Гавай оролларидаги лаваларнинг бир тури -ало


Download 0.76 Mb.
bet231/247
Sana06.04.2023
Hajmi0.76 Mb.
#1333426
1   ...   227   228   229   230   231   232   233   234   ...   247
Bog'liq
lug\'at 140 (2)


ТУФОБРЕКЧИЯ
Туфобрекчия —
сараланмаган дагал булакли бушоқ
вулкан маҳсулотининг цементлашишидан ҳосил бўлган вулкан т. ж. Киррали ёки буш юмалоқланган ва лава парчаларидан, шлак, вулкан бомбасидан иборат.

ТУФОЛАВА Туфолава. Бу атамани Абих (1882) биринчи марта киритган. Арманистонда кўп тарқалган
булаклар ва шлаклар билан тўлган
ровакли лавани аташ учун қўлланилган. Т. туррисида олимлар ўртасида
ягона фикр йоқ, шу сабабли Малеев
(1980) бу терминни ишлатишни тавсия этмайди.

ТЯНЬШАНИТ
— Тяныианит (ТяньШань тоғлари коми билан аталган) —
м-л. Кимёвий таркиби Алхазов томонидан топилган. қат. 6 — 6,5, мўрт, с. ог. 3,29.
Гексагонал сингониялл. Ранги пистаяшил, шишадек ялтирайди. Т. ишкорли сиенит уюмини кесиб ўтган пегматит точирида пирах лор, астрофиллит,
данбурит, датолит, сфен ва бошқалар
билан бирга учрайди.

УВАРОВИТ— Уваровит (Уваров шарафига аталган. Таркибида Сг20 3 — 30,6% ни ташкил қилади.

УГОЛ НЕСОГЛАСИЯНомослик
бурчаги
— номос ётган қатламларнинг
ётиш бурчакларидаги фарклар.

УГОЛ ПОГАСАНИЯ КРИСТАЛЛА — Кристаллнинг Сўниш бурчаги
кристаллнинг оптик индиқатриса, учларидан бири билан бирорта кристаллографик уц орасидаги бурчак. К. с. б. ни аниқлаш учун индиқатриса учи николлардан биттасидаги нурнинг тебраниш йуналишига параллель цилиб қуйилади, Сўнгра кристаллографик
учи орасидаги бурчак ўлчанади. Тўғри Сўнишда К. с. б. нолга ёки 90° га
тенг келади, қия Сўнишда К. с., б.
нолга тенг бўлмайди. Тўғри Сўниш
гексагональ, тетрагональ, тригональ
ва ромбик сингониялй кристаллар
учун айницса хосдир. Моноклин сингонияли кристаллар одатда қия Сўнади параллель кесмадан ташҳари). Триклин сингонияли кристаллар ҳар доим қия Сўнади. К. с. б. ни аниқлаш учун: 1. Юқори интерференқия рангли ва уланиш чизицлари аниқ, бир-бирига параллель м-л кесмаси топилади; 2. Топилган м-л кузатиш доирасииинг марказига қуйилади; 3. Микроскоп столчаси айлантирилиб, м-лнииг уланиш ч и з и р и ёки к,ирраси окулярдаги вертикаль ипга
тўғри келтирилиб, столча лимбасидак
ҳисоб олинади (фараз цилайлик 55°);
4. Микроскоп столчасини хоқлагак
(45 ° дан кам бўлган) томонга то
м-лнинг Сўнишига к,аҳар бурилади ваг,
иккинчи ҳисоб олинади (у 85° деб.
фараз килайлик), ҳисоблар фарци Сўниш бурчагини курсатади. Ва ш қоят, ўлчанган натижа қуйидагича ёзилади: С: 85°-55°.

УЛЬТРАБАЗИТЫ Ультрабазитл а р — келиб чи^ишидан к,атъи назар,
дала шпати бўлмаган ўта асосли т.
ж. ларини белгилаш учун ишлатиладиган цисҳартирилган умумий атама
(дунитлар, оливинитлар, перидотитлар). Бу магматик т. ж. лари таркибида кремнеземнинг кам бўлиши билан ажралиб туради.


Download 0.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   227   228   229   230   231   232   233   234   ...   247




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling