Fiziologiya fanidan davolash ishi, pediatriya, tibbiy profilaktika, tibbiy biologiya va stomatologiya fakultetlari studentlari uchun yozma-og’zaki so’rov nazorat savollari

90. Og’riqsizlantirish fiziologiyasi 
Antinotsitseptiv tizim - bu markaziy asab tizimining turli darajalaridagi, o'ziga xos neyrokimyoviy mexanizmlarga 
ega, og'riq (nosiseptiv) tizimining faoliyatini inhibe qilishga qodir bo'lgan ierarxik asab tuzilmalari to'plamidir. 
ANC tizimida asosan opioid ligandlarning opiat retseptorlari bilan o'zaro ta'siriga asoslangan tartibga solishning 
opiaterjik tizimi qo'llaniladi. Antinotsitseptiv tizim og'riqni bir necha xil darajada bostiradi. Agar uning bunday 
og'riqni engillashtiradigan ishi bo'lmaganida edi, men qo'rqaman, hayotimizdagi etakchi hissiyot og'riq bo'lib 
qoladi. Yaxshiyamki, og'riqning birinchi keskin xurujidan so'ng, u orqaga chekinib, bizga dam olish imkoniyatini 
berdi. 
91. Ko’rish tizimining fiziologiyasi;
Ko’rish tizimi - buyumlarni rangi , shakli, o’lchami, o’zaro joylashgani va ular orasidagi masofa xaqida tasavvur 
olishga imkon yaratadi.
Ko’ruv sensor tizimi boshqa analizatorlar orasida muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki bu tizim miyaga tashqi 
muhitdan tushgan axborotlarning 90% ini yetkazadi. 
Ko’rish - ko’p bo’g’inli jarayon bo’lib, ko’ruv obrazining shakllanishi va aks ettirilgan nurlarni to’r pardaga aniq 
proyeksiyalashdan boshlanadi va analizatorning po’stloq markazida ko’ruv doirasida qanday jism borligi 
to’g’risida xulosa chiqarish bilan tugaydi. 
Ko’zning optik tizimi tuzilishi va funksiyasi. Ko’z olmasi sharsimon shaklga ega bo’lib, chap va o’ng, past va 
tepada harakat qiluvchi jismlarni ko’rish uchun ko’zni turli tomonlarga harakatlanishini ta’minlaydi. Ko’zga 
kiradigan yorug’lik nurlari to’r pardaga tushishdan oldin nur sindiruvchi bir necha yuzalar 
- shox parda, gavhar va shishasimon tananing oldingi va orqa yuzalaridan o’tadi. Nurlarning bosib o’tgan yo’li 
shox parda, gavxar va shishasimon tana yuzasining nur sindirish ko’rsatkichlariga va egrilik radiusiga bog’liq. Ko’z 
optik tizimining nur sindiruvchi kuchi dioptriyalar bilan ifodalanadi. (D) Bir dioptriya (D)-fokus masofasi 100 sm 
bo’lgan linzaning nur sindiruvchi kuchidir. Nur sindiruvchi kuch oshganda fokus masofasi kamayadi. Fokus 

---

Mahmud Yazdanov 
https://t.me/Makhmud_Yazdanov