Fuqarolik jamiyati taraqqiyotida

Saylov tushunchasi

---

56 
Demokratik huquqiy davlat va fuqarolik jamiyati barpo 
etishning muhim mezonlaridan biri – bu fuqarolarning 
siyosiy jarayonlarda, xususan, davlat va jamiyat 
boshqaruvida faol ishtirok etishida namoyon bo’ladi. 
Mazkur faoliyatning samarali amalga oshirilishida muhim siyosiy jarayon 
hisoblangan saylovlar asosiy o’rinni egallaydi. Erkin saylov va o’z xohish-irodasini 
erkin bildirish tamoyillari, birinchi navbatda, har bir shaxsning davlat hokimiyati 
vakillik organlariga saylash va saylanish bo’yicha konstitutsiyaviy huquqi milliy 
davlatchiligimiz modelining asosini tashkil etadi. 
Adolatli saylovlar orqali demokratik mezonlar amalga tatbiq etiladi, xalqning 
ishonchli vakili hokimiyat tepasiga keladi, barcha fuqarolarning huquq va 
erkinliklari kafolatlanadi, orzu-umidlari ro’yobga chiqadi. Saylov xalq 
hokimiyatchiligining timsoli bo’lib, eng avvalo o’zida jamiyat a’zolarining, 
qolaversa saylovchi – fuqaro manfaatini ifoda etadi.
Kuchli davlatdan kuchli fuqarolik jamiyati sari odimlashda, xususan, 
jamiyatni 
yangilash 
va 
modernizatsiyalash, 
ijtimoiy 
hayotni 
yanada 
demokratlashtirishda saylovlarning o’rni va ahamiyati beqiyosdir. O’zbekiston 
mustaqil taraqqiyot yo’lining hozirgi bosqichida davlat hokimiyatining vakillik 
organlarini erkin, qonuniy va adolatli saylovlar asosida shakllantirilishi demokratik 
jarayonlar va yangilanishlarning ijtimoiy hayotda oliy qadriyat sifatida ifoda 
etilayotganligining yorqin namunasidir. 
Erkin saylovlarni o’tkazish jarayonida qonuniylik, tenglik kabi bir qator 
umumiy huquqiy tamoyillarga og’ishmasdan amal qilinishi ularni muvaffaqiyatli 
amalga oshirishga va fuqarolik jamiyatini shakllantirishga xizmat qiladi. Islom 
Karimovning e’tiroficha, “demokratiya va saylov tushunchalari doimo yonma- yon 
yuradi, ular o’zaro birlashib ketgan. Saylov – demokratiya degani. Demokratiya – 
bu saylov degani”[8; 49-б.]. Darhaqiqat, saylovsiz demokratiyani, demokratiyasiz 
saylovni tasavvur qilish qiyin. Demokratiya saylov asosida, erkin fikr 
mushtarakligida, siyosiy pluralizm mavjudligida namoyon bo’ladi.