Гавай оролларидаги лаваларнинг бир тури -ало


Download 0.76 Mb.
bet87/247
Sana06.04.2023
Hajmi0.76 Mb.
#1333426
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   247
Bog'liq
lug\'at 140 (2)

КВАЗИКРАТОН Квазикратон
платформа тушунчасининг синоними.

КВАРЦКварц — м-л. Кимевий
таркиби —Ер устида энг кўп
тарқалган ва ўрганилган м-ллардан
бири. К. нинг ранги хилма-хил булнши мумкин, лекин рангсиз, сутдек оқ
ва кулранг хиллари кенг тарцалгаи.
Рангига ҳараб ало^ида-алоқида номларга ажратилади: тоғ биллури —шаффоф; аметист — бинафша рангли;
раухтопаз — кулранг ёки қўнғирроқ;
морион — цора; цитрин — лимонсарик., тилларанг-сариқ. гексагональсингонияли. Қат. 7. Уланиш текислиги йуқ, с. ог. 2,5—2,85. Полиморф турларининг бу гурухига кирадиган учта асосий шакли ало^ида номларга эга: кварц, тридимит ва кристобалит. Уларнинг турларини эса юнонча ҳарфларнинг олд кушимчалари билан белгилаш кабул қилинган: а — К; Р - К ; шунингдек табиатда сувга нисбатан бой кремнийнинг м-ллари опал ва халцедон хам мавжуд. Паст қароратда ҳосил бўлган тури К. нинг кристалл структураси К. структурасидан
бир озгина фарк қилади. О датда
кремний оксидига бой эффузнв жинсларда (липарит ва бош.) К. нинг
а тури учраса, интрузив жинслар таркибида ҳамда томирсимон К. да а
кварц учрайди. Паст хароратли а —
кварцминг кристаллари турри тўзилган бўлиб, фақат буш ликларда учрайди. Жуда қатта 1 ва қаттоки 40 т
огирликка эга бўлган айрим кристаллари ҳам маълум. К. нинг амалий яхамияти қатта. Ш аффоф ва чиройли зеб-зийнат буюмлари учун тош сифатида фойдаланилади. Рангсиз тоғ биллури оптик асбоблар учун ишлатилади, бундан ташҳари, радиотехникада радио тўлинлари стабилизаторлари,
резанаторлар тайёрлаш да қулланилади. Эритилган К. дан кислотага ва
утга чидамли идишлар, медицинада
ультрабинафша нур берувчи К. лампалари тайёрлаш да, К. ли ҳумдан шиша идишлари хозирлашда ҳамда цурилиш иншоотларида кенг куламда
қўлланилади.

КВАРЦЕВЫЙ КЛИ Н - Кварц попаси, кристаллнинг оптик у ҳига параллел килиб олинган кварцнинг моиокристалидан тайёрланади, Пона
калиилигининг ортиши ёки камайиши
интерференқия рангининг ўзгаришига
олиб келади. Ушбу цонуният Мишель — Леви номограммасида яхши
курсатилган.


Download 0.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   247




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling