G. S. K u t u m o V a I. I. I n o g a m o V g e o d e z I ya va m a r k s h e y d e r L i k I s h I
Download 6.42 Mb. Pdf ko'rish
|
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
- Bu sahifa navigatsiya:
- Nazorat savollari
|
5.7-rasm.1:5000 masshtabli xarita varaqlari 54 Tayanch so’zlar: karta, topografik karta, topografik plan, profil, globus, geografik joylashish, kontur, matematik model, yuza, sferik yuza, meredian, maydon xatolari, masshtab, proeksiya, obzor karta, geografik karta, maxsus karta, nomenklatura, chiziqli masshtab, zona, qator, kolonna. Nazorat savollari: 1.Topografik karta deb nimaga aytiladi? 2. Topografik karta elementlari nimalardan iborat? 3.Nomenklatura nima? 4.Karta va plan, ular o’rtasidagi asosiy farq. 55 6-BOB. GEODEZIK TARMOQLAR VA DAVLAT GEODEZIK TARMOQLARI 6.1.Geodezik tarmoqlar Joyda o’rni uzoq vaqt saqlanadigan qilib maxsus qurilma yoki mustahkam qoziq bilan belgilangan, koordinatasi (X,Y) va absolut balandligi (H) aniqlangan nuqtaga geodezik tayanch punkti deyiladi. Bunday nuqtalar yig’indisi geodezik tayach tarmog`ini tashkil etadi. Planli koordinatasi ma’lum bo’lgan tayanch punktga planli tayanch punkt, absolut balandligi ma’lum bo’lgan tayanch punktga balandlik tayanch punkti deyiladi. Shunga yarasha geodezik tarmoqlar planli-balandlik (X, Y va H ma'lum), faqat planli (X, Y ma'lum) va faqat balandlik (H, ma'lum) tarmoqlariga bo‘linadi. Geodezik tayanch tarmoqlari Davlat geodezik tayanch tarmoqlari (DGT), Mahalliy geodezik tayanch tarmoqlari (MGT) va Tasvirga olish tayanch tarmoqlariga (TOTT)bo’linadi.Davlat geodezik tayanch tarmoqlari maxsus dastur asosida barpo qilinadi va barcha masshtabdagi topografik planlarni olishda tayanch bo’lib xizmat qiladi. Mamlakatimiz xalq xo’jaligi va mudofaasiga, turli ilmiy va texnikaga doir masalalarni yechishda ham davlat geodezik tayanch tarmoqlariga asoslaniladi. Masalan,Yerning shakli va kattaligini, yer po’stlog’ining harakati, qit’alarming siljishi, okean va dengizlar sathining farqi va boshqalar davlat geodezik tayanch tarmoqlari natijalaridan foydalanib aniqlaniladi. Yirik muhandislik imshootlarining loyihalari joyga geodezik tayanch punktlarga tayanib ko’chiriladi. Download 6.42 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|