Гавай оролларидаги лаваларнинг бир тури -ало

МИГРАҚИЯ ГЕОХИМ ИЧЕСКАЯГеохимик йўналиш (силжиш, кучиш), кимёвий элементларнинг Ер
пустида т. ж. ларининг бир қисмидан
иккинчи қисмига кучиб юришга сабабчи ҳодисалар йиғиндиси Натижада элементларнинг ёйилиб кетиши ёки ҳодисаси содир бўлади. Йуналиш омиллари физик-кимёвий ва
геологик шароитларнинг ўзгариши
билан бевосита борлиц. Бу омиллар
элементларга, уларнинг хоссаларига
ҳараб, турлича таъсир курсатади.


МИГРАҚИЯ НЕФТИ И ГАЗА —
Нефть ва газнинг кучиши (т. ж. лари
қатламлари орасидаги харақатлари).
Унинг шакли, қатта-кичиклиги геологик вазият шароитида мавжуд бўлган қуйидаги омилларга боглик: Ҳарақатдаги нефть ва газнинг физик хусусиятлари, т. ж. ларининг хусусиятлари ва ер ости сувларининг бу жараёнда қатнашиши. Н. ва г. к. бирламчи ва иккиламчи босцичдан иборат. Нефть ва газнинг уларни ҳосил
килувчи т. ж. таркибидан коллектор
жинсларга кучиш жараёни бирламчи
кучиш, деб аталади. Нефть ва газнинг
коллектор жинслар ичида ҳамда қатламлараро килган хамма турдаги латтерал ва вертикал ҳарақат жараёни
(токи бир ерда тухтаб йигилиб уюлмалар ҳосил цилганига каҳар) иккиламчи кучиш, деб аталади. Кучиб юришнингучта асосий шакли маълум: 1) сув билан бирга сувда эриган у,ак.иций коллоид эритма ёки эмульсияда кучиб юриши (одатда суст кечади); 2) эркин фазага ажралган х.олда
ва диффўзия йули билан кучиб юриши (фаол равишда ўтади); 3) газконденсат ҳолидаги эритма ҳолда кучиб юриши.
Кучиб юришнинг бу шакллари термобарик ва бошқа шароитларнинг
турлича бўлишига биноан ўзгариб,
бир ҳолдан иккинчи ҳолга ўтиши
мумкин. Мае., сувда эриган газ эркин
фазага ажралади; газконденсат тизими газ ва суюцлик фазаларига бўлинади; эркин нефть ва газнинг маълум
даражада аралашиши газ конденсат
усулини ҳосил қилади ва ҳоказо.
Компонентлар кучиб юриш хусусиятларининг ўзгариши кучиб юриш шакли ва тезлигининг ўзгаришига олиб
келади. Тортиш кучи нефть ва га»
кучиб юришининг асосий омили бўлганлиги сабабли, кучиб юриш асосан
юқорига ҳараб йуналади. Шу билан
бирга геологик кесилмани кжорига
ҳараб узлуксиз утказувчи муҳит (говакли ёки ҳарзли) бўлганлиги туфайли у тик кечади. Агар нефть ва га
ўзининг кучиб юриш йулида тусиц
натламга дуч келса, у ҳолда кучиб
ўтиш жараёни тусиц қатламнинг пастки қисми буйлаб, горизонтал йуналишда давом этади. Одатда нефть ва
газнинг кучиб юриши аралашган ҳолда, погонали тарзда кечади, яъни тик
ва ётиц кучиб юриш минтақалари
бйр-бири билан алмашиниб туради.
Нефть ва газнинг кучиб юриш муаммоси ҳаиуз тўлиц ўрганилган эмас.