Gidrogeologiya va injenerlik geologiyasi asoslari

TO‘RTINCHI QISM
6-bob. 
Yerning ichki qismida sodir bo‘ladigan kuchlar bilan bog‘liq bo‘lgan
hodisalar .................................................................................................... ............. 79
6.1. Tektonik hodisalar .................................................................................... 79
6.2. Yer qimirlash hodisasi (zilzila) ................................................................. 83
6.2.1. Zilzilaning kuchini yer sathida namoyon bo‘lishini baholash ...... 92
6.2.2. Yer qimirlash hodisasidan saqlanish yo‘llari ............................... 102
6.2.3. Yer qimirlash vaqtini oldindan aytish yo‘llari ............................ 103
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 107
7-bob. 
Yer usti harakatlari bilan bog‘liq bo‘lgan jarayonlar va hodisalar ............... 107
7.1. Surilish hodisalari ................................................................................... 107
7.1.1. Surilish hodisasi to‘g‘risida umumiy ma’lumot .......................... 107
7.1.2. Surilish hodisasidan saqlanish maqsadida ko‘riladigan chora
va tadbirlar ............................................................................................. 113
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 113
7.2. Qulash hodisasi ....................................................................................... 114
7.2.1. Qulash hodisasini o‘rganish va uning oldini olish ...................... 115
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 115
7.3. Qor ko‘chkisi .......................................................................................... 116
7.3.1. Qor ko‘chkisi hodisasining oqibati va undan saqlanish
choralari ................................................................................................. 117
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 118
7.4. Cho‘kish hodisasi .................................................................................... 118
7.4.1. Cho‘kish hodisasi to‘g‘risida umumiy tushuncha ....................... 118
7.4.2. Texnogen omillar oqibatida lyoss jinslarining tarkibi, xossa
va xususiyatlarining o‘zgarganlik darajasi .............................................. 119
7.4.3. Cho‘kish hodisasining oqibatlari ................................................. 120
7.4.4. Cho‘kish hodisasini o‘rganish ..................................................... 120
7.4.5. Cho‘kish hodisasiga qarshi kurash chora va tadbirlari ............... 123
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 124
7.5. Karst hodisasi ......................................................................................... 124
7.5.1. Karst hodisasi to‘g‘risida umumiy ma’lumot .............................. 124

---

3 0 9
7.5.2. Yer osti karst bo‘shliqlari keltiradigan oqibat va ularni
o‘rganish ................................................................................................. 127
7.5.3. Karst bo‘shliqlari tarqalgan rayonlarda ko‘riladigan
asosiy chora va tadbirlar ........................................................................ 129
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 129
7.6. Eroziya jarayoni ...................................................................................... 129
7.6.1. Eroziya jarayoni to‘g‘risida umumiy tushuncha .................................. 129
7.6.2. Eroziya jarayonini vujudga keltiruvchi sabablar va unga
qarshi kurash choralari .......................................................................... 131
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 132
7.7. Sel hodisasi ............................................................................................. 132
7.7.1. Sel hodisasi to‘g‘risida umumiy tushuncha ................................. 132
7.7.2. Sel hodisasini o‘rganish ............................................................... 133
7.7.3. Sel hodisasi bilan kurash choralari ............................................. 136
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 136
7.8. Eol-shamol harakati natijasida sodir bo‘ladigan hodisalar .................... 136
7.8.1. Shamol harakatlari to‘g‘risida umumiy ma’lumot ...................... 136
7.8.2. Shamolning tuproq unumdorligi va sho‘rlanishga ta’siri ............ 139
7.8.3. Shamol harakati natijasida sodir bo‘ladigan hodisalarni
bartaraf qilish choralari ......................................................................... 140
Takrorlash va tekshirish uchun savollar ................................................. 141