Fizika kafedrasi ergasyev Sh.,Saidov Q. S

I-ISH . FOTOMETR YORDAMIDA YORITGICHNING YORUG`LIK
KUCHINI ANIQLASH VA YORUG`LIK MAYDONINI O`RGANISH. 
 
Ishning maqsadi: Cho`g`lanma lampaning yorug`lik kuchini Lyumber-
Brodxun fotometri yordamida toppish va yorug`lik
maydonini o`rganib, yorug`lik kuchining burchak
bo`yicha taqsimot egri chizig`ini aniqlash.
KIRISH. 
Vizual fotometrik o`lchashlar ( nurlanishni qabul qilgich sifatida ko`zdan 
foydalangan holda olib boriladigan o`lchashlar) ikkita yonma-yon turgan 
sirtlarning yoritilganliklarini solishtirish yo`li bilan bajariladi. Bu yoritilganliklar 
biri etalon bo`lib, xizmat qiladigangan ikkita yorug’lik manbai yordmida hosil 
qilinadi. Insonning ko’zi bir yorug’lik oqimi ikkinchisidan necha marta katta 
ekanligini aniqlay olmaydi, biroq yonma-yon turgan sirtlar yoritilganliklarining 
teng yoqi teng emasligini yuqori darajali aniqlik bilan seva oladi (albatta, bu sirtlar 
bir xil spectral tarkibidagi yorug`lik bilan yoritilgan holdagina o’rinli bo’ladi). 
To`rli manbalar bilan yoritilgan yonma-yon turgan sirtlarni solishtirishga 
asoslanib ishlaydigan asboblar solishtirish fotometri deb ataladi. 
Yorug`lik oqimiga perpendikulyar bo`lgan sirtning yoritilganligi nuqtaviy 
manbaning yorug’lik kuchi I ga to`g’ri manbadan sirtgacha bo’lgan masofa  r ning 
kvadratiga teskari proporsionaldir ya`ni :
Agar birinchi manbaning yorug`lik kuchi I
1
va undan fotometrgacha 
bo`lgan masofa r
1
, ikkikchi manbaning yorug’lik kuchi I
2
va undan 
Fotometrgacha bo`lgan masofa r
2
shu ikki manba yoritayotgan maydonning 
ikkala qismi ham bir xil yoritilsa ya`ni E
1
=E
2