Gastronomiya-muayyanmamlakatyokimintaqaningmadaniyativaoziq-ovqato‘rtasidagimunosabatlarnio‘rganadiganfan. Gastronomiktamoyillargako‘ra, taom nafaqatsan’at, balkifanhamdir

14.3. O‘zbekistondagastronomikturizmningrivojlanishi


Pazandachilikdaharbirxalqningurf-odatlari, tarixiyan’analarivao‘zigaxosxususiyatlariaksetadi. Manashuo‘zigaxoslikmilliyoshxonalardaajoyibtaomlarningyuzagakelishivaturli-tumanbo‘lishigahamsababbo‘ladi. Barchataomlarimizningmazzalivaxushta’mlilikdarajasigako‘tarilishidaquyoshlio‘lkamizzaminidaetishtiriladigandexqonchilikmahsulotlariningxilma-xilligimuhimahamiyatkasbetadi. Dasturxonimizningo‘zigaxosxususiyatlarinito‘lanamoyonetadiganomillardanbiri – taomlarimizningturli-tumanligidir. Chunonchi, chorvachilikbilanginashug‘ullanadiganjoylardago‘sht-yog‘, sut-qatiqko‘proqiste’molqilinsa, dexqonchilikrivojlanganxududlardaesasabzavotli, don-dukkakliovqatlarasosiyo‘rinoladi. Shundaytaomlarborki, bularnikundalikiste’moluchunemas, balkibayramdasturxonlarigamo‘ljallab, azizmehmonlaruchuntayyorlanadi. Qazi-qarta, po‘stdumbao‘ramasi, tandirkabob, norin, xasipkabitansiqtaomlarshularjumlasigakiradi.
Birxududdayashayotganturlimillatlarvaelatlarningtaomlaribir-birigao‘xshashitabiiyholdir. Masalan, agaro‘zbektaomnomasiganazartashlaydiganbo‘lsak, undarus, tojik, ukrain, kavkaz, tatar, qozoq, uyg‘urvaboshqaxalqlartaomlariningo‘nlabxillariuyg‘unlashib, toboratakomillashibborayotganliginingguvohibo‘lamiz. O‘znavbatida, palovlarimiz, suyuqoshlarimiz, hamirtaomlarimizqardoshxalqlarningdasturxoninihambezabturibdi.


Xalqimizpazandachiligidayilningma’lumfasllaridaginadasturxongatortiladigantaomlarhambor. Masalan, bahordaqaymoqqo‘shilganrediskaligazak, shovulsho‘rva, sumalak, halim, ko‘kchuchvara, ko‘ksomsa, kovatokpalov (tokoshi), qovurmagulkaram, yalpizlimoshxo‘rdaiste’molqilinadi. Yozdaesapomidorkabob, karamdo‘lma, dumbilsho‘rva, qalampirdo‘lma, lag‘mon, qatiqliugraoshi, suzmaligazak, chalop, go‘jaoshi, bug‘lamakabob, go‘shtlidimlama, sabzavotlidimlamalar, ayron, yaxnachoy, mevakompotlarivahokazolarxushkeladi. Kuzdaqovurmabaliq, laqqakabob, barrago‘sht, kallasho‘rva, bedanakabob, behilipalov, kartoshkalimanti, asallibehi, kesmalag‘mon, oshqovoqsomsakabilarko‘proqdasturxonlardanarimaydi. Ayozlikunlardaqazi-qarta, po‘stdumba, qo‘yyog‘lipalov, kartdumbapalov, qazilipalov, barrakabob, turplisalat, qovurmasho‘rva, moshkichiri, qishgasaqlanadiganmevalar, ularningmurabbo, kompot, qoqilari, sirkalanganvatuzlangansabzavotlariste’molqilinadi.
O‘zbekistonsharoitidagastronomiyaturizminishakllantirishdagimilliytaomlarningturlariquyidagi 14.1-jadvaldaberilgan.


14.1-jadval