Г.Ғ. Назарова, И. А. Ахмедов, О. Б. Хамидов, З. М. Иминов

 Табий каучук бўйича халқаро ташкилот (МОНК) 
1980 йилда 1979 йилда тузилаган табий каучук бўйича халқаро 
келишувни кузатиш учун ташкил топди. Хом ашё товарлари бўйича 
ЮНКТАДнинг биринчи интеграллашган дастури доирасида тузилган 
биринчи Келишув бўлган. 1995 йил феврал ойида Женевада бўлиб 
ўтган табий каучук бўйича халқаро конференцияда табий каучук 
бўйича халқаро келишув имзоланган. У олдин фаолият кўрсатиб 
турган ва 1995 йил декабрда фаолият вақти тугаган табий каучук 
бўйича халқаро келишувни ўрнига алмаштирилаган. 1995 йил 
жаҳоннинг 4та экспартер мамлакати табий каучукнинг 94% қисмини 
ташкил қилувчи, ҳамда 15 та импортёр мамлакати ва шунингдек ЕҲ 
давлатларининг табий каучукни импорт қисмини 50%га яқини 
ташкил қилувчи томонидан шартнома имзоланиб келишув кучга 
кирган. 1996 йилда унга дунё экспортини 25% ташкил қилувчи яна 
3та импартёр мамлакат қўшилган. Келишув фаолият вақти 4 йил.
Табий каучук бўйича халқаро ташкилотнинг асосий 
мақсади: 
1. Жаҳон бозорида табий каучукка бўлган талабни ҳисобга 
олиб, уни ривожлантириш ва табий каучукка таклифни ортиб 
кетмаслиги ёки табий каучук етишмовчилиги юзага келмаслигини 

---

106 
каби жиддий қийинчиликларни келиб чиқмаслиги учун тартибга 
солиш. 
2. Ишлаб чиқарувчилар ва истеъмолчилар ўртасида бузилган 
шартногмаларни бузилишига (нарх, сифат ва х.клар) йўл қўймаслик 
Назорат учун саволлар: 
1.Жаҳон товарлари бозоридаги кўптомонлама тартибга солиниши 
2. Нефть экспортёри мамлакатлари ташкилоти 
3. Араб нефть экспортёр-мамлакатлар ташкилоти
4. Халқаро товарлар ташкилотлари 
5. Какао бўйича халқаро ташкилот 
6. Кофе бўйича халқаро ташкилот 
7. Пахта бўйича халқаро консултатив қўмита
8. Табий каучук бўйича халқаро ташкилот 

---

107