Фойдали ќазилма конларини очиќ усул билан ќазиб олишда


Зарарли модданинг номланиши


Download 0.96 Mb.
bet65/82
Sana16.10.2023
Hajmi0.96 Mb.
#1704653
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   82
Bog'liq
Очик кон ишларида ХК 2023

Зарарли модданинг номланиши

ПДК катталиги,
мг/м3

Хавфлилик
синфи

Организмга таъсири ќилиш
хусусияти

Азот оксидлари (NO2 хисобида)

5

3

0

Углерод оксиди

20

4

0

Олтингугурт сувчил

10

2

0

Олитнгугуртли ангидрид

10

3




Акролеин

0,2

2




Формальдегид

0,5

2

0, А

3,4 бензапирен

0,00016

1

К

Таркибида кремнийнинг кристалл икки оксиди булган кремнийли чанг:










- 70 % дан юкори

1

3

Ф

- 10% дан 70% гача

2

3

Ф

- 2% дан 10%гача

4

3

Ф

Силикатлар ва таркибида силикатлар булган чанг:










- таркибида 10% дан зиёд асбести булган табиий ва сунъий асбест ва асбест жинсли аралашмалар

2


3


Ф, К


- талька, флогопит ва мусковит шаффоф минераллари (слюдалар)

4


3


Ф


- цемент, оливин, апатит, фостерит, лойлар, доломит, охак, барит, фосфорит

6


4


Ф


Таркибида кремний икки оксиди булган кумир ва кумир жинсли чанг:










- 10% гача

4

3

Ф

- 5% гача (тош кумир учун

10

4

Ф-

- антрацит учун

6

4

Ф

Хромли ангидрид, хроматлар ва бихроматлар
( CrO3 хисобида)

0,01


1


К, А


Ќўргошин ва унинг ноорганик бирикмалари (ќўргошин буйича)

0,01/0,005



1





Маргумуш ва унинг ноорганик бирикмалари

0,04/0,01

1

К

Симоб ноорганик бирикмалари

0,02/0,05

1




Кадмий ва унинг ноорганик бирикмалари

0,05/0,01

1




Уран чанги:










- эрувчи бирикмалар

0,015

1




- эримайдиган бирикмалар

0,075

1




Тринитротолуол

0,5/0,1

2






ИЗОХ: суратда максимал бир маротаба, махражда ва бир сонли графаларда эса зарарли аралашмаларн концентрациясининг ўрта сменали мазмунлари берилган.
О, А, К, ,Ф - ўткир йўлланган, аллергик, канцероген ва фиброген ћаракатларининг зарарли моддалари.
6.1-жадвалдаги зарарли аралашмалар меъёрий миќдорлари бўлмаганда, шунингдек улар комбинациялашган ћолда таъсир этганда - рухсат этилган концентрациялар санитария назорати органлари томонидан белгиланади.


6.2. Очиќ конлар атмосферасига чанг ва газлар келишини камайтириш


6.2.1. Очиќ конлар атмосферасига чанглар ва газлар киришини камайтириш бўйича тадбирлар кон ишларининг пасайиши ва ќазилган жойнинг атроф-мућит билан бирга табиий ћаво алмашинишини ёмонлашуви мобайнида очиќ кон атмосферасидаги санитария-гигиена ћолатининг ўзгариши прогнозидан келиб чиќќан ћолда лойића билан аниќланади, шунга боглиќ ћолда очиќ кон ва унинг ташќарисидаги атмосферага кирувчи чанг ва газларнинг тартибга солинишининг конкрет технологик, техник ва ташкилий усуллари танланиши лозим.
6.2.2. Радиацияли хавфли ишлаб чиќаришлар ћисобланган очиќ конларда чанг ва газларни очиќ кон атмосферасига ва улар чегарасидан ташќарига тушишини тартибга солишни танлаш радиоактив аралашмаларнинг ишчи зоналари ћавосида йигилиб ќолиши мумкинлигини ћисобга олган холда амалга оширилиши керак.
6.2.3. Чанглар, заћарли газлар ва агрессив сувларни бостириш ёки тутиб олиш бевосита зарарли аралашмаларнинг ажралиш жойларида амалга оширилиши керак.
Чанг ћосил бўлишини камайтириш учун автомобил йўллари ва экскаватор забойлари системали равишда сугорилиши, богловчи ќўшимчаларнинг бу ћолларда ќўллаш эса санитария назорати органлари томонидан келишилган бўлиши лозим.
6.2.4. Чиќинди газлар таркиби меъерий талабларга мувофик бўлмаса, ички ёниш двигатели бўлган машиналар ва жићозларнинг очиќ конда ишлаши таќиќланади.
6.2.5. Очиќ конлар атмосферасини фойдали ќазилмалар ёнишидан ћосил бўлган газлар билан ифлосланишининг олдини олиш учун ёнгинларни бартараф этиш тадбирларини назарда тутадиган профилактик ёнгинга ќарши тадбирлар ишлаб чиќилиши ва мунтазам ўтказилиши лозим.
6.2.6. Ишлаб чиќариш оќава сувларини чиќариб ташлайдиган насос станцияларининг кузатиш кудуќлари ва скважиналари ишончли ёпилиши керак.



    1. Карьерларни (очиќ конларни) ифлосланган атмосферасида

ишлашда ходимларнинг хавфсизлигини таъминлаш


6.3.1. Иш жойлари ћавоси кислород миќдори бўйича белгиланган меъёрларга мувофиќ бўлмаса, ходимларнинг хавфсизлиги ишларни тўхтатиш ёки ишчиларни ћавонинг меъёрий таркиби билан таъминлаш, зарарли аралашмаларнинг таркиби бўйича эса - ишчиларни тозаланган ћаво билан таъминлаш, аралашмаларни меъёрий даражаларгача аралаштириш ва чўктирилиш, ифлосланган атмосферада иш вактини чегаралаш ёки ишларни ќисќартириш йўли билан таъминланиши керак.
6.3.2. Ишчиларни тозаланган ћаво билан таъминлаш стационар (кон машиналари ва жићозлари кабиналарида ўрнатилади) ёки автоном индивидуал (кон машиналари ва жићозлари кабиналаридан ташќарида) фильтрловчи-совутадиган ќурилмалар ёрдамида амалга оширилиши керак, уларнинг фильтрловчи-ютадиган элементлари ишчи зонаси ћавосида зарарли аралашмаларнинг конкрет таркиби учун танланиши керак.
Тозаланган ћаво бўйича фильтрловчи-совутувчи ќурилмаларнинг самарадорлиги белгиланган меъёрларга мувофиќ ходимларнинг тоза ћавога бўлган эћтиёжига мос келиши керак.
Фильтрловчи-ютувчи элементлар ќўлланиш соћасини кўрсатган ћолда паспортга эга бўлиши лозим.
6.3.3. Фильтрловчи-совутувчи ќурилмалардан фойдаланиладиган очиќ конларда уларга хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш ташкил этилган, индивидуал автоном жойларда уларни ќабул килиш ва ходимларга бериш ташкил этилган бўлиши керак.
6.3.4. Аралашмаларни аралаштириш ва чўктириш, шу жумладан радиоактив аралашмаларни очиќ коннинг алоћида зоналарида уларнинг концентрацияларини ќисќартириш учун вентилятор-сугориш ёрдамида амалга оширилиши мумкин. Конкрет шароитларда уларнинг ќўлланилишининг маќсадга мувофиќлиги ўтказилган тадќиќотлар натижаларига кўра корхона бош мућандиси томонидан белгиланади.
6.3.5. Ќазиб олинган жойнинг атроф-мућит билан ћаво алмашишида (штиль ёки инверсия, ћаракатсиз зоналар ва бошќалари) очиќ конлар атмосферасининг ифлосланиши белгиланган меъерлардан ошса, кон транспорт жићозининг фильт-вентиляцияли ќурилмаларсиз ишга туширилишига рухсат берилмайди, амалдаги ќурилмаларнинг улар билан жићозланиши муддатлари эса «Саноатконтехназорат» Давлат инспекцияси органлар билан келишилиши лозим.
Очиќ кон иш жойлари ћавосининг санитария-гигиена параметрлари меъёрий миќдорларга келтирилгунча, амалдаги ќоидаларнинг 6.8.1 бандида назарда тутилган одам организмига аралашмаларнинг зарарли таъсиридан ћимоя ва профилактика ќилишнинг бошќа чоралари ќўлланилиши керак.
Исталган ћолатда нафас олиш органларини чанг ва радиоактив аэрозоллардан ћимоя ќилиш бўйича фильтрли-вентиляцияли ќурилмалари бўлмаса, очиќ конлардаги барча ишчилар клапансиз ва клапанли респираторлар билан таъминланган бўлиши лозим, уларнинг турлари эса иш жойлардаги микроклимат шароитларига боглиќ ћолда санитария назорати органлари билан келишилган ћолда танланади. Бундай шароитларда респираторсиз ишлашга рухсат этилмайди.




    1. Download 0.96 Mb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling