muhimdir. Moliya fondlaridan pul berish orqali iqtisodiyot subʼyektlarining faolligi yuzaga keltiriladi. Ragʻbatlantirish Moliya vositalarini qoʻllash orqali, chu-nonchi mukofotlash, subsidiya, subvensiya ajratish, jarima solish, sanatsiya va soliqlarni qoʻllash vositasida amalga oshiriladi. Bozor sharoitida asosiy ragʻbatlantirish vositasi soliq hisoblanadi. Soliqdan imtiyozlar berish soliq toʻlovchilarni qoʻliga tekkan daromadini oshiradi. Maqsadli imtiyozlar ularni yaxshi ishlashga undaydi.

• Bozor iqtisodiyotini davlat tomonidan tartibga solish tizimida eng faol rol o'ynaydigan moliyaning tartibga solish (rag'batlantirish) funksiyasi mahsulot va xizmatlar ishlab chiqarishni rivojlantirish, korxonalar, firmalar va korporatsiyalar rentabelligini oshirish uchun juda muhimdir. Moliya fondlaridan pul berish orqali iqtisodiyot subʼyektlarining faolligi yuzaga keltiriladi. Ragʻbatlantirish Moliya vositalarini qoʻllash orqali, chu-nonchi mukofotlash, subsidiya, subvensiya ajratish, jarima solish, sanatsiya va soliqlarni qoʻllash vositasida amalga oshiriladi. Bozor sharoitida asosiy ragʻbatlantirish vositasi soliq hisoblanadi. Soliqdan imtiyozlar berish soliq toʻlovchilarni qoʻliga tekkan daromadini oshiradi. Maqsadli imtiyozlar ularni yaxshi ishlashga undaydi.