G’aznachilik” fakulteti

Baholash ob’ektini xarajatli yondashuvda baholash
Ko’chmas mulkning tiklanish qiymati kuyidagi formula bo’yicha aniqlanadi:
Cv.c.=S*Cc.e.*K1*K2*K3*...Ky*lcmp*11*12*13*...ly
bu yerda:
S v.s. — kuchmas mulk obyektining tiklanish kiymati;
— kuchmas mulk obyektining ulchov birligi (xajm, yuza, pogon metri va x.k.);
Ss.ye. — tiklanish kiymatining yiriklashtirilgan kursatkichi;
K1, K2, K3,... Ku — tuzatish koeffitsiyentlari (kapitallik guruxi, xududning
zilzilabardoshligi, xududiy koeffitsiyent va x.k.);
kurilish-montaj ishlari kiymatining kimmatlashish indeksi:
I1,12,13, ... Іu — narxlarning kimmatlashish indekslari.
Jismoniy eskirish ko’chmas mulk alohida konstruktiv elementlari eskirish ko’rsatkichlarining yig’indisi sifatida aniqlanadi.
Ob’ektlarni eskirishini aniqlash shkalasi

Jismoniy eskirish	Texnik xolatni baholash	Texnik xolatni umumiy tavsifi	Ta’mirlashning taxminiy qiymati, tarkibiy elementlarni almashtirish narxiga nisbatan%
1	2	3	4
0-20	yaxshi	Zarar yoki deformatsiya yo’q. mavjud ta’mirlash paytida bartaraf etilishi mumkin bo’lgan alohida kichik kamchiliklar mavjud, ular tarkibiy elementlarning ishlashiga tasir qilmaydi. Ta’mirlash ishlari faqatgina nisbatan ko’p bo’lgan eskirish xududlarda amalga oshirilishi mumkin.	0-11
21-40	qoniqarli	Strukturaviy elementlar odatda ishlashga yaroqlidir, ammo ushbu bosqichda eng mos keladigan biroz ta’mirlashni talab qiladi.	12-36
41-60	qoniqarsiz	Strukturaviy elementlarning ishlashi faqat mukammal ta’mirlangan xolda amalga oshiriladi.	38-90
61-80	juda eskirgan	Yuk ko’taruvchi tarkibiy elementlarni xolati favqulotta xolatlarda olib keladi va yuk ko’tarish xolati juda yomonlashadi	93-120
81-100	foydalanishga yaroqsiz	Strukturaviy elementlar vayron bo’lgan holatda. 100% kiyganda, tarkibiy element qoldiqlari butunlay yo’q qilinadi	-

Eskirish darajasini aniqlash jarayonida binoni joyiga chiqib identifikatsiya qilish natijasida uning bugungi kundagi jismoniy holatidan kelib chiqqan holda aniqlandi

Baholash obyektini sotishlarni taqqoslash usuli bo’yicha baholashda Toshkent shahridagi bozorlarda sotilgan ko’chmas mulklar bo’yicha rasmiy manbaalarda ma’lumot yo’qligi tufayli internet tarmog’idagi e’lonlar o’rganib chiqildi. Ushbu obyektga har tomonlama o’xshash obyektlarni takliflari haqidagi ma’lumotlar, www.shahar.uz, www.zor.uz, www.olx.uz, www.uybozor.uz veb - sahifalaridan izlanib, izlanishlar natijasida 4 dona analog tanlangan bo’lib ularning tavsifi quyidagicha:

3-jadval⁶

Bino tavsiflari	Ob'ekt analog № 1	Ob'ekt analog № 2	Ob'ekt analog № 3	Ob'ekt analog № 4
Joylashgan joyi	Toshkent viloyati, Yangiyo’l shahar	Toshkent viloyati, Yangiyo’l shahar	Toshkent viloyati, Yangiyo’l shahar	Toshkent viloyati, Yangiyo’l shahar
Taklif narxi, (AQSh dollari)	52000,0	50000,0	50000,0	45000,0
AQSH doll 01.09.2022 yil.	11433,21	11433,21	11433,21	11433,21
Narx so’mda	594526920,0	571660500,0	571660500,0	514494450,0
Umumiy maydoni kv.m	98,00	62,30	63,00	57,00
1 kv.m uchun narx (so’mda)	6066601,2	9175931,0	9073976,2	9026218,4
Qavatliligi	5 qavatli binoning 3-qavati	4 qavatli binoning 2-qavati	4 qavatli binoning 3-qavati	4 qavatli binoning 3-qavati
Xonalar soni	3	3	3	3
Ta’mir xolati	tamirtalab	yevroremont	yevroremont	yevroremont
Qurilish turkumi	G’isht	panel	G’isht	G’isht
Aloqa va kammunal xizmatlar bilan ta’minlanganlik	barcha aloqa va komunikatsiya bilan ta’minlangann	barcha aloqa va komunikatsiya bilan ta’minlangan	barcha aloqa va komunikatsiya bilan ta’minlangan	barcha aloqa va komunikatsiya bilan ta’minlangan
Foydalanish turi	turar-joy	turar-joy	turar-joy	turar-joy

Shunga o'xshash ob'ektlarni ijaraga olish huquqining qiymati quyidagi omillar bo'yicha tuzatildi:

• 
  Egalik;
  
• 
  Moliyalashtirish shartlari;
  
• 
  Sotish shartlari;
  
• 
  Sotish sanasi (baholash sanasi):
  
• 
  Manzil,
  
• 
  Foydalanish:
  
• 
  Kirish;
  
• 
  Muhandislik kommunikatsiyalari;
  
• 
  Uchastka maydoni;
  
• 
  Iqtisodiy xususiyatlari;
  
• 
  Ko’chmas mulk bo'lmagan xarajatlar komponentlari
  

Butun ob'ekt narxiga va tegishli taqqoslash birliklarining narxiga tuzatishlar kiritildi. Tuzatishlar foiz yoki pul miqdori sifatida ifodalanishi mumkin.
Har bir tuzatishning qiymati mavjud ma'lumotlar asosida aniqlanadi.
Odatda quyidagi o'zgartirishlar ketma-ketligi kuzatiladi:
1. Birinchidan, mulk huquqi, moliyalashtirish shartlari, to'lov shartlari, bitim shartlari va sotish muddati uchun narxlarga tuzatishlar kiritiladi;
2. Analog ob'ektning tuzatilgan narxi birlik narxiga (masalan, maydon birligiga) keltiriladi va u boshqa taqqoslash elementlari, masalan, joylashuvi va jismoniy xususiyatlari va boshqalar uchun moslashtiriladi.
Analoglarning tuzatilgan narxlari kiritilgan tuzatishlar sonini hisobga olgan holda tortildi. Qiyosiy tahlil usuli bo'yicha saqlash ob'ektlarini uzoq muddatli ijaraga berish huquqlarining bozor qiymatining barcha hisob-kitoblari quyidagi jadvalda keltirilgan: