Fizika matematika fakulteti fizika yo’nalishi 203-guruh talabasi

14-rasm
Keying tugmasini bosganimizda quyidagi oyna paydo bo’ladi.

15-rasm
Bu yerda bizga kerak bo’lga va laboratoriyada o’rganilishi lozim bo’lgan formula keltirib o’tilgan. Biz yana “keyingi” tugmasini bosamiz.

16-rasm
Ushbu oynada laboratoriya ishini bajarish uchun zarur bo’lgan jihozlar tanishtiriladi va tushuntirilib o’tiladi. Sichqoncha kursorini 5,6,7 da ko’rsatilgan filtrlarga bosganimizda, tanlangan filtr elektr manbai va linza orasiga qo’yiladi.

17-rasm
Masalan biz binafsha rangdagi filtrni tanladik. So’ngra sichqoncha yordamida “elektr manbaini yoqish” tugmachasini bosamiz. Bunda elektr lampasi yonadi va yorug’lik fotoelementga tushadi va raqamli mikroampermetr tok paydo bo’lganligini ko’rsatadi.

18-rasm
Tajriba har bir filtrda bajariladi.
Virtual laboratoriyaning afzallik jihati har bir o’quvchi shaxsiy kompyuterda o’z qo’li bilan bajarib natijalar olishi va ularni tahlil qilishi mumkin bo’ladi.
Fizikani o'qitish faqat nazariy mashg'ulotlar shaklida tasavvur qilinmaydi, hatto sinfda talabalar namoyish etilgan virtual tajribalarni ko'rsatsa ham. Har qanday laboratoriya uchun "qo'llar bilan ishlash" juda muhim sanaladi. Bunga talabalar laboratoriya fizikasi eksperimentini amalga oshirishda erishadilar, ular o'zlari o'rnatishlarni to'plashadi, jismoniy miqdorlarni o'lchaydilar, eksperimentlar o'tkazadilar. Laboratoriya mashg'ulotlari o'quvchilarga juda katta qiziqish uyg'otadi, bu tabiiydir, chunki u o'z tajribasi orqali shu mavzu yuzasidan bilim va tushunchaga qolaversa qiziqishga ega bo’ladi.
Laboratoriya ishi maktab kursining ilmiy darajasini ta'minlaydigan tadqiqot usuli hisoblanadi. Laboratoriya ishlarini bajarishda o'rganish jarayonida juda muhim bo'lgan ko'nikma va ko'nikmalar rivojlanadi va mustahkamlanadi. Biroq, ko'pincha fizika darslarida vizual qo'llanmalar, asboblar va materiallar yo'qligi sir emas. Nima qilish kerak? Mavzu bo'yicha laboratoriya ishlarini qanday bajarish kerak?
Zamonaviy sharoitda axborot texnologiyalarini jadal rivojlantirish uchun boshqa ta'lim muhitini yaratish zarur. Bugungi kunda maktab o'quv jarayonida, xususan, fizika o'qitish jarayonida dasturiy-pedagogik va telekommunikatsiya vositalaridan foydalanish masalasi dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.
Har bir o'qituvchi ta'lim jarayoni o'qituvchining faoliyatiga emas, balki o'quvchilarning faoliyatiga va bilim olish istagiga bog'liqligini biladi. O'quvchilarning ijodiy ishlarga yo'nalishi maktab o'quv dasturiga kompyuterdan foydalangan holda darslarni kiritish orqali eng yaxshi yordam beradi. Zamonaviy multimedia kompyuter dasturlari va telekommunikatsiya texnologiyalari o'quvchilarga an'anaviy bo'lmagan axborot manbalaridan - elektron gipermatnli darsliklardan, ta'lim saytlaridan, masofaviy ta'lim tizimlaridan va shu kabilardan foydalanish imkonini beradi.
Fizika darslarida AKTdan foydalanish imkoniyatlari juda ko'p.
1. Yangi mavzuni tushuntirish-elektron bilan tushuntirish va namoyish qilish darsliklar, Internet saytlari, o'quv va bilim dasturlari, videolarni, CD-disklarni, tayyor darslarni, prezentatsiyalarni ko'rish. O'qituvchi bu holatda dirijyor bo'lib xizmat qiladi va bolalarga umumlashma va xulosalar chiqarishga yordam beradi.
2. Mavzu bo'yicha so'rov-on-line testi, internetda yoki CD-diskda yoki testmeaker yordamida o'qituvchining o'zi tomonidan yaratilgan.
3. Talabalar olimlarning tarjimai holi, kashfiyotlar va ixtirolar tarixi, jismoniy kashfiyotlar va ixtirolarning xronologiyasini kuzatish bilan tanishadigan ensiklopediya bilan ishlash.
5. Materiallarni mustahkamlash-o'quv dasturlari bilan ishlash.
6. Virtual laboratoriya ishlarini olib borish.
7. Birliklarni maxsus dasturlar yordamida tarjima qilish.
8. Jadval jismoniy miqdori bilan ishlash.
Dastlab berilgan savolga javob berish uchun: laboratoriya ishlarini qanday bajarish kerak, qachon uskunalar yetarli emas? Virtual laboratoriya ishlari yordamga keladi.
Virtual laboratoriya ishlari bir qator afzalliklarga ega: darsning samaradorligini sezilarli darajada oshiradigan nazariy taxminlarning to'g'riligini to'g'ridan-to'g'ri kuzatish, tekshirish, eksperimental tekshirish imkoniyati mavjud. Oddiy sharoitlarda (masalan, jarayon uzoq muddatli yoki maxsus qurilmalarni talab qilsa) mumkin bo'lmagan eksperimentni amalga oshirishingiz mumkin, siz "Doppler effekti" bilan tajriba o'tkazishga harakat qilishingiz mumkin.

XULOSA.
Olingan nazariy va eksperimental materiallarning natijalari gipotezani tasdiqlaydi va quyidagi xulosalarni shakllantirish uchun asos yaratadi. Axborot jamiyatida axborot hajmining doimiy ko'payishi sharoitida fundamental ta'limning o'rni va tabiat va jamiyat rivojlanishining fundamental qonunlarini bilish sezilarli darajada oshadi; yangi axborot texnologiyalarini ta'lim tizimiga faol kiritish vazifasi dolzarb ahamiyat kasb etadi.
Ta'limni kompyuterlashtirish dasturiy ta'lim usulidan foydalanadigan ta'lim shakllaridan biri sifatida qaralishi mumkin, kompyuterning o'zi uning toifalaridan biri bo'lib, kompyuter o'quv dasturlari dasturiy va pedagogik vositalar sifatida qaraladi, ularning samarali amalga oshirilishi o'quv jarayonida kompyuter texnologiyalaridan foydalanishning asosiy qoidalari va shartlariga rioya etishga bog'liq.
Dasturiy ta'minot va pedagogik vositalarni ishlab chiqish va qo'llashda kompyuter bilan ishlashda shaxsning psixologik va fiziologik xususiyatlarini hisobga olish kerak. Shunday qilib, mavjud didaktik printsiplar bilan bir qatorda, insonning o'ziga xos xususiyatlarini va tuzilishini hisobga olgan holda, o'quv jarayonida dasturiy-pedagogik vositalardan foydalanish samaradorligini oshirishni ta'minlaydigan yangi-psixologik-ergonomik jihatdan hisobga olish kerak, turli yoshdagi va professional faoliyat turlari uchun kompyuter bilan ishlash jarayonining tibbiy va gigienik nuqtai nazaridan xavfsiz tashkil etish.
Kompyuter faqat o'quv jarayonida foydalanish samaradorligi dasturiy va pedagogik vositalarning xususiyatlari va ularni qo'llash usullari bilan belgilanadigan instrumental ta'lim vositasidir. Asosiy narsa-bu mavzuni o'rganish usuli, kompyuter va kompyuter o'quv dasturlarini ishlatishning turli xil usullarini qo'llash qobiliyati. Bugungi kunda tadqiqot kompyuter dasturlari, jumladan, fizika bo'yicha kompyuter laboratoriya seminari alohida o'rin tutadi.