Gidrotexnika inshootlari

16. Inshoot flyutbetning tarkibiy qismlari.
Flyutbet deb, ustidan suv harakatlanuvchi inshoot qismlarining majmuasiga aytiladi va u suv oqimini yuqori byefdan pastki byefga xavfsiz o'tishini ta ’minlash va filtratsion oqim bosimini so'ndirish uchun xizmat qiladi. Daryoda qurilgan inshoot flyutbetining tarkibiy qismiga ponur, to'g'on tanasi, suv urilma, risberma va oxirgi uchastka kiradi.
17. To‘g‘ri chiziqli kontur filtratsiya uslubi
To⁴g⁴ii cliiziqli kontur filtratsiya uslubmi bninclu bo⁴lib, mgliz muhandisi B.Blyay ixtuo etgan. Bu uslub kichik mshootlaiin yetarli aniqlikda hisoblashda, yiiik inshoot tlyutbetlarining shaklmi oldindan belgilab olishda ishlatiladi.
B.Blyay uslubi bilan zaniinda filtratsiya deformatsiyalarmi sodii bo⁴lmashk sharti asosida yer osti konturining yo⁴l qo⁴yarhk yoyilgan uzunligi aniqlanadi, bunda tlyutbet bilan giuntiung o'zaro tutashgan yeridan o'tuvclu filtratsiya yo‘li eng xavfli yo⁴l hisoblanadi.
B.Blyay tlyutbet bilan giuntiung tutashgan yeridan singib o'tuvchi filtratsiya oqimining tezligi va bosinuni aniqlash uchun Darsi qonunini qo⁴ Ila di. Bunda oqimning barcha nuqtasida uning tezligi niiqdor jihatdan o'zgarmaydi va bir-biiiga teng deb liisoblanadi Blyaynmg fikiicha <9 va o‘zgannas sonlar hisoblanadi. Agar tezlik va filtratsiya koeffitsiyenti o‘zgannas niiqdor bo⁴Isa, pezonietrik nishabligi ham 0‘zgarmas bo⁴lishi shart. Bundan filtratsiya oqmiining pezometiik bosinii to⁴g⁴ri cliiziq qonuniga asosan tlyutbet oxiri tonion kamayib boradi. Shu tufayh bu usul to⁴g⁴ri chiziqli kontur usulubi degan noni olgan. Filtratsiya oqinimmg pezometiik nishabligi J = t^en& bunda: H - ta'sii etuvchi bosun; L - tlyutbet suv o⁴tkazmaydigan qismmmg yer osti konturi uzunligi. Darsi qonuni bo'yicha 3= K_f ■ Jga teng, bunda K_f - zamm gruntining filtratsiya koeffitsiyenti.