Fuqarolik jamiyati taraqqiyotida

 
– jismoniy va yuridik shaxslarning davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari 
faoliyati to’g’risidagi axborotdan ochiq foydalanishini ta’minlash; 
– davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyati to’g’risida axborot 
olish huquqining kafolatlarini ta’minlash; 
– davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining hamda ular mansabdor 
shaxslarining qabul qilinayotgan qarorlar uchun mas’uliyatini oshirish; 
– ushbu faoliyat to’g’risidagi axborotni keng ommaga tarqatish tartibini 
belgilashni tashkil etadi. 
Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyati ochiqligining asosiy 
prinsiplari 4 ta bo’lib, ular tomonidan taqdim etiladigan axborotdan hammaning 
foydalanishi mumkinligi, uning o’z vaqtida berilishi va ishonchliligi, ular 
faoliyatining oshkoraligi va shaffofligi, davlat hokimiyati va boshqaruvi 
organlarining faoliyati to’g’risidagi axborotni izlash, olish va tarqatish erkinligi, 
mazkur organlar faoliyati to’g’risida axborot taqdim etishda fuqarolarning o’z sha’ni 
va qadr-qimmatini tajovuzlardan, o’z shaxsiy hayotiga aralashuvlardan himoya 
qilishga bo’lgan huquqlari va qonuniy manfaatlariga, shuningdek fuqarolar va 
Davlat organlari 
faoliyatining ochiqligini 
ta’minlash mexanizmlari

---

74 
yuridik shaxslarning o’z ishchanlik obro’sini himoya qilishga bo’lgan huquqlariga 
rioya etishga asoslangan. 
Jamiyat taraqqiyotini siyosiy tizim elementlari: 
davlat, jamoat birlashmalari, siyosiy partiyalar, 
kasaba uyushmalari, mahalla, nodavlat tashkilotlar 
va fuqarolarning o’zaro hamkorligisiz tasavvur etish 
qiyin. Chunki, ular o’z maqsad va manfaatlaridan kelib chiqqan holda doimo bir-biri 
bilan hamkorlik qiladi hamda shu asosda rivojlanadi.
Ijtimoiy sheriklik – yuqoridagi subyektlar o’zaro hamkorligining nisbatan 
zamonaviy shakli hisoblanadi. Taraqqiyotning hozirgi bosqichiga kelib davlat bilan 
nodavlat notijorat tashkilotlar va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari 
o’rtasidagi samarali hamkorlikka alohida ehtiyoj sezilmoqda, uning yangi va 
zamonaviy shakllari, usullari hamda ko’rinishlari paydo bo’lmoqda. Ulardan biri – 
ijtimoiy sheriklikdir. Ilmiy adabiyotlarda ijtimoiy sheriklik tushunchasining 
quyidagicha talqinlarini uchratish mumkin:
Ijtimoiy sheriklik – davlat organlari va fuqarolik jamiyati institutlari 
hamkorligining alohida shakli bo’lib, bu munosabatlarda hokimiyat tizimi, kasaba 
uyushmalari va ish beruvchi tashkilotlar birlashmalari hamda tadbirkorlik sohasi 
subyektlari ishtirok etadi[23; 21-б.].
Ijtimoiy sheriklik – bu muayyan munosabatlar tizimi bo’lib, jamiyatdagi turli 
qatlamlar, ijtimoiy-siyosiy guruhlarning o’zaro manfaatli aloqalaridir[37; 129-б.]. 
Ijtimoiy sheriklikning nisbatan to’liq va mukammal talqini quyidagi ta’rifda 
o’z ifodasini topgan: Ijtimoiy sheriklik – bu mehnat sohasidagi ijtimoiy 
munosabatlarning eng taraqqiy etgan, zamonaviy shakli bo’lib, ishchilar, ish 
beruvchilar, davlat hokimiyati organlari, mahalliy o’zini o’zi boshqarish organlari 
va boshqa institutlar tomonidan jamiyat hayotining muhim ijtimoiy- iqtisodiy, 
siyosiy sohasida maqsadga muayyan maqsadga erishish uchun o’zaro manfaatli 
shartlar asosidagi kelishuv hisoblanadi[55; 19-б.]. 
Umuman olganda ijtimoiy sheriklik – o’zaro hamkorlikning yangi va 
zamonaviy shakli bo’lib, bunda o’zaro munosabatga kirishayotgan subyektlarning