Fizikadan masala va mashqlar echish metodikasi umumiy soat- 124 soat

• 1. Fizikadan masala va mashqlar yechish metodikasi fanini o‘qitishdan maqsad – masala yechish darslarini to’g’ri tashkil etish, mashg‘ulotlarni o‘tkazishda masalalar yechish metodikasiga alohida e’tibor qaratilishini nazarda tutadi. Bo‘lajak fizika o‘qituvchisi nazariy bilimga ega bo‘lishi bilan birga o‘qitish metodikasini ham puxta egallagan bo‘lishi zarur.

• Har bir fizika o‘qituvchisi fizik masalalar yechish metodikasini mukammal bilgandagina o‘z o‘quvchilariga fizika faniga bo‘lgan qiziqishni shakllantira oladi va ularga chuqur bilim bera oladi.
• Fizik masalalar
• 1. Fizik masala - bu umumiy holatda mantiqiy xulosalar chiqarish, matematik amallar va fizika qonunlariga asoslangan tajribalar yordamida echiladigan jarayondir.

• Uslubiy adabiyotlarda masalalar deganda, odatda, maqsadga muvofiq tanlangan mashqlar tushuniladi, ularning asosiy maqsadi fifzikaviy hodisalarni o'rganish, tushunchalarni shakllantirish, o'quvchilarning mantiqiy tafakkurini rivojlantirish va ularda olgan bilimlarini amaliyotda qo'llash qobiliyatini rivojlantiruvchi masalalarga misol keltiramiz.

1- Masala.

• 1- Masala.
• Rasmda ko’rsatilgan alyuminiy jicm osilgan va ustiga suvli idish qo’yilgan dinamometrlar mos ravishda P1 = 6N va P2 = 8N ogirliklarni ko’rsatadi.

• Fizik hodisalarning mohiyatini oydinlashtirishga imkon beruvchi sifat masalalarini yechish nazarda tutiladi. Interfaol metodlarning
• Eyler – Venn metodi yordamida sifat masalalarni echimini ko’rib chiqamiz.
• Leonard Eylerdan Kenisberg atrofida sayr qilib, shaharning barcha ko'priklaridan ikki marta o'tmasdan o'tish mumkinmi, deb so'rashgan va yettita ko'prikli shahar rejasi ilova qilingan.

• Eyler o‘zi tanigan italyan matematikiga yo‘llagan maktubida Kenisberg ko‘prigi masalasiga qisqa va chiroyli yechim bergan: bunday tartibga solish bilan muammoni yechish mumkin emas. Shu bilan birga, bu savol unga qiziq tuyulganini ko'rsatdi, "Buni hal qilish uchun geometriya ham, algebra ham etarli emas ...“

• Eyler ko'p masalalarni yechishda aylanalar yordamida to'plam doiralarini tasvirlagan, shuning uchun ularni "Eyler doiralari" deb atashgan. Bu usulni nemis faylasufi va matematigi Golfrid Leybnits ham avvalroq qoʻllagan boʻlib, ular yordamida tushunchalar orasidagi mantiqiy bogʻlanishlarni geometrik tushuntirishda foydalanilgan, biroq ayni paytda chiziqli sxemalardan ham tez-tez foydalangan va usulni ancha chuqur ishlab chiqqan.

• Grafik usullar ayniqsa, Venn diagrammalarini kiritgan ingliz notiqi va faylasufi Jon Venn tufayli mashhur bo'ldi va shunga o'xshash diagrammalar ko'pincha Eyler-Venn diagrammalari deb ataladi. Ular ko'plab sohalarda, masalan, ehtimolik nazariyasi, statistika va informatikada keng qo'llaniladi.