G. E. Karlibaeva, N. S. Matjanov fiZika ham astronomiya oqitiw metodikasi

7. M ashqalah bilimlendiriwdi qollaniw:
- oqiwshilardm jana tusinikti mashqalah jol menen oz 
betinshe ozlestiriwi;
- bilimnin oz betinshe, kritikahq ham tvorchestvaliq koz- 
qarasta ameliyatta qollaniw;
- oz betinshe jumislardi sistemali rawishte natiyjeli qollaniw 
imkaniyati;
- oqiwshilardm joqari darejedegi aktivligine tiykarlamw;
- maselenin sheshimin qidinw ham om sheshiw;
- natiyjenin durishgin tekseriw.
8. Didaktikaliq m ateriallar menen islew:
- tarqatpa materiallar;
- jans formasindagi oymlar;
- roli oymlar;
- grammatikahq oinlar.
9. Panlerdin ozara baylamsi:
- sabaqtm teoriyaliq bolimlerin ameliy tajiriybeler menen 
baylamstmp ahp bariw;
- oqiwshilardm basqa panlerden algan bilimlerine suyeniw;
- basqa panlerge tiyisli maghwmatlardan oz ominda payda­
lamw;
- keltirilgen dalillerden maqsetke bagdarlangan halda juwmaq 
shiganw.
Keyingi dawirlerde fizika ilim ham texnikamn bir qansha 
tarawlannda progresstin juz beriwine belsene qatnasiwshi sipa­
tmda maydanga shiqti.
XXI asirde fizika qanday oqitiladi, degen soraw kop marte 
dodalamwma qaramastan, bilim beriwdin bul maselesi hazirgi 
waqittada oz akutalligin saqlap qalmaqta.
68

---

Sebebi, aqirgi jillarda otkerilip atirgan test ham joqari 
pedagogika oqiw orinlanna kiriwshiler menen otkerilgen jazba 
ham awiz-eki tekseriw junnslarinin natiyjeleri boymsha, uliwma 
bilimlendiriw mektepleri, orta amawh ham kasip-oner kolledjleri 
pitkeriwshilerinin fizikadan bilimlerinin sipati paseyip baratirgan- 
ligi sezilmekte.
Hazirde fizikani oqitiw, jamiyette juz berip atirgan tomendegi 
tiykargi faktorlardi esapqa algan 
halda 
sholkemlestriliwi bugingi 
kunnin talabi:
- intellektual miynettin roli amp baratirgan islep sluganw 
ortahgmda ulken ozgerislerge alip kelgen ilimiy-texnikahq revo- 
lyuciya;
- xojaliq jumislanmn ekonomikahq mexanizmlerinde juz 
berip atirgan radikal ozgerisler;
- socialhq turmistin keskin demokratiyalasiw processi;
- jamiyette xabar texnikasi ham texnologiyasinin islep 
shigariwda qollamhwi;
- insanmn belsendiligi aqibetinde ortahqqa keri tasiri aqibe- 
tinde, jas awladtin ekologiyahq madeniyatina zarurliktin artiwi.
Bulardi esapqa aliw degeni, bolajaq fizika oqitiwshilarin 
tayarlawda olardm uliwma insanivhq madeniyatm zaman talap- 
lanna saykes etip jetilistiriw degendi anlatadi.
Bekkemlew ushm sorawlar
1. Fizikani oqitiw mazmunma qanday oqitiw maqsetleri 
qoyilgan?
2. Fizikani oqitiw processin qanday proektleymiz?
3. Fizikani oqitiwda qollamlatugin didaktikahq materriallar 
haqqmda aytm.
69

---