Global iqtisodiyot va ijtimoiy jarayonlar. Iqtisodiy o’sish va inson taraqqiyoti konsepsiyasi. Reja

Global iqtisodiyot va ijtimoiy jarayonlar. Iqtisodiy o’sish va inson taraqqiyoti konsepsiyasi.
Reja:

1. 
   Zamonaviy global iqtisodiyotning o'ziga xos xususiyatlari.
   
2. 
   Iqtisodiy o‘sish manbalari
   
3. 
   Inson taraqqiyoti konsepsiyasi
   

Bugungi global iqtisodiyotni mafkuraviy asoslarini ifodalovchi to‘rtta tizimni izoxlash orqali biz mavzuni yoritishga xarakat qilamiz:

1. 
   Konservatizm. Konservatizm mavjud munosabatlarni tubdan buzishga emas, balki an'analarni saqlab qolish va takror ishlab chiqarishga qaratilgan. U o'rta asrlarni boshqargan aristokratik jamiyat ni asosini tashkil etar edi. Zamonaviy davr konservatizmi esa taraqqiyot haqidagi g'oyalarni o'z ichiga olgan murakkabroq mafkuraviy tizimdir. U 17—11-asrlar oxirida Buyuk Fransuz inqilobining buzgʻunchi kuchlariga javoban shakllangan edi.
   

Konservatizm tenglikni ta'minlamaydi. Bundan tashqari u iqtisodiy tengsizlikning muqarrarligini aniq e'lon qilib, qat'iy ierarxiya tamoyilini tasdiqlaydi. Ikkinchisi, konservativ nuqtai nazardan, qonun va an'analarni muqaddaslashtiradi.
Konservatorlar kuchli davlatchilik tarafdori. U davlat organlarining milliy manfaatlar yo‘lida iqtisodiy jarayonlarga faol aralashuvini olqishlaydi. Davlatschilik asoslar oila kabi iqtisodiyot va jamiyatni tashkil etishning "an'anaviy" shakllarining poydevoriga tayanadi. Hamma narsa paternalizm munosabatlari bilan mustahkamlanib, quyida bo'lganlar uchun otalik g'amxo'rligi bilan qattiq bo'ysunish bilan uyg'unlashadi: zaiflar kuchlilarga bo'ysunishi kerak, kuchlilar esa zaiflarga g'amxo'rlik qilishlari kerak.
Konservatizm xususiy mulkdor sifatida inson huquqlarini inkor etmaydi, u ushbu mulkni takror ishlab chiqarish usuli sifatida bir meros (huquq) tamoyilini amalga oshiradi, meros imtiyozlari va mulkdor yoki jamoa (davlat) tomonidan yuqoridan tayinlangan vasiylik tamoyilini qo'llab-quvvatlaydi. Bu xususiy mulkni yanada samaraliroq nazorat qilish maqsadida uni kontsentratsiyalash siyosatiga mos keladi. Konservatizm ichida printsipial jihatdan, oilaviy-korporativ tuzilma doirasida taqdim etiladigan mehnat va iqtisodiy majburlash va muayyan erkinliklarni cheklash begona emas.
Konservativ iqtisodiyotning milliy xarakterini, milliy sharoitlarning chuqur o'ziga xos xususiyatlarini tan olishdan kelib chiqadi, bu axloq va urf-odatlar, huquqiy, iqtisodiy va siyosiy institutlar jamoasida hukm suradi.

2.