Gap. Gap – kommunikativ (aloqa) birlik sifatida. Ifoda maqsadiga ko‘ra va his-hayajon ishtirokiga ko`ra gap turlari


grammatik asosining tarkibiga ko’ra


Download 123.06 Kb.
bet5/6
Sana05.01.2022
Hajmi123.06 Kb.
#233045
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Gap

Sodda gaplar grammatik asosining tarkibiga ko’ra ikkiga bo’linadi: ikki bosh bo’lakli gaplar va bir bosh bo’lakli gaplar. Grammatik asosi ikki bosh bo’lakdan – ega va kesimdan iborat bo’lgan gaplar ikki bosh bo’lakli gaplar deyiladi.

  • Sodda gaplar grammatik asosining tarkibiga ko’ra ikkiga bo’linadi: ikki bosh bo’lakli gaplar va bir bosh bo’lakli gaplar. Grammatik asosi ikki bosh bo’lakdan – ega va kesimdan iborat bo’lgan gaplar ikki bosh bo’lakli gaplar deyiladi.
  • Grammatik asosi bir bosh bo’lakdan iborat bo’lgan gaplar bir bosh bo’lakli gap deb yuritiladi.
  • Sodda gaplar ikkinchi darajali bo’laklarning qatnashishi-qatnashmasligiga ko’ra ikki xil bo’ladi: yig’iq gaplar va yoyiq gaplar.
  • Bir bosh bo’lakli gaplar ham, ikki bosh bo’lakli gaplar ham zarur bo’laklarning to’la ifodalanishi yoki tushirilishiga ko’ra ikki turga ajratiladi: to’liq gap va to’liqsiz gap. To’liq gaplarda zarur bo’laklarning barchasi qatnashadi, to’liqsiz gaplarda zarur bo’laklarning biri yoki bir qismi tushiriladi.
  • Sodda gaplar bo’laklarga ajralish-ajralmasligiga ko’ra ikki xil bo’ladi: bo’laklarga ajraladigan gaplar va bo’laklarga ajralmaydigan gaplar. So’zlar bog’lanmasidan yoki yakka so’zdan tuzilib, gap bo’laklarini aniqlash (ajratish) mumkin bo’lgan gaplar bo’laklarga ajraladigan gaplar deb yuritiladi. Masalan: Mashina darvoza oldida to’xtadi. (O.Yo.). Bir so’zdan tashkil topib, tarkibi bo’laklarga ajratilmaydigan gaplar bo’laklarga ajralmaydigan gaplar yoki so’z-gaplar deyiladi.

SODDA GAP TURLARI

Download 123.06 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling