«Физиология» фанидан 2-курс даволаш, педиатрия, касбий таълим

Ҳужайранинг қўзғалишида деполяризация;

7. 
   Depolarizatsiya nima?
   

Depolarizatsiya bu neyron hujayrasida sodir bo'ladigan va uning polarizatsiyasini o'zgartiradigan jarayon. Signal neyronga ulangan boshqa hujayralardan keladi. Musbat zaryadlangan Na + ionlari hujayra tanasiga "m" kuchlanishli kanallar orqali oqib o'tadi. Neyrotransmitterlar deb nomlanadigan o'ziga xos kimyoviy moddalar ularni kerakli vaqtda ochadigan ushbu ion kanallari uchun majburiydir. Kiruvchi Na + ionlari membrana

potentsialini «nol» ga yaqinlashtiradi. Bu neyron hujayrasining depolarizatsiyasi sifatida tavsiflanadi.

Agar hujayra tanasi chegara potentsialidan o'tib ketadigan stimulga ega bo'lsa, u aksonda natriy kanallarini qo'zg'atishi mumkin. Shundan so'ng, ta'sir potentsiali yoki elektr impulslari yuboriladi. Bu musbat zaryadlangan Na + ionlarining manfiy zaryadlangan aksonlarga o'tishiga imkon beradi. Va u atrofdagi aksonlarni depolarizatsiya qiladi. Bu erda bitta kanal ochilib, musbat ionlarni ichkariga kiritganda, u boshqa kanallarni aksonlarni pastga tushirishga undaydi.

Harakat potentsiali neyron o'zgarganda, u muvozanatni o'tkazadi va tezda ijobiy zaryadlanadi. Hujayra musbat zaryadlanganidan so'ng, depolarizatsiya jarayoni yakunlanadi. Neyron depolarizatsiyalangach, "h" kuchlanish eshiklari yopiladi va hujayraga kiruvchi Na + ionlarini bloklaydi. Bu neyronni dam olish potentsialiga olib keladigan repolarizatsiya deb nomlanuvchi keyingi bosqichni boshlab beradi.

Хужайра мембранаси деполяризациясининг маълум даражасида ш- фаоллаштирувчи дарвозаларнинг очилиши кузатилади ва хужайра

ичига Na1 нинг кириши кучаяди т-дариозалар очилганидан бир неча миллисекундлардан сунг, h-дарвозаларнинг ёпилиши кузатилади, бу дарвозалар натрий каналларининг чикиш жойида буладиган
инактивация дарвозасидир. Хужайра мембранасида инактивация ходисаси жуда тез руй беради ва инактивация даражаси
деполяризацияловчи таъсирни катталигига ва таъсир этиш вактига боглик булади.

8.