Germaniya va avstriya Yangi davrda. Reja: Iqtisodiy tuzum xvi–xvii asr birinchi yarmida Germaniya

Nemis tarix falsafasi maktabi. G. Gegelь. Nemis tarix falsafasi maktabi dunyoga I. Gerder, V. Gumbolьdt, G. Gegelь,I. Kant, A. Shopengauer, G. Rikkert, F. Shleyermaxer, V. Dilьtey, V. Vindelьband, E. Trelьch kabi bir k;ator ajoyib olimlarni yetishtirib berdi. Nemis maktabi vakillari fransuz va nngliz Ma’rifatchiligida madaniy uzliknn yuqotishning xavfini
kurganligi uchun asosan unga qarshi goyalar ta’snri ostnda shakllandi. Nemis maktabi uzining diniy-mistik xarakteri bilan ajralnb turadn va shu sababli madaniyatnnng «individuallik
misteriyasi' oldingi uringa chiqadi». Nemis klassik falsafasinnng eng yuqori chuqqisi Gegelь ijodi hinsoblanadi.
Georg Vilьgelьm Fridrix Gegelь (1770-1831) Shtutgart shahrida yirik amaldor oilasida dunyoga kelgan. Tyubingen teologiya institutida uqigan. Bir muddat oilaviy uqituvchi bulib ishlagan, Nyurenbergdagi gimnaziyada direktorlik kilgan. 1801 yili Yen universitetiga uqituvchi bulib ishga utadi. Bu paytda u Shelling bilan hamkorlikda «Tankidiy falsafiy jurnal» nashr kildi. Gegelь 1816 yildan Geydelьberg universiteti, 1818 yildan esa Berlin
universiteti professori, bir qancha vaqt uning rektori bulib ishlaydi. Gegelь uz ijodida Kant, Fixte, Shelling tomonidan ilgari surilgan dialektik goyani davom ettirdn. U birinchi bulib butun tabiiy, tarixiy va ma’naviy olamni tuqtovsiz rivojlanish jarayonida tasvirlab berdi. Gegelь dialektikaning asosiy qonun va kategoriyalarini ochdi va ularni ob’ektiv idealizm asosidan isbotlab berdi. U dialektikani bilishning usuli sifatida metafizikaga karshi kuydi.
1'egelь Kant agnostitsizmiga va apriorizmiga k;arshi chiqdi. U mohiyat va hodisa urtasida metafizik uzilish borligi xaqidagi Kant fikriga kushilmadi. Gegelь uzining qarashlarini
«Rux fenomenologiyasi», «Mantiq fani», «Falsafa fanlari ensiklopediyasi», «Hukuq falsafasi», «Falasafa tarixidan ma’ruzalar», «Estetikadan ma’ruzalar», «Tarix falasafasidan ma’ruzlar» kabi asarlarida asoslab berdi. Uning dunyo qarashi kup
jihatdan fransuz burjua inkilobi ta’siri ostida shakllandi va Burjua jamiyatining asosiy ziddiyatlarini uzida aks ettirdi.
Gegelь falsafasi XVIII asr oxiri - XIX asr boshlaridagi nemis klassik falsafasining yakuni va chuqqisi buldi.