Frazaologiya. Frazeologik ekvavilentlik hodisasi


Filoidal o'smaning farqlovchi belgilari


Download 0.79 Mb.
bet2/6
Sana13.04.2023
Hajmi0.79 Mb.
#1355576
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Frezologiya

Filoidal o'smaning farqlovchi belgilari:

  • 1. barqarorlik, ya'ni. uning shaklining o'zgarmasligi, komponentlarning semantik birligining o'lchovi;
  • 2. takrorlanuvchanlik, ya'ni. muntazam takrorlash (maqollar, aforizmlar, maqollar);
  • 3. yaxlit ma'no - alohida so'zlar emas, balki butun ifodaning umumiy ma'nosi.

Rus tili frazeologik birliklarining asosiy turlari

  • Frazeologik birliklar uch xil bo‘ladi.
  • 1. Frazeologik birlashmalar- umumiy-yaxlit ma'nosi ularning tarkibiy qismlarining ma'nosidan kelib chiqmagan, ya'ni lug'atning hozirgi holati nuqtai nazaridan ular tomonidan turtki bo'lmagan barqaror birikmalar: tartibsizlikka kirish, chelaklarni urish, itni yeb, ko'kdan, qo'ldan, nima bo'lishidan qat'iy nazar va ostida. Biz "prosak" nima ekanligini bilmaymiz (qadimgi kunlarda ular to'r to'qish mashinasi deb atashgan), biz bu so'zni tushunmaymiz. chelaklar(qoshiqlar uchun yog'och blankalar, ularni ishlab chiqarish malakali mehnatni talab qilmaydi) Biroq, bu frazeologik birliklarning integral ma'nosi har bir rus odamiga tushunarli.

2. Frazeologik birliklar- umumiy yaxlit ma'nosi qisman ularning tarkibiy qismlarining semantikasi bilan bog'liq bo'lgan, majoziy ma'noda ishlatiladigan turg'un birikmalar: boshi berk ko‘chaga yeting, kalit bilan uring, oqim bilan boring, toshni ko‘kragingizga tuting, uni o‘z qo‘lingizga oling, tilingizni tishlang. Bunday frazeologik birliklar "tashqi omonimlarga" ega bo'lishi mumkin, ya'ni ular bilan kompozitsiyada mos keladigan, to'g'ridan-to'g'ri (metaforik bo'lmagan) ma'noda ishlatiladigan iboralar: Biz. ular besh kun davomida quyi oqim bo'ylab suzishlari kerak edi; Shu qadar chuqurchaga tashlandiki, tilimni tishlab, og‘riqdan azob chekdim.

  • 2. Frazeologik birliklar- umumiy yaxlit ma'nosi qisman ularning tarkibiy qismlarining semantikasi bilan bog'liq bo'lgan, majoziy ma'noda ishlatiladigan turg'un birikmalar: boshi berk ko‘chaga yeting, kalit bilan uring, oqim bilan boring, toshni ko‘kragingizga tuting, uni o‘z qo‘lingizga oling, tilingizni tishlang. Bunday frazeologik birliklar "tashqi omonimlarga" ega bo'lishi mumkin, ya'ni ular bilan kompozitsiyada mos keladigan, to'g'ridan-to'g'ri (metaforik bo'lmagan) ma'noda ishlatiladigan iboralar: Biz. ular besh kun davomida quyi oqim bo'ylab suzishlari kerak edi; Shu qadar chuqurchaga tashlandiki, tilimni tishlab, og‘riqdan azob chekdim.
  • Tilda majoziy ma'nosini yo'qotgan frazeologik birikmalardan farqli o'laroq, frazeologik birliklar har doim metafora yoki boshqa troplar sifatida qabul qilinadi. Shunday qilib, ular orasida barqaror taqqoslashlar(hammom bargi kabi, igna va ignalar kabi, tili bilan yalagan sigir kabi, sigir uchun egar kabi),metaforik epitetlar(konservalangan tomoq, temir tutqich),giperbola(Oltin tog'lar, zavq dengizi, yomonlikgacha)litotalar(ko'knori urug'i bilan, somonlardan ushlab).

Download 0.79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling